Άσκηση 1

Συγκρίνοντας τα παραδείγματα (2) και (3), να εξηγήσετε τη σημασία του περικειμένου για την ερμηνεία των κειμένων αυτών.

Απάντηση

Απάντηση

 

Η σημασία του περικειμένου για να προσδιορίσουμε τον στόχο ενός κειμένου, άρα να το ερμηνεύσουμε, φαίνεται ξεκάθαρα αν συγκρίνουμε τα παραδείγματα (2) και (3). Στο μεν (3), το γεγονός ότι η πινακίδα αυτή βρίσκεται στην άκρη του δρόμου που ονομάζεται «οδός Σαπφούς» πάνω στη μάντρα ενός οικοπέδου μάς οδηγεί στο συμπέρασμα (δηλαδή στην ερμηνεία) ότι πρόκειται για οδόσημο-προειδοποίηση προς τα διερχόμενα αυτοκίνητα (και μάλλον όχι, για παράδειγμα, για υπαρξιακό προβληματισμό της αρχαίας ελληνίδας ποιήτριας ή μιας σύγχρονης γυναίκας με το όνομα Σαπφώ). Το περιεχόμενο δηλαδή, τα υλικά χαρακτηριστικά, ο στόχος και ο τόπος εγγραφής του συγκεκριμένου κειμένου μάς παρέχουν επαρκείς πληροφορίες για την ακριβή ερμηνεία του.

Αντίθετα, το γκράφιτι Βασανίζομαι… γραμμένο σε κτίριο στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας επιδέχεται ενδεχομένως ποικίλες ερμηνείες (π.χ. ταλαιπωρούμαι από ψυχολογικά, υπαρξιακά, οικονομικά, πολιτικά, σωματικά, αισθηματικά κοκ. προβλήματα). Σε αυτή την περίπτωση, το περικείμενο δεν παρέχει επαρκείς πληροφορίες για μία και μόνη, ακριβή ερμηνεία: ο τόπος (πολυκατοικία στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας) δεν βοηθάει να εντοπίσουμε τον συγκεκριμένο λόγο που ο/η παραγωγός του γκράφιτι «βασανίζεται», ενώ η παντελής απουσία στοιχείων που να αφορούν την ταυτότητα και τον επικοινωνιακό στόχο του/της καθιστούν το κείμενο αυτό ανοιχτό σε πολλαπλές ερμηνείες από τους/τις περαστικούς/ές που το βλέπουν.