Επτά επί Θήβας, Αμφιάραος, Επίγονοι
65. Όταν τα παιδιά [ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης] αντρώθηκαν και τα ανοσιουργήματα αυτού του οίκου έγιναν γνωστά, o Οιδίποδας αναγκάσθηκε απ' τα παιδιά του να παραμένει έγκλειστος απ' τη ντροπή του, και οι νεαροί παρέλαβαν τη βασιλεία και συμφώνησαν μεταξύ τους να βασιλεύουν εναλλάξ, τη μια χρονιά ο ένας, την άλλη ο άλλος. Ο Ετεοκλής που ήταν μεγαλύτερος, ήταν ο πρώτος που ανέλαβε τη βασιλεία και, όταν πέρασε ο χρόνος, δεν ήθελε να παραδώσει την εξουσία. 2. Ό Πολυνείκης επικαλούμενος τη συμφωνία απαιτούσε το θρόνο. Κι επειδή ο αδελφός του δεν συμμορφωνόταν με την απαίτηση, έφυγε και πήγε στο Άργος, στον βασιλιά Άδραστο.
Τον καιρό που συνέβαιναν αυτά ο Τυδέας, λένε, ο γιος του Οινέα, που σκότωσε τα ξαδέρφια του, τον Αλκάθοο και τον Λυκωπέα στην Καλυδώνα, έφυγε απ' την Αιτωλία στο Άργος. 3. Ό Άδραστος τους υποδέχθηκε φιλικά και τους δύο και υπακούοντας σε κάποιο χρησμό πάντρεψε τις θυγατέρες του μαζί τους, την Αργεία με τον Πολυνείκη και τη Δηιπύλη με τον Τυδέα. Και, καθώς τα παιδιά είχαν μεγάλη εκτίμηση και κέρδισαν την αγάπη του βασιλιά σε μεγάλο βαθμό, λένε, ότι ο Άδραστος, ως ένα δείγμα της εύνοιας του υποσχέθηκε να αποκαταστήσει και τους δύο στην πατρίδα τους. 4. Και πρώτα αποφάσισε να επαναφέρει τον Πολυνείκη, κι έστειλε τον Τυδέα αγγελιοφόρο στη Θήβα να διαπραγματευτεί με τον Ετεοκλή την επάνοδο. Τότε, λένε, ο Τυδέας, που του είχε στήσει στο δρόμο ενέδρα ο Ετεοκλής με πενήντα άντρες, τους σκότωσε όλους και προς γενική κατάπληξη έφθασε σώος στο Άργος κι ο Άδραστος, όταν έμαθε τα συμβάντα, έκανε τις ετοιμασίες του για την εκστρατεία κι έπεισε να μετάσχουν στον πόλεμο τον Καπανέα και τον Ιππομέδοντα και τον Παρθενοπαίο, τον γιο της Αταλάντης, θυγατέρας του Σχοινέα. 5. Ο Πολυνείκης, επίσης, προσπαθούσε να πείσει τον μάντη Αμφιάραο να εκστρατεύσει μαζί τους εναντίον των Θηβών. Κι επειδή δεν συμφωνούσε, γιατί γνώριζε από πριν ότι θα σκοτωθεί αν μετάσχει στην εκστρατεία, λένε, ότι ο Πολυνείκης έδωσε στη γυναίκα του Αμφιάραου το χρυσό περιδέραιο που, κατά τη μυθολογία, δώρισε η Αφροδίτη στην Αρμονία. Και τούτο για να πείσει τον σύζυγό της να πάρει μέρος στην εκστρατεία.
6. Τον καιρό που ο Αμφιάραος φιλονικούσε με τον Άδραστο για τη βασιλεία, συμφώνησαν κι οι δυο ν' αναθέσουν στην Εριφύλη να κρίνει τελικά τις διαφορές τους. Αυτή ήταν γυναίκα του Αμφιάραου και αδελφή του Αδράστου. Κι όταν η Εριφύλη έδωσε τη νίκη στον Άδραστο και έκρινε ότι πρέπει ο σύζυγος της να λάβει μέρος στην εκστρατεία εναντίον των Θηβαίων, τότε ο Αμφιάραος με τη σκέψη ότι ή γυναίκα του τον πρόδωσε, συμφώνησε βέβαια να μετάσχει στην εκστρατεία, έδωσε όμως εντολή στον γιο του Αλκμαίωνα μετά τον θάνατό του να σκοτώσει την Εριφύλη. 7. Ό Άλκμαίων αργότερα εκτελώντας την εντολή του πατέρα του σκότωσε τη μητέρα του, αλλά συναισθανόμενος ότι διέπραξε πράξη μιαρή, καταλήφτηκε από μανία. Κι ο Αγαστός, ο Πολυνείκης κι ο Τυδέας παίρνοντας μαζί τους τέσσερις αρχηγούς, τον Αμφιάραο και τον Καπανέα και τον Ιππομέδοντα,. καθώς και τον Παρθενοπαίο, τον γιο της Αταλάντης, θυγατέρας του Σχοινέα, εκστράτευσαν εναντίον των Θηβών με αξιόλογη στρατιωτική δύναμη. 8. Ύστερα από αυτά ο Ετεοκλής κι ο Πολυνείκης σκοτώθηκαν μεταξύ τους, ενώ ο Καπανέας σκοτώθηκε σε μιαν έφοδο, καθώς ανέβαινε στο τείχος με μια σκάλα. Όσο για τον Αμφιάραο, άνοιξε η γη και τον κατάπιε μαζί με το άρμα του. 9. Όταν και οι άλλοι αρχηγοί χάθηκαν, εκτός απ' τον Άδραστο, και σκοτώθηκαν πολλοί στρατιώτες, οι Θηβαίοι δεν τους επέτρεψαν να σηκώσουν τους νεκρούς τους, και ο Άδραστος, αφήνοντας τους νεκρούς άταφους, επέστρεψε στο Άργος. Καθώς έμεναν λοιπόν άταφα τα σώματα των πεσόντων μπροστά στην Καδμεία και κανείς δεν τολμούσε να τα θάψει, οι Αθηναίοι, που διακρίνονταν απ' όλους τους άλλους για τη δικαιοσύνη και την ευσέβειά τους, έθαψαν όλους όσοι έπεσαν στους πρόποδες της Καδμείας.1
66. Οι «Επτά επί Θήβας» λοιπόν είχαν αυτό το τέλος. Αλλά οι γιοι τους, που έμειναν γνωστοί ως Επίγονοι, θέλοντας να λάβουν εκδίκηση για τον θάνατο των πατέρων τους, αποφάσισαν να εκστρατεύσουν από κοινού εναντίον των Θηβών, αφού έλαβαν χρησμό απ' τον Απόλλωνα να πολεμήσουν αυτήν την πόλη έχοντας αρχηγό τον Αλκμαίωνα, τον γιο του Αμφιάραου. 2. Ό Αλκμαίων, όταν εκλέχθηκε στρατηγός τους, ρώτησε τον θεό για την εκστρατεία εναντίον των Θηβών και για την τιμωρία της μητέρας του Εριφύλης. 3. Κι ο Απόλλων του απάντησε ότι πρέπει να τα πράξει και τα δυο, γιατί η Εριφύλη δεν δέχθηκε μόνο το χρυσό περιδέραιο με τίμημα την απώλεια του πατέρα του, άλλα γιατί έλαβε επίσης κι έναν πέπλο ως ανταμοιβή για να προκαλέσει τον θάνατο του γιου της. Γιατί η Αφροδίτη, όπως λένε, τα παλιά χρόνια είχε δωρίσει στην Αρμονία, τη θυγατέρα του Κάδμου, το περιδέραιο και τον πέπλο. Και τα δύο όμως τα πήρε η Εριφύλη, το περιδέραιο δώρο απ' τον Πολυνείκη και τον πέπλο απ' τον γιο του Πολυνείκη, τον Θέρσανδρο, για να πείσει τον γιο της να εκστρατεύσει εναντίον των Θηβών. Ό Αλκμαίων λοιπόν συγκέντρωσε στρατό όχι μόνο απ' το Άργος, αλλά κι απ' τις γειτονικές πόλεις και με αξιόλογη δύναμη εκστράτευσε εναντίον των Θηβών. 4. Οι Θηβαίοι αντιτάχτηκαν και έγινε σκληρή μάχη, στην όποια νίκησε ο στρατός του Αλκμαίωνα. Κι οι Θηβαίοι, που ηττήθηκαν στη μάχη κι έχασαν πολλούς απ' τους πολίτες τους, βρέθηκαν σε απελπιστική κατάσταση. Κι επειδή δεν ήταν πλέον σε θέση να προβάλουν αντίσταση, συμβουλεύθηκαν τον μάντη Τειρεσία, που τους συνέστησε να φύγουν απ' την πόλη. 5. Μόνο μ' αυτόν τον τρόπο θα σωθούν. Οι Καδμείοι, λοιπόν, σύμφωνα με τη συμβουλή του Τειρεσία, εγκατέλειψαν την πόλη και μέσα στη νύχτα κατέφυγαν όλοι μαζί σ' ένα μέρος της Βοιωτίας, που ονομάζονταν Τιλφωσσαίο. Έπειτα οι Επίγονοι κυρίευσαν την πόλη και τη λεηλάτησαν, πήραν αιχμάλωτη τη Δάφνη, θυγατέρα του Τειρεσία, και την αφιέρωσαν στους Δελφούς ως επίλεκτη προσφορά στον θεό, σύμφωνα με κάποιο τάμα. 6. Αυτή η κοπέλα, που δεν υστερούσε καθόλου απ' τον πατέρα της στη μαντική, στη διάρκεια της παραμονής της στους Δελφούς ανέπτυξε περισσότερο την τέχνη της. Κι όπως ήταν προικισμένη με αξιοθαύμαστα φυσικά χαρίσματα, έγραψε χρησμούς παντός είδους, που διακρίνονταν για την κομψή τους σύνθεση. Και λένε ότι κι ο ποιητής Όμηρος πήρε απ' αυτήν πολλούς στίχους και κόσμησε μ' αυτούς τη δική του ποίηση. Κι όπως καταλαμβάνονταν συχνά από ένθεη μανία και χρησμοδοτούσε, λένε ότι ονομάσθηκε Σίβυλλα. Γιατί το να καταλαμβάνεται κανείς από θεία έμπνευση αποδίδεται σε κάποια γλώσσα με τη λέξη «σιβυλλαίνειν».
67. Οι Επίγονοι, ύστερα από μια ένδοξη εκστρατεία, επέστρεψαν στις πατρίδες τους με πολλά λάφυρα. Απ' τους Καδμείους, που κατέφυγαν στο Τιλφωσσαίο, ο Τειρεσίας πέθανε κι οι Καδμείοι τον έθαψαν με λαμπρότητα και τον τίμησαν με θεϊκές τιμές. Και οι ίδιοι εγκατέλειψαν την πόλη και εκστράτευσαν εναντίον των Δωριέων, τους νίκησαν στη μάχη, έδιωξαν τους κατοίκους απ' τη χώρα τους κι εγκαταστάθηκαν για κάμποσα χρόνια εκεί και άλλοι έμειναν οριστικά, ενώ άλλοι επέστρεψαν στη Θήβα, όταν ήταν βασιλιάς ο Κρέων, ο γιος του Μενοικέα. (Διόδωρος Σ., 4. 65-67)
Σημείωση
1. Κατά την παράδοση των Αθηναίων ο Θησέας εκστράτευσε εναντίον των Θηβών για να πάρει τα σώματα των Εφτά στρατηγών, τα όποια έθαψε στην Ελευσίνα.