Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

[ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ]

Περὶ Ἁλοννήσου (7) (30-37)

[30] Περὶ δὲ τοῦ ἑτέρου ἐπανορθώματος, ὃ ὑμεῖς ἐν τῇ εἰρήνῃ ἐπανορθοῦσθε, τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, ὅσοι μὴ κοινωνοῦσι τῆς εἰρήνης, ἐλευθέρους καὶ αὐτονόμους εἶναι, καὶ ἐάν τις ἐπ᾽ αὐτοὺς στρατεύῃ, βοηθεῖν τοὺς κοινωνοῦντας τῆς εἰρήνης, [31] ἡγούμενοι καὶ δίκαιον τοῦτο καὶ φιλάνθρωπον, μὴ μόνον ἡμᾶς καὶ τοὺς συμμάχους τοὺς ἡμετέρους καὶ Φίλιππον καὶ τοὺς συμμάχους τοὺς ἐκείνου ἄγειν τὴν εἰρήνην, τοὺς δὲ μήθ᾽ ἡμετέρους ὄντας μήτε Φιλίππου συμμάχους ἐν μέσῳ κεῖσθαι καὶ ὑπὸ τῶν κρειττόνων ἀπόλλυσθαι, ἀλλὰ καὶ τούτοις διὰ τὴν ὑμετέραν εἰρήνην ὑπάρχειν σωτηρίαν, καὶ τῷ ὄντι εἰρήνην ἄγειν ἡμᾶς καταθεμένους τὰ ὅπλα, [32] τοῦτο δὲ τὸ ἐπανόρθωμα ὁμολογῶν ἐν τῇ ἐπιστολῇ, ὡς ἀκούετε, δίκαιόν τ᾽ εἶναι καὶ δέχεσθαι, Φεραίων μὲν ἀφῄρηται τὴν πόλιν καὶ φρουρὰν ἐν τῇ ἀκροπόλει κατέστησεν, ἵαν δὴ αὐτόνομοι ὦσιν, ἐπὶ δ᾽ Ἀμβρακίαν στρατεύεται, τὰς δ᾽ ἐν Κασσωπίᾳ τρεῖς πόλεις, Πανδοσίαν καὶ Βούχετα καὶ Ἐλάτειαν, Ἠλείων ἀποικίας, κατακαύσας τὴν χώραν καὶ εἰς τὰς πόλεις βιασάμενος παρέδωκεν Ἀλεξάνδρῳ τῷ κηδεστῇ τῷ ἑαυτοῦ δουλεύειν. σφόδρα γε βούλεται τοὺς Ἕλληνας ἐλευθέρους εἶναι καὶ αὐτονόμους, ὡς δηλοῖ τὰ ἔργα.
[33] Περὶ δὲ τῶν ὑποσχέσεων ὧν ὑμῖν διατελεῖ ὑπισχνούμενος ὡς μεγάλα ὑμᾶς εὐεργετήσων, καταψεύδεσθαί μέ φησιν αὐτοῦ διαβάλλοντα πρὸς τοὺς Ἕλληνας· οὐδὲν γὰρ ὑμῖν πώποτέ φησιν ὑπεσχῆσθαι. οὕτως ἀναιδής ἐστιν ὁ ἐν ἐπιστολῇ γεγραφώς, ἥ ἐστι νῦν ἐν τῷ βουλευτηρίῳ, ὅσ᾽ ἐπιστομιεῖν ἡμᾶς, ἔφη, τοὺς αὐτῷ ἀντιλέγοντας, ἐὰν ἡ εἰρήνη γένηται, τοσαῦτα ὑμᾶς ἀγαθὰ ποιήσειν· ἃ γράφειν ἂν ἤδη, εἰ ᾔδει τὴν εἰρήνην ἐσομένην, δῆλον ὡς προκεχειρισμένων καὶ ἑτοίμων ὄντων τῶν ἀγαθῶν, ἃ ἐμέλλομεν πείσεσθαι τῆς εἰρήνης γενομένης. [34] γενομένης δὲ τῆς εἰρήνης, ἃ μὲν ἡμεῖς ἐμέλλομεν ἀγαθὰ πείσεσθαι, ἐκποδών ἐστι, φθορὰ δὲ τῶν Ἑλλήνων τοσαύτη γέγονεν ὅσην ὑμεῖς ἴστε. ὑμῖν δ᾽ ἐν τῇ νῦν ἐπιστολῇ ὑπισχνεῖται, ἐὰν τοῖς μὲν αὑτοῦ φίλοις καὶ ὑπὲρ αὐτοῦ λέγουσι πιστεύητε, ἡμᾶς δὲ τοὺς διαβάλλοντας αὐτὸν πρὸς ὑμᾶς τιμωρήσησθε, ὡς μεγάλα εὐεργετήσει. [35] τὰ μέντοι εὐεργετήματα τοιαῦτα ἔσται· οὔτε τὰ ὑμέτερα ὑμῖν ἀποδώσει (αὑτοῦ γάρ φησιν εἶναι), οὔτ᾽ ἐν τῇ οἰκουμένῃ αἱ δωρειαὶ ἔσονται, ἵνα μὴ διαβληθῇ πρὸς τοὺς Ἕλληνας, ἀλλ᾽ ἄλλη τις χώρα καὶ ἄλλος, ὡς ἔοικε, τόπος φανήσεται, οὗ ὑμῖν αἱ δωρειαὶ δοθήσονται.
[36] Περὶ δ᾽ ὧν ἐν τῇ εἰρήνῃ εἴληφε χωρίων, ὑμῶν ἐχόντων, παρασπονδῶν καὶ λύων τὴν εἰρήνην, ἐπειδὴ οὐκ ἔχει ὅ τι εἴπῃ, ἀλλ᾽ ἀδικῶν φανερῶς ἐξελέγχεται, ἐπιτρέπειν φησὶ περὶ τούτων ἔτοιμος εἶναι ἴσῳ καὶ κοινῷ δικαστηρίῳ· περὶ ὧν μόνων οὐδὲν δεῖ ἐπιτροπῆς, ἀλλ᾽ ἀριθμὸς ἡμερῶν ἐστιν ὁ κρίνων. ἅπαντες γὰρ ἴσμεν τίνι μηνὶ καὶ τίνι ἡμέρᾳ ἡ εἰρήνη ἐγένετο. [37] ὥσπερ δὲ ταῦτα ἴσμεν, κἀκεῖνα ἴσμεν, τίνι μηνὶ καὶ τίνι ἡμέρᾳ Σέρρειον τεῖχος καὶ Ἐργίσκη καὶ Ἱερὸν ὄρος ἑάλω. οὐ δὴ ἀφανῆ ἐστι τὰ οὕτω πραχθέντα, οὐδὲ κρίσεως δεόμενα, ἀλλὰ πᾶσι γνώριμα πότερος πρότερος ὁ μήν ἐστιν, ἐν ᾧ ἡ εἰρήνη ἐγένετο ἢ ἐν ᾧ τὰ χωρία ἑάλω.

[30] Έρχομαι τώρα στην άλλη τροπολογία που επιχειρείτε να συμπεριληφθεί στη συνθήκη ειρήνης, ότι δηλαδή οι άλλοι Έλληνες, όσοι δεν μετέχουν στη συνθήκη ειρήνης, να είναι ελεύθεροι και ανεξάρτητοι και, αν κάποιος τους επιτεθεί, να τους βοηθήσουν οι συμβαλλόμενοι. [31] Ο όρος αυτός συμπεριελήφθηκε, επειδή θεωρήσατε δίκαιο και ανθρωπιστικό να μην περιοριστεί η ειρήνη σ᾽ εμάς και τους συμμάχους μας από τη μια πλευρά και στον Φίλιππο και τους συμμάχους του από την άλλη, ενώ, όσοι δεν είναι σύμμαχοι ούτε δικοί μας ούτε του Φιλίππου, να είναι εκτεθειμένοι σε κινδύνους και να αφανίζονται από τους ισχυροτέρους, αλλά και τη δική τους σωτηρία να εξασφαλίσει η ειρήνη σας και εμείς να καταθέσουμε τα όπλα και να έχουμε πραγματική ειρήνη. [32] Μολονότι όμως ο Φίλιππος αναγνωρίζει στην επιστολή του, όπως ακούτε, ότι η τροπολογία αυτή είναι δίκαιη και την αποδέχεται, εντούτοις έχει αρπάξει από τους Φεραίους την πόλη τους και εγκατέστησε φρουρά στην ακρόπολή τους, για να είναι προφανώς οι άνθρωποι ανεξάρτητοι! Εκστρατεύει εναντίον της Αμβρακίας και όσο για τις τρεις πόλεις στην Κασσωπία, την Πανδοσία, τον Βούχετα και την Ελάτεια, αποικίες των Ηλείων, αφού κατέκαυσε την ύπαιθρο και εισέβαλε με τη βία σ᾽ αυτές, τις παρέδωσε στον γυναικάδελφό του Αλέξανδρο να τον υπηρετούν δουλικά. Τόσο πολύ επιθυμεί, όπως δείχνουν τα έργα του, να είναι οι Έλληνες ελεύθεροι και ανεξάρτητοι!
[33] Σχετικά με τις υποσχέσεις που συνεχώς δίνει ο Φίλιππος σε σας, ότι δηλαδή θα σας κάνει μεγάλες ευεργεσίες, παραπονιέται ότι τον αποκαλώ ψεύτη και τον διαβάλλω στους Έλληνες. Γιατί ισχυρίζεται ότι ποτέ δεν σας υποσχέθηκε τίποτε ως τώρα. Μα αυτός έχει γράψει στην επιστολή, που βρίσκεται τώρα στο Βουλευτήριο, ότι, αν γίνει η ειρήνη, θα προσφέρει σε σας τόσο πολλές και καλές υπηρεσίες, ώστε θα αποστομώσει εμάς τους αντιπάλους του. Τόσο αδιάντροπος είναι! Αυτές τις καλές υπηρεσίες θα τις κατέγραφε ήδη, αν ήταν σίγουρος ότι θα γινόταν η ειρήνη, προφανώς σαν να βρίσκονταν μέσα στα χέρια του και σαν να ήταν διαθέσιμα τα αγαθά που θα απολαμβάναμε, αν γινόταν η ειρήνη. [34] Από τότε όμως που έγινε η ειρήνη, όσα αγαθά επρόκειτο να απολαύσουμε, έγιναν άφαντα, ενώ οι Έλληνες έχουν πάθει τόσο μεγάλη συμφορά όση γνωρίζετε καλά. Με την τωρινή του εξάλλου επιστολή σας υπόσχεται ότι, αν εμπιστευθείτε τους φίλους του και αυτούς που τον υπερασπίζονται και αν από την άλλη τιμωρήσετε εμάς που τον διαβάλλουμε σε σας, θα προσφέρει σε σας μεγάλες ευεργεσίες. [35] Να ποιες θα είναι όμως οι ευεργεσίες του: ούτε τις κτήσεις σας θα σας επιστρέψει (γιατί λέει ότι είναι δικές του) ούτε και οι δωρεές θα βρίσκονται στον κόσμο αυτόν, για να μην συκοφαντηθεί στους Έλληνες, αλλά προφανώς θα εμφανιστεί κάποια άλλη περιοχή και κάποιος άλλος κόσμος, όπου θα προσφέρει σε σας τις δωρεές.
[36] Όσον αφορά τώρα τα οχυρά μέρη που ανήκαν σε σας και τα έχει καταλάβει στη διάρκεια της ειρήνης, παραβιάζοντάς την και καταργώντας την, επειδή δεν έχει τι να πει, αλλά αποδεικνύεται ότι αδικεί απροκάλυπτα, λέει ότι είναι πρόθυμος να παραπέμψει την υπόθεση σχετικά με αυτά σε δικαστήριο αμερόληπτο και κοινής αποδοχής. Αυτά όμως είναι τα μόνα για τα οποία δεν υπάρχει καμιά ανάγκη διαιτησίας, αλλά ο αριθμός των ημερών είναι αυτός που θα κρίνει. Γιατί όλοι ξέρουμε καλά ποιόν μήνα και ποια ημέρα υπογράφτηκε η ειρήνη. [37] Και όπως ξέρουμε καλά αυτά, ξέρουμε και εκείνα, ποιόν μήνα και ποιά ημέρα κυρίεψε το Σέρρειο τείχος, την Εργίσκη και το Ιερό όρος. Προφανώς δεν είναι κρυφά όσα έγιναν κατ᾽ αυτόν τον τρόπο ούτε και χρειάζονται την κρίση δικαστών, αλλά είναι γνωστό σε όλους ποιος μήνας προηγήθηκε, αυτός κατά τον οποίο υπογράφτηκε η ειρήνη ή εκείνος κατά τον οποίο κυρίεψε ο Φίλιππος αυτά τα οχυρά.