3. Ποιοι είναι οι τρόποι και τα μέσα της πειθούς;

Ο Αριστοτέλης στο έργο του Ρητορική διακρίνει τρεις τρόπους πειθούς:

α) το ήθος, δηλαδή το χαρακτήρα του ομιλητή/συγγραφέα, που περιλαμβάνει στοιχεία όπως η αξιοπιστία και η ικανότητά του:

τοῖς γὰρ ἐπιεικέσι πιστεύομεν μᾶλλον καὶ θᾶττον (γιατί στους έντιμους ανθρώπους χαρίζουμε σε μεγαλύτερο βαθμό και με περισσότερη προθυμία την εμπιστοσύνη μας)·

β) το πάθος, που αναφέρεται στην συναισθηματική εμπλοκή του ακροατή/αναγνώστη:

οὐ γὰρ ὁμοίως ἀποδίδομεν τὰς κρίσεις λυπούμενοι καὶ χαίροντες, ἢ φιλοῦντες καὶ μισοῦντες (γιατί δεν παίρνουμε τις ίδιες αποφάσεις λυπημένοι ή χαρούμενοι, κυριευμένοι από αγάπη ή από μίσος)·

και

γ) τον λόγο, δηλαδή την επιχειρηματολογία που χρησιμοποιείται και αφορά την ορθότητα των απόψεων που παρουσιάζονται

: πάντες δὲ τὰς πίστεις ποιοῦνται διὰ τοῦ δεικνύναι ἢ παραδείγματα λέγοντες ἢ ἐνθυμήματα (όλοι οι ρήτορες πετυχαίνουν να πείσουν κάνοντας τις αποδείξεις τους είτε με τη βοήθεια παραδειγμάτων είτε με τη βοήθεια ενθυμημάτων].

Ο Αριστοτέλης επίσης υπογραμμίζει την έννοια της κατάλληλης περίστασης (καιρός), επισημαίνοντας

ότι το (άμεσο και ευρύτερο) πλαίσιο της επικοινωνίας καθορίζει τη διαδικασία της πειθούς και την αποτελεσματικότητά της. Με αυτή την έννοια, η πειθώ αποτελεί μια δυναμική διαδικασία, που εμπλέκει ένα ενεργό κοινό, στο οποίο απευθύνεται ο λόγος.[Μ6] 

Εκτός από τη διάκριση του Αριστοτέλη διακρίνονται και άλλοι βασικοί τρόποι πειθούς, κάποιοι από τους οποίους παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα:

	Τρόποι πειθούς	Μέσα πειθούς	Στόχος	Αντίκρουση
λόγος	Επίκληση στη λογική	συλλογισμοί, παραδείγματα, τεκμήρια κ.ά.	υποστήριξη θέσης	έλεγχος συλλογισμού, συνάφεια και αξιοπιστία παραδειγμάτων, τεκμηρίων
πάθος	Επίκληση στο συναίσθημα του ακροατή/ αναγνώστη	φορτισμένο λεξιλόγιο, χιούμορ, ειρωνεία	προτροπή για δράση ή αποχή από δράση	λογικός έλεγχος των ισχυρισμών
ήθος	Επίκληση στο ήθος του ομιλητή/ συγγραφέα	αξιολογικό λεξιλόγιο (θετικό)	απόδοση εγκυρότητας στη θέση	συνάφεια του ήθους με τον ισχυρισμό, αξιοπιστία του ομιλητή/συγγραφέα
	Επίκληση στην αυθεντία	πηγές, γνώμες ειδικών, παραθέματα	ενίσχυση αξιοπιστίας	αξιοπιστία της πηγής, συμφωνία με άλλες πηγές, στήριξη σε τεκμήρια
	Επίθεση στο ήθος του αντιπάλου (ad hominem)	αξιολογικό λεξιλόγιο (αρνητικό)	κατάρριψη αντίπαλων θέσεων	συνάφεια του χαρακτήρα του αντιπάλου, αξιοπιστία της προσβολής του ήθους
	Επίκληση της κοινής γνώμης	αναφορά στις γνώμες και τις αξίες της κοινότητας	ενίσχυση ορθότητας	απόδειξη της γενικής ισχύος, επιχειρήματα για το αντίθετο
	Χρήση αναλογίας	σύγκριση, παρομοίωση	γενίκευση	διαφορές μεταξύ των συνδεόμενων στοιχείων, σύνδεση με όμοια στοιχεία για τα οποία δεν ισχύει ο ισχυρισμός