Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

[ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ]

Περὶ Ἁλοννήσου (7) (2-8)

[2] Φίλιππος γὰρ ἄρχεται μὲν περὶ Ἁλοννήσου λέγων ὡς ὑμῖν δίδωσιν ἑαυτοῦ οὖσαν, ὑμᾶς δὲ οὔ φησι δικαίως αὐτὸν ἀπαιτεῖν· οὐ γὰρ ὑμετέραν οὖσαν οὔτε λαβεῖν οὔτε νῦν ἔχειν. ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς ἡμᾶς τοιούτους λόγους, ὅτε πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν, ὡς λῃστὰς ἀφελόμενος ταύτην τὴν νῆσον κτήσαιτο, καὶ προσήκειν αὐτὴν ἑαυτοῦ εἶναι. [3] τοῦτον δὲ τὸν λόγον, ὡς οὐκ ἔστι δίκαιος, οὐ χαλεπόν ἐστιν αὐτοῦ ἀφελέσθαι. ἅπαντες γὰρ οἱ λῃσταὶ τοὺς ἀλλοτρίους τόπους καταλαμβάνοντες καὶ τούτους ἐχυροὺς ποιούμενοι, ἐντεῦθεν τοὺς ἄλλους κακῶς ποιοῦσιν. ὁ δὴ τοὺς λῃστὰς τιμωρησάμενος καὶ κρατήσας οὐκ ἂν δήπου εἰκότα λέγοι, εἰ φαίη, ἃ ἐκεῖνοι ἀδίκως καὶ ἀλλότρια εἶχον, ταῦθ᾽ ἑαυτοῦ γίγνεσθαι. [4] εἰ γὰρ ταῦτα συγχωρήσετε, τί κωλύει, καὶ εἴ τινα τῆς Ἀττικῆς λῃσταὶ τόπον καταλάβοιεν ἢ Λήμνου ἢ Ἴμβρου ἢ Σκύρου, καί τινες τούτους τοὺς λῃστὰς ἐκκόψαιεν, εὐθὺς καὶ τὸν τόπον τοῦτον, οὗ ἦσαν οἱ λῃσταί, τὸν ὄντα ἡμέτερον, τῶν τιμωρησαμένων τοὺς λῃστὰς γίγνεσθαι; [5] Φίλιππος δ᾽ οὐκ ἀγνοεῖ ταῦτ᾽ οὐ δίκαια λέγων, ἀλλ᾽ εἰ καί τις ἄλλος ἐπιστάμενος παρακρουσθῆναι ἂν ὑμᾶς οἴεται ὑπὸ τῶν τἀνταῦθα διοικήσειν, ὡς ἂν αὐτὸς ἐκεῖνος βούληται, καὶ πρὶν ὑπεσχημένων, καὶ νῦν δὲ πραττόντων. ἀλλὰ μὴν οὐδ᾽ ἐκεῖνό γε λανθάνει αὐτόν, ὅτι δι᾽ ἀμφοτέρων τῶν ὀνομάτων, ὁποτέρῳ ἂν χρῆσθε, ὑμεῖς ἕξετε τὴν νῆσον, ἄν τε λάβητε ἄν τ᾽ ἀπολάβητε. [6] τί οὖν αὐτῷ διαφέρει, μὴ τῷ δικαίῳ ὀνόματι χρησάμενον ἀποδοῦναι ὑμῖν, ἀλλὰ δωρεὰν δεδωκέναι, τῷ ἀδίκῳ; οὐχ ἵν᾽ εὐεργέτημά τι καταλογίσηται πρὸς ὑμᾶς (γελοῖον γὰρ ἂν εἴη τοῦτο τὸ εὐεργέτημα), ἀλλ᾽ ἵν᾽ ἐνδείξηται ἅπασι τοῖς Ἕλλησιν ὅτι Ἀθηναῖοι τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ χωρία ἀγαπῶσι παρὰ τοῦ Μακεδόνος λαμβάνοντες. τοῦτο δ᾽ ὑμῖν οὐ ποιητέον ἐστίν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι.
[7] Ὅταν δὲ λέγῃ περὶ τούτων ὡς ἐθέλει διαδικάσασθαι, οὐδὲν ἀλλ᾽ ἢ χλευάζει ὑμᾶς, πρῶτον μὲν ἀξιῶν Ἀθηναίους ὄντας πρὸς τὸν ἐκ Πέλλης ὁρμώμενον περὶ τῶν νήσων διαδικάζεσθαι, πότερ᾽ ὑμέτεραι ἢ ἐκείνου εἰσίν. ὁπότε γὰρ ἡ μὲν δύναμις ἡ ὑμετέρα, ἡ ἐλευθερώσασα τοὺς Ἕλληνας, μὴ δύναται ὑμῖν τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ χωρία σῴζειν, οἱ δὲ δικασταί, οἷς ἂν ἐπιτρέψητε, οἱ κύριοι τῆς ψήφου, οὗτοι ὑμῖν σώσουσιν, ἐὰν μὴ Φίλιππος αὐτοὺς πρίηται, [8] πῶς ὑμεῖς οὐχ ὁμολογουμένως, ὅταν ταῦτα διαπράττησθε, τῶν ἐν τῇ ἠπείρῳ ἁπάντων ἀφεστήκατε, καὶ ἐπιδείκνυτε ἅπασιν ἀνθρώποις ὅτι οὐδὲ περὶ ἑνὸς αὐτῷ διαγωνιεῖσθε, εἴγε περὶ τῶν ἐν τῇ θαλάττῃ, οὗ φατὲ ἰσχύειν, μὴ διαγωνιεῖσθε, ἀλλὰ δικάσεσθε;

ΠΙΣΤΕΙΣ (§§ 2-46)
[2] Ο Φίλιππος λοιπόν σχετικά με την Αλόννησο υποστηρίζει στην αρχή της επιστολής του ότι την προσφέρει σε σας σαν κάτι δικό του, και λέει πως εσείς δεν έχετε το δικαίωμα να την απαιτείτε από αυτόν, γιατί ούτε κατέλαβε ούτε τώρα κατέχει κάτι δικό σας. Κάτι τέτοια έλεγε και σε μας, όταν πήγαμε σ᾽ αυτόν ως πρεσβευτές, ότι απόχτησε αυτό το νησί παίρνοντάς το από πειρατές, γι᾽ αυτό και πρέπει να θεωρείται δικό του. [3] Αυτό το επιχείρημα δεν είναι δύσκολο να του το καταρρίψουμε, αφού δεν είναι δίκαιο. Γιατί όλοι οι πειρατές καταλαμβάνοντας ξένα εδάφη και μετατρέποντάς τα σε οχυρά εξορμούν από αυτά και λεηλατούν τους άλλους. Επομένως, ο άνθρωπος που θα τιμωρούσε και θα νικούσε τους πειρατές θα ήταν οπωσδήποτε παράλογος, αν ισχυριζόταν ότι, όσα μέρη κατέχουν εκείνοι κατά τρόπο άδικο και χωρίς να τους ανήκουν, αυτά γίνονται δικά του. [4] Γιατί, αν θα δεχτείτε μια τέτοια άποψη, τι εμποδίζει, σε περίπτωση που κάποιοι πειρατές καταλάβουν ένα μέρος της Αττικής ή της Λήμνου ή της Ίμβρου ή της Σκύρου και κάποιοι άλλοι τους διώξουν από εκεί, να περιέλθει αμέσως στην κατοχή αυτών που τους τιμώρησαν αυτό το μέρος στο οποίο ήταν οι πειρατές, τον δικό μας τόπο; [5] Ο Φίλιππος όμως δεν αγνοεί ότι το επιχείρημα αυτό δεν στέκει, αλλά, καθώς γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τα εδώ πράγματα, πιστεύει ότι εσείς πιθανόν να εξαπατηθείτε από τους εδώ ανθρώπους του, οι οποίοι και στο παρελθόν του υποσχέθηκαν, και σήμερα προβαίνουν στις σχετικές ενέργειες, ότι θα ρυθμίσουν τα εδώ πράγματα, όπως ο ίδιος επιθυμεί. Επίσης ούτε και εκείνο βέβαια του διαφεύγει, ότι και στις δυο περιπτώσεις, όποια λέξη και αν χρησιμοποιήσετε, είτε δηλαδή πάρετε το νησί ως δώρο είτε σας επιστραφεί, το νησί θα είναι δικό σας. [6] Ποιο λοιπόν είναι το κέρδος του να μην σας δίνει πίσω το νησί χρησιμοποιώντας τη σωστή λέξη, αλλά να σας το έχει προσφέρει ως δώρο χρησιμοποιώντας λάθος λέξη; Όχι βέβαια για να καταλογισθεί ως ευεργέτημα τρόπον τινά προς εσάς (γιατί ένα τέτοιο ευεργέτημα θα ήταν για γέλια), αλλά για να δείξει σε όλους τους Έλληνες ότι οι Αθηναίοι είναι ικανοποιημένοι να παίρνουν από τον Μακεδόνα τα οχυρά τους στη θάλασσα. Αυτό είναι, Αθηναίοι, που δεν πρέπει να δεχτείτε.
[7] Και όταν λέει ότι είναι διατεθειμένος να δεχτεί διαιτησία, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να σας χλευάζει· πρώτα πρώτα γιατί αξιώνει εσείς, οι Αθηναίοι, να προσφύγετε σε διαιτησία με αντίδικο αυτόν που κατάγεται από την Πέλλα, για να αποφασιστεί αν τα νησιά είναι δικά σας ή εκείνου. Γιατί, αν η δύναμή σας, που ελευθέρωσε τους Έλληνες, δεν μπορεί να διαφυλάξει τις κτήσεις σας στη θάλασσα, αλλά θα τις διασώσουν για χάρη σας οι δικαστές, σε οποιουσδήποτε αναθέσετε την υπόθεση και που η απόφασή τους θα είναι τελεσίδικη —αν ο Φίλιππος δεν τους έχει εξαγοράσει προηγουμένως— [8] πώς, όταν ακολουθείτε αυτήν την τακτική, δεν αποτελεί αυτό καθαρή ομολογία ότι έχετε παραιτηθεί από όλες τις ηπειρωτικές σας κτήσεις; Πώς δεν δείχνετε σε όλους τους ανθρώπους ότι δεν πρόκειται να αγωνισθείτε εναντίον του ούτε και για μια από αυτές τις κτήσεις, εάν για τις κτήσεις σας στη θάλασσα, όπου ισχυρίζεστε ότι στηρίζεται η δύναμή σας, δεν θα πολεμήσετε, αλλά θα προσφύγετε σε διαιτησία;