2. Ποια κείμενα είναι επιχειρηματολογικά;

Η επιχειρηματολογία εντοπίζεται σε παραινετικά κείμενα, κείμενα που έχουν ως στόχο να πείσουν τους αποδέκτες τους να κάνουν κάτι, αλλά και σε εκθετικά κείμενα, κείμενα δηλαδή που περιγράφουν την πραγματικότητα ή παρουσιάζουν μια άποψη χωρίς αναγκαστικά να αναφέρονται στη χρονική διαδοχή γεγονότων.

Το εκθετικό δοκίμιο αποτελεί το κατεξοχήν κειμενικό είδος του γραπτού λόγου στο οποίο αναπτύσσεται επιχειρηματολογία. Κείμενα που περιλαμβάνουν αφήγηση ή περιγραφή μπορούν να ενσωματωθούν σε ευρύτερα κείμενα για τη στήριξη μιας άποψης, παρόλο που ο κύριος στόχος τους είναι διαφορετικός: τα αφηγηματικά κείμενα εξιστορούν γεγονότα που διαδέχονται χρονικά το ένα το άλλο, ενώ τα περιγραφικά κείμενα ταξινομούν αντικείμενα, πρόσωπα, φαινόμενα κ.ά., παρουσιάζοντας τα κύρια χαρακτηριστικά τους.

Η επιχειρηματολογία εμπλέκεται, επομένως, σε διάφορες καταστάσεις της καθημερινής μας επικοινωνίας με τους άλλους, στις οποίες στοχεύουμε να τους πείσουμε να υιοθετήσουν μια άποψη ή μια συμπεριφορά.

Ωστόσο, όλες οι καταστάσεις που περιλαμβάνουν την πειθώ δεν στηρίζονται κατ’ ανάγκην σε λογικά επιχειρήματα και τεκμήρια.

Διαφημίσεις, πολιτικοί λόγοι, συνθήματα [σύνθημα], κείμενα προπαγάνδας κ.ά. στηρίζονται πολύ λιγότερο στην παροχή λόγων και αποδείξεων και περισσότερο σε άλλα μέσα που επιδιώκουν να χειραγωγήσουν τους αποδέκτες ώστε να επιτύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.