3. Ποιες είναι οι λειτουργίες της γλώσσας
Ας ξαναδούμε τώρα τις προτάσεις μας ονομάζοντας την κάθε λειτουργία που αυτές επιτελούν.
1. Η αμαξοστοιχία Ιντερσίτι 502 για Θεσσαλονίκη αναχωρεί σε πέντε λεπτά από τη δεύτερη γραμμή.
Στην πρώτη πρόταση επικρατεί η αναφορική ή δηλωτική λειτουργία. Είναι εκείνη που κυρίως δίνει πληροφορίες στον ακροατή του μηνύματος
2. Τι ωραία έκπληξη!
Στη δεύτερη πρόταση επικρατεί η συναισθηματική ή εκφραστική λειτουργία. Είναι εκείνη με την οποία ο ομιλητής εκφράζει τα συναισθήματά του.
3. Ο Γιάννης είναι υποκείμενο του ρήματος στην πρόταση «ο Γιάννης τρέχει».
Στην τρίτη πρόταση επικρατεί η μεταγλωσσική λειτουργία. Είναι εκείνη με την οποία ο ομιλητής μιλά για τη γλώσσα.
4. Κλείσε αμέσως το παράθυρο!
Στην τέταρτη πρόταση επικρατεί η κατευθυντική λειτουργία. Είναι εκείνη με την οποία ο ομιλητής επιδιώκει να μεταβάλει άμεσα τη συμπεριφορά του συνομιλητή του και να επιφέρει το αποτέλεσμα που θέλει. Στο παράδειγμά μας, να κλείσει αμέσως το παράθυρο. 5. Καλησπέρα σας, τι κάνετε; Είστε καλά;
Στην πέμπτη πρόταση επικρατεί η φατική λειτουργία. Με αυτή τη λειτουργία, που συναντάμε στους συνηθισμένους τυπικούς χαιρετισμούς, οι ομιλητές στοχεύουν να διατηρήσουν ανοιχτό το κανάλι της επικοινωνίας, να φτιάξουν ένα ευνοϊκό κλίμα για να διεξαχθεί η επικοινωνία.
6. Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει