Άσκηση 1

Να συζητήσετε στην τάξη ποιες είναι οι συνέπειες της απουσίας γραμματισμού για τους ανθρώπους στις σύγχρονες κοινωνίες. Τα αποτελέσματα της συζήτησής σας να τα καταγράψετε με τη μορφή λίστα (με ή χωρίς τη χρήση επεξηγηματικών φωτογραφικών από, π.χ., το διαδίκτυο) και να τα αναρτήσετε στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης σας.

 

 

 

 
 

Άσκηση 2

Να χωριστείτε σε δύο ομάδες. Η μία να καταγράψει τις πρακτικές γραμματισμού που χρησιμοποιείτε στην καθημερινότητά σας και η άλλη αυτές που διδάσκονται στο μάθημα της γλώσσας. Αφού συγκρίνετε τις λίστες, να συζητήσετε στην τάξη κατά πόσο οι γλωσσικές δραστηριότητες της καθημερινότητάς σας συμπίπτουν με όσα διδάσκεστε στο γλωσσικό μάθημα.

Απάντηση

Απάντηση

Η δεύτερη ομάδα θα μπορούσε να συλλέξει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες πρακτικές γραμματισμού από την καθημερινότητα των μελών της:

  • Αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, SMS ή μηνυμάτων σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης με θέματα που αφορούν την καθημερινότητα των συγγραφέων και τα ενδιαφέροντά τους.
  • Συμμετοχή σε (δημόσιες) διαδικτυακές συζητήσεις για θέματα σχετικά με κείμενα μαζικής κουλτούρας που ενδιαφέρουν τα παιδιά (π.χ. ταινίες, τραγούδια, ηλεκτρονικά παιχνίδια, τηλεοπτικές εκπομπές, βιντεοκλίπ στο διαδίκτυο).
  • Συνδιαλέξεις μέσω τηλεφώνων ή Skype.
  • Επεξεργασία χαρτών, δρομολογίων συγκοινωνιών, διαφημιστικών φυλλαδίων, οδηγιών σε συσκευασίες τροφίμων, μηχανημάτων ή άλλων αντικειμένων κλπ.
  • Ανάγνωση ή συγγραφή αναρτήσεων ή άρθρων (κυρίως διαδικτυακών) σχετικά με θέματα που ενδιαφέρουν τους/ις μαθητές/τριες (π.χ. ηλεκτρονικά παιχνίδια, τέχνες, μόδα, χόμπι).
  • Παρακολούθηση ταινιών ή εκπομπών στην τηλεόραση.

 

Η δεύτερη ομάδα θα μπορούσε ενδεικτικά να συλλέξει τις ακόλουθες πρακτικές γραμματισμού που προτείνονται στο διδακτικό εγχειρίδιο Έκφραση-Έκθεση. Τεύχος Α΄. Ενιαίο Λύκειο (Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2004):

  • Γραπτή ανακοίνωση του δεκαπενταμελούς συμβουλίου του σχολείου για μια σχολική εκδήλωση (σελ. 48, 50).
  • Σύνταξη διαφημιστικού φυλλαδίου (σελ. 50).
  • Επιστολή-αίτημα στο Υπουργείο Πολιτισμού για στήριξη της παραπάνω εκδήλωσης (σελ. 50-51).
  • Σύνταξη πρόσκλησης στην εκδήλωση (σελ. 52).
  • Κείμενο-επιστολή σε ραδιοφωνικό σταθμό για την αναγκαιότητα της γλωσσομάθειας (σελ. 83).
  • Ενημερωτική ανακοίνωση για μια εκστρατεία του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τη γλωσσομάθεια (σελ. 83).
  • Συζήτηση απόψεων για το ίδιο ζήτημα μέσα από ανταλλαγή ηλεκτρονικών μηνυμάτων μεταξύ σχολείων ή μέσα από αναρτήσεις στο διαδίκτυο σε σχετικούς ιστοτόπους (σελ. 86).

 

Οι παραπάνω λίστες προφανώς δεν είναι εξαντλητικές. Αρκούν όμως για να δείξουν ότι οι πρακτικές γραμματισμού που προτείνονται και καλλιεργούνται στο σχολικό πλαίσιο δεν θα εντάσσονταν εύκολα στην καθημερινότητα των μαθητών/τριών – και το αντίστροφο. Αυτό σημαίνει ότι ο σχεδιασμός των διδακτικών εγχειριδίων θα ήταν σκόπιμο να διερευνά και να λαμβάνει περισσότερο υπόψη τις πραγματικές επικοινωνιακές ανάγκες των μαθητών/τριών παρά να προσπαθεί να υπαγορεύσει πρακτικές γραμματισμού που ενδεχομένως να μην ελκύουν το ενδιαφέρον τους και να μην έχουν νόημα για αυτούς/ές στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

 

 

 
 

Άσκηση 3

Να επιλέξετε ένα κείμενο με βάση τα ενδιαφέροντά σας και να το επεξεργαστείτε στην τάξη με βάση το μοντέλο των πολυγραμματισμών.