Ο καθαρμός των Προιτίδων από τον Προίτο

 

Είναι η Άρτεμη που κάποτε βωμό

πολυλάτρευτο της είχε στήσει ο Προίτος,

ο γιος του Άβαντα, κι οι κόρες του μαζί,

οι κοπέλες οι ωριοστόλιστες εκείνες.

Παλιότερα, απ' το ωραίο του Προίτου σπίτι

είχε αυτές τις κοπέλες φευγατίσει

η παντοδύναμη Ήρα

σε ζυγό τρέλας σφίγγοντας το νου τους·

γιατί σπρωγμένες

από παρθενική μια ορμή, στ' άγιο άλσος

πήγαν της πορφυρόζωνης της Ήρας

και παινεύτηκαν ότι είχαν πατέρα

πιο πλούσιον κι από την ξανθή

συντρόφισσα του δυνατού

του Δία· εκείνη θύμωσε,

τους πήρε τα συλλοϊκά

και στην καρδιά τους έβαλε τρελή μια ορμή να φύγουν·

και γύριζαν μες στων βουνών τους λόγγους τότε οι κόρες

και ξεφωνίζαν άγρια. Το πατρικό τους σπίτι

στην Τίρυνθα ήταν· κείθε, από τους δρόμους

τους θεόχτιστους έφυγαν και πάνε.

[…]

Απ' την Τίρυνθα λοιπόν του Προίτου οι κόρες,

κοπελιές μαυρομαλλούσες, φύγαν πια

κι όλο αλήτευαν αλάργ' απ' την πατρίδα.

Του γονιού την καρδιά σπάραξε η λύπη, [στρ. γ]

παράξενη έγνοια μπήκε μες στο νου

και δίκοπο μαχαίρι

μελέτησε στο στήθος του να μπήξει·

μα οι δορυφόροι

με λόγια μαλακά τον συγκρατούσαν

ή και με το στανιό. Οι τρελές κοπέλες

αλήτευαν σωστούς δεκατρείς μήνες

στο λόγγο το βαθίσκιωτο,

και στην προβατοθρόφα γη

την Αρκαδία τριγύριζαν.

Έφτασε τέλος ο γονιός

κοντά στο Λούσο ποταμό· παίρνει νερό απ' το ρέμα

τ' όμορφο εκείνο, νίβεται, και προς του αρματοδρόμου

ήλιου τη λάμψη υψώνοντας τα χέρια δέηση κάνει·

τη γελαδόματη Άρτεμη ικετεύει,

κόρη κυράς κρεμεζομαντιλούσας,

απ' την καταραμένη αυτή μανία,

που τα μυαλά ταράζει,

τα δύστυχα παιδιά του να λυτρώσει.

«Και είκοσι βόδια

θυσία εγώ, θεά, θα σου προσφέρω,

κοκκίνηδες, και που άζευτα είναι ακόμα.»

Η θυγατέρα του ύψιστου πατέρα,

η αγριμοφόνισσα θεά,

άκουσε αυτή την προσευχή·

κάνει της Ήρας την καρδιά

κι απ' τη μανία την άθεη

τις νέες γιατρεύει· τότε αυτές, οι ανθοστεφανωμένες,

γρήγορα για την Άρτεμη μετόχι ξεχωρίζουν,

στήνουν βωμό, τον βάφουνε με αίμα πολλών προβάτων

και γυναικείους χορούς για κείνη ορίζουν.

(Βακχ., Επίνικοι 11.40-58, 82-112, μετ. Θρ. Σταύρου)