[8.93.1] Την επομένη, παρόλον ότι οι Τετρακόσιοι είχαν ανησυχήσει πολύ, συνεδρίασαν στην Βουλή. Οι οπλίτες του Πειραιά άφησαν ελεύθερο τον Αλεξικλέα και αφού κατεδάφισαν το τείχος της Ηετιωνείας, πήγαν στο θέατρο του Διονύσου, κοντά στην Μουνιχία, όπου αποθέσαν τα όπλα τους και έκαναν Εκκλησία. Αποφάσισαν να ξεκινήσουν αμέσως για την πολιτεία. Σταμάτησαν και απόθεσαν πάλι τα όπλα τους, στο Ανάκειον. [8.93.2] Πήγαν και τους βρήκαν μερικοί αποσταλμένοι των Τετρακοσίων και τους μίλησαν χωριστά. Προτρέψαν όσους φαίνονταν πιο λογικοί να μην κάνουν τίποτε και να συγκρατήσουν τους άλλους. Έλεγαν ότι θα δημοσιευτούν τα ονόματα των Πέντε Χιλιάδων από τους οποίους θα εκλέγονταν, εκ περιτροπής, οι Τετρακόσιοι. Δεν έπρεπε να κάνουν τίποτε που θα ήταν επικίνδυνο για την πολιτεία, ούτε να την σπρώξουν στο έλεος του εχθρού. [8.93.3] Αφού πολλοί οπλίτες άκουσαν πολλά, ηρέμησαν και άρχισαν ν᾽ ανησυχούν για την τύχη της πολιτείας. Συμφώνησαν να γίνει Εκκλησία, ορισμένη μέρα, στο θέατρο του Διονύσου, που να οδηγήσει σε συμφιλίωση.
[8.94.1] Όταν ήρθε η μέρα που θα γινόταν Εκκλησία στο θέατρο του Διονύσου και ενώ δεν είχαν ακόμα συγκεντρωθεί, έφτασε η πληροφορία ότι τα σαράντα δύο καράβια του Αγησανδρίδα είχαν φύγει από τα Μέγαρα και παραπλέαν τις ακτές της Σαλαμίνας. Τότε όλοι οι οπλίτες πίστεψαν ότι τα όσα έλεγαν ο Θηραμένης και οι οπαδοί του ήσαν σωστά, ότι ο στόλος αυτός προχωρούσε προς την Ηετιωνεία και ότι είχαν κάνει πολύ σωστά να κατεδαφίσουν το τείχος. [8.94.2] Ίσως ο Αγησανδρίδας ήταν συνεννοημένος και αρμένιζε στα νερά της Επιδαύρου, αλλά είναι φυσικό, ξέροντας την εσωτερική αναταραχή των Αθηναίων, να καραδοκεί για να φτάσει την κατάλληλη στιγμή. [8.94.3] Όταν έφτασε η πληροφορία, όλος ο λαός της Αθήνας έτρεξε στον Πειραιά γιατί κατάλαβαν ότι έπρεπε να παραμερίσουν τις εσωτερικές τους διαφορές και ν᾽ αντιμετωπίσουν τον εχθρό που δεν τους απειλούσε πια από μακριά, αλλά μπροστά στο λιμάνι τους. Άλλοι έμπαιναν στα καράβια που ήσαν έτοιμα, άλλοι τραβούσαν τα καράβια που ήσαν στην στεριά και μερικοί ανέβαιναν στα τείχη ή πήγαιναν να φρουρήσουν το στόμιο του λιμανιού.
[8.95.1] Αλλά τα πελοποννησιακά καράβια πέρασαν στ᾽ ανοιχτά του Πειραιά, παράπλευσαν το Σούνιο και πήγαν ν᾽ αράξουν μεταξύ του Θορικού και των Πρασιών, και μετά έφτασαν στον Ωρωπό. [8.95.2] Τότε οι Αθηναίοι αποφάσισαν να στείλουν αμέσως βοήθεια, για να σώσουν την σπουδαιότερη κτήση τους (από τότε που ο εχθρός κυριαρχούσε στην Αττική, η Εύβοια ήταν το παν γι᾽ αυτούς). Αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν αγύμναστα πληρώματα —συνέπεια της εσωτερικής αναστάτωσης— κι έστειλαν καράβια στην Ερέτρια με στρατηγό τον Θυμοχάρη. [8.95.3] Ο στόλος αυτός μαζί με τα καράβια που ήσαν πρωτύτερα στην Εύβοια, είχε τριάντα έξι καράβια. Αναγκάστηκαν να ναυμαχήσουν αμέσως, επειδή ο Αγησανδρίδας, αφού άφησε τα πληρώματα να φάνε, ανοίχτηκε από τον Ωρωπό που απέχει από την Ερέτρια εξήντα στάδια θάλασσα. [8.95.4] Μόλις ανοίχτηκε, οι Αθηναίοι άρχισαν αμέσως να επιβιβάζονται, νομίζοντας ότι τα πληρώματα ήσαν κοντά στα καράβια, αλλά αυτά έτυχε την στιγμή εκείνη ν᾽ αγοράζουν τρόφιμα για το γεύμα τους από τα ακρινά σπίτια της πολιτείας και όχι από την αγορά. Οι Ερετριείς είχαν φροντίσει να μην υπάρχουν τρόφιμα στην αγορά, ώστε να καθυστερήσει η επιβίβαση των Αθηναίων, να προφτάσουν οι εχθροί να έρθουν και ν᾽ αναγκάσουν τους Αθηναίους ν᾽ ανοιχτούν στο πέλαγος σε όποια κατάσταση βρίσκονταν. Από την Ερέτρια είχαν υψώσει σήμα προς τον Ωρωπό, πότε έπρεπε να ξεκινήσουν. [8.95.5] Με τέτοια σύγχυση ανοίχτηκαν οι Αθηναίοι και ναυμάχησαν μπροστά στο λιμάνι της Ερέτριας. Μπόρεσαν παρ᾽ όλα αυτά ν᾽ ανθέξουν για λίγη ώρα, αλλά μετά υποχώρησαν και ο εχθρός τούς καταδίωξε έως την στεριά. [8.95.6] Όσοι από τους Αθηναίους θέλησαν να καταφύγουν στην Ερέτρια, νομίζοντας ότι είναι φιλική πολιτεία, έπαθαν συμφορά, γιατί οι Ερετριείς τούς σκότωσαν. Σώθηκαν μόνο όσοι πήγαν στο φρούριο της Ερέτριας, που το κρατούσαν οι Αθηναίοι, και όσα καράβια κατόρθωσαν να φτάσουν στην Χαλκίδα. [8.95.7] Οι Πελοποννήσιοι αιχμαλώτισαν είκοσι δύο καράβια και σκότωσαν ή αιχμαλώτισαν τα πληρώματα. Μετά έστησαν τρόπαιο. Λίγο αργότερα προκάλεσαν την αποστασία όλης της Εύβοιας, έκτος από τον Ωρεό (τον είχαν οι Αθηναίοι) και οργάνωσαν όλες τις πολιτείες της.