Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΞΕΝΟΦΩΝ

Ἑλληνικά (6.1.17-6.2.26)

[6.1.17] Ὁ μὲν ταῦτ᾽ εἶπεν. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι τότε μὲν ἀνεβάλοντο τὴν ἀπόκρισιν· τῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ καὶ τῇ τρίτῃ λογισάμενοι τάς τε ἔξω μόρας ὅσαι αὐτοῖς εἶεν καὶ τὰς περὶ Λακεδαίμονα πρὸς τὰς [ἔξω] τῶν Ἀθηναίων τριήρεις καὶ τὸν πρὸς τοὺς ὁμόρους πόλεμον, ἀπεκρίναντο ὅτι ἐν τῷ παρόντι οὐκ ἂν δύναιντο ἱκανὴν αὐτῷ ἐκπέμψαι ἐπικουρίαν, ἀλλ᾽ ἀπιόντα συντίθεσθαι αὐτὸν ἐκέλευον ὅπῃ δύναιτο ἄριστα τά τε ἑαυτοῦ καὶ τὰ τῆς πόλεως. [6.1.18] κἀκεῖνος μέντοι ἐπαινέσας τὴν ἁπλότητα τῆς πόλεως ἀπῆλθε. καὶ τὴν μὲν ἀκρόπολιν τῶν Φαρσαλίων ἐδεῖτο τοῦ Ἰάσονος μὴ ἀναγκάσαι αὐτὸν παραδοῦναι, ὅπως τοῖς παρακαταθεμένοις διασῴζῃ· τοὺς δὲ ἑαυτοῦ παῖδας ἔδωκεν ὁμήρους, ὑποσχόμενος αὐτῷ τήν τε πόλιν πείσας ἑκοῦσαν σύμμαχον ποιήσειν καὶ ταγὸν συγκαταστήσειν αὐτόν. ὡς δὲ τὰ πιστὰ ἔδοσαν ἀλλήλοις, εὐθὺς μὲν οἱ Φαρσάλιοι εἰρήνην ἦγον, ταχὺ δὲ ὁ Ἰάσων ὁμολογουμένως ταγὸς τῶν Θετταλῶν καθειστήκει. [6.1.19] ἐπεί γε μὴν ἐτάγευσε, διέταξεν ἱππικόν τε ὅσον ἑκάστη πόλις δυνατὴ ἦν παρέχειν καὶ ὁπλιτικόν. καὶ ἐγένοντο αὐτῷ ἱππεῖς μὲν σὺν τοῖς συμμάχοις πλείους ἢ ὀκτακισχίλιοι, ὁπλῖται δὲ ἐλογίσθησαν οὐκ ἐλάττους δισμυρίων, πελταστικόν γε μὴν ἱκανὸν πρὸς πάντας ἀνθρώπους ἀντιταχθῆναι· ἔργον γὰρ ἐκείνων γε καὶ τὰς πόλεις ἀριθμῆσαι. προεῖπε δὲ τοῖς περιοίκοις πᾶσι καὶ τὸν φόρον ὥσπερ ἐπὶ Σκόπα τεταγμένος ἦν φέρειν. καὶ ταῦτα μὲν οὕτως ἐπεραίνετο· ἐγὼ δὲ πάλιν ἐπάνειμι, ὅθεν εἰς τὰς περὶ Ἰάσονος πράξεις ἐξέβην.
[6.2.1] Οἱ μὲν γὰρ Λακεδαιμόνιοι καὶ οἱ σύμμαχοι συνελέγοντο εἰς τοὺς Φωκέας, οἱ δὲ Θηβαῖοι ἀναχωρήσαντες εἰς τὴν ἑαυτῶν ἐφύλαττον τὰς εἰσβολάς. οἱ δ᾽ Ἀθηναῖοι, αὐξανομένους μὲν ὁρῶντες διὰ σφᾶς τοὺς Θηβαίους, χρήματά τε οὐ συμβαλλομένους εἰς τὸ ναυτικόν, αὐτοὶ δὲ ἀποκναιόμενοι καὶ χρημάτων εἰσφοραῖς καὶ λῃστείαις ἐξ Αἰγίνης καὶ φυλακαῖς τῆς χώρας, ἐπεθύμησαν παύσασθαι τοῦ πολέμου, καὶ πέμψαντες πρέσβεις εἰς Λακεδαίμονα εἰρήνην ἐποιήσαντο.
[6.2.2] Εὐθὺς δ᾽ ἐκεῖθεν δύο τῶν πρέσβεων πλεύσαντες κατὰ δόγμα τῆς πόλεως εἶπον τῷ Τιμοθέῳ ἀποπλεῖν οἴκαδε ὡς εἰρήνης οὔσης· ὁ δ᾽ ἅμα ἀποπλέων τοὺς τῶν Ζακυνθίων φυγάδας ἀπεβίβασεν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν. [6.2.3] ἐπεὶ δὲ οἱ ἐκ τῆς πόλεως Ζακύνθιοι πέμψαντες πρὸς τοὺς Λακεδαιμονίους ἔλεγον οἷα πεπονθότες εἶεν ὑπὸ τοῦ Τιμοθέου, εὐθὺς οἱ Λακεδαιμόνιοι ἀδικεῖν τε ἡγοῦντο τοὺς Ἀθηναίους καὶ ναυτικὸν πάλιν κατεσκεύαζον καὶ συνετάττοντο εἰς ἑξήκοντα ναῦς ἀπ᾽ αὐτῆς τε τῆς Λακεδαίμονος καὶ Κορίνθου καὶ Λευκάδος καὶ Ἀμβρακίας καὶ Ἤλιδος καὶ Ζακύνθου καὶ Ἀχαΐας καὶ Ἐπιδαύρου καὶ Τροιζῆνος καὶ Ἑρμιόνος καὶ Ἁλιῶν. [6.2.4] ἐπιστήσαντες δὲ ναύαρχον Μνάσιππον ἐκέλευον τῶν τε ἄλλων ἐπιμελεῖσθαι τῶν κατ᾽ ἐκείνην τὴν θάλατταν καὶ στρατεύειν ἐπὶ Κέρκυραν. ἔπεμψαν δὲ καὶ πρὸς Διονύσιον διδάσκοντες ὡς καὶ ἐκείνῳ χρήσιμον εἴη τὴν Κέρκυραν μὴ ὑπ᾽ Ἀθηναίοις εἶναι. [6.2.5] καὶ ὁ μὲν δὴ Μνάσιππος, ἐπεὶ συνελέγη αὐτῷ τὸ ναυτικόν, ἔπλευσεν εἰς τὴν Κέρκυραν· εἶχε δὲ καὶ μισθοφόρους σὺν τοῖς ἐκ Λακεδαίμονος μετ᾽ αὐτοῦ στρατευομένοις οὐκ ἐλάττους χιλίων καὶ πεντακοσίων. [6.2.6] ἐπεὶ δὲ ἀπέβη, ἐκράτει τε τῆς γῆς καὶ ἐδῄου ἐξειργασμένην μὲν παγκάλως καὶ πεφυτευμένην τὴν χώραν, μεγαλοπρεπεῖς δὲ οἰκήσεις καὶ οἰνῶνας κατεσκευασμένους ἐπὶ τῶν ἀγρῶν· ὥστ᾽ ἔφασαν τοὺς στρατιώτας εἰς τοῦτο τρυφῆς ἐλθεῖν ὥστ᾽ οὐκ ἐθέλειν πίνειν, εἰ μὴ ἀνθοσμίας εἴη. καὶ ἀνδράποδα δὲ καὶ βοσκήματα πάμπολλα ἡλίσκετο ἐκ τῶν ἀγρῶν. [6.2.7] ἔπειτα δὲ κατεστρατοπεδεύσατο τῷ μὲν πεζῷ ἐπὶ λόφῳ ἀπέχοντι τῆς πόλεως ὡς πέντε στάδια, πρὸ τῆς χώρας ὄντι, ὅπως ἀποτέμνοιτο ἐντεῦθεν, εἴ τις ἐπὶ τὴν χώραν τῶν Κερκυραίων ἐξίοι· τὸ δὲ ναυτικὸν εἰς τἀπὶ θάτερα τῆς πόλεως κατεστρατοπέδευσεν, ἔνθεν ᾤετ᾽ ἂν τὰ προσπλέοντα καὶ προαισθάνεσθαι καὶ διακωλύειν. πρὸς δὲ τούτοις καὶ ἐπὶ τῷ λιμένι, ὁπότε μὴ χειμὼν κωλύοι, ἐφώρμει. [6.2.8] ἐπολιόρκει μὲν δὴ οὕτω τὴν πόλιν. ἐπεὶ δὲ οἱ Κερκυραῖοι ἐκ μὲν τῆς γῆς οὐδὲν ἐλάμβανον διὰ τὸ κρατεῖσθαι κατὰ γῆν, κατὰ θάλατταν δὲ οὐδὲν εἰσήγετο αὐτοῖς διὰ τὸ ναυκρατεῖσθαι, ἐν πολλῇ ἀπορίᾳ ἦσαν· [6.2.9] καὶ πέμποντες πρὸς τοὺς Ἀθηναίους βοηθεῖν τε ἐδέοντο καὶ ἐδίδασκον ὡς μέγα μὲν ἀγαθὸν ἀποβάλοιεν ἄν, εἰ Κερκύρας στερηθεῖεν, τοῖς δὲ πολεμίοις μεγάλην ἂν ἰσχὺν προσβάλοιεν· ἐξ οὐδεμιᾶς γὰρ πόλεως πλήν γε Ἀθηνῶν οὔτε ναῦς οὔτε χρήματα πλείω ἂν γενέσθαι. ἔτι δὲ κεῖσθαι τὴν Κέρκυραν ἐν καλῷ μὲν τοῦ Κορινθιακοῦ κόλπου καὶ τῶν πόλεων αἳ ἐπὶ τοῦτον καθήκουσιν, ἐν καλῷ δὲ τοῦ τὴν Λακωνικὴν χώραν βλάπτειν, ἐν καλλίστῳ δὲ τῆς τε ἀντιπέρας Ἠπείρου καὶ τοῦ εἰς Πελοπόννησον ἀπὸ Σικελίας παράπλου. [6.2.10] ἀκούσαντες δὲ ταῦτα οἱ Ἀθηναῖοι ἐνόμισαν ἰσχυρῶς ἐπιμελητέον εἶναι, καὶ στρατηγὸν πέμπουσι Κτησικλέα εἰς ἑξακοσίους ἔχοντα πελταστάς, Ἀλκέτου δὲ ἐδεήθησαν συνδιαβιβάσαι τούτους. [6.2.11] καὶ οὗτοι μὲν νυκτὸς διακομισθέντες που τῆς χώρας εἰσῆλθον εἰς τὴν πόλιν. ἐψηφίσαντο δὲ καὶ ἑξήκοντα ναῦς πληροῦν, Τιμόθεον δ᾽ αὐτῶν στρατηγὸν ἐχειροτόνησαν. [6.2.12] ὁ δ᾽ οὐ δυνάμενος αὐτόθεν τὰς ναῦς πληρῶσαι, ἐπὶ νήσων πλεύσας ἐκεῖθεν ἐπειρᾶτο συμπληροῦν, οὐ φαῦλον ἡγούμενος εἶναι ἐπὶ συγκεκροτημένας ναῦς εἰκῇ περιπλεῦσαι. [6.2.13] οἱ δ᾽ Ἀθηναῖοι νομίζοντες αὐτὸν ἀναλοῦν τὸν τῆς ὥρας εἰς τὸν περίπλουν χρόνον, συγγνώμην οὐκ ἔσχον αὐτῷ, ἀλλὰ παύσαντες αὐτὸν τῆς στρατηγίας Ἰφικράτην ἀνθαιροῦνται. [6.2.14] ὁ δ᾽ ἐπεὶ κατέστη στρατηγός, μάλα ὀξέως τὰς ναῦς ἐπληροῦτο καὶ τοὺς τριηράρχους ἠνάγκαζε. προσέλαβε δὲ παρὰ τῶν Ἀθηναίων καὶ εἴ πού τις ναῦς περὶ τὴν Ἀττικὴν ἔπλει καὶ τὴν Πάραλον καὶ τὴν Σαλαμινίαν, λέγων ὡς ἐὰν τἀκεῖ καλῶς γένηται, πολλὰς αὐτοῖς ναῦς ἀποπέμψοι. καὶ ἐγένοντο αὐτῷ αἱ ἅπασαι περὶ ἑβδομήκοντα. [6.2.15] ἐν δὲ τούτῳ τῷ χρόνῳ οἱ Κερκυραῖοι οὕτω σφόδρα ἐπείνων ὥστε διὰ τὸ πλῆθος τῶν αὐτομολούντων ἐκήρυξεν ὁ Μνάσιππος πεπρᾶσθαι ὅστις αὐτομολοίη. ἐπεὶ δὲ οὐδὲν ἧττον ηὐτομόλουν, τελευτῶν καὶ μαστιγῶν ἀπέπεμπεν. οἱ μέντοι ἔνδοθεν τούς γε δούλους οὐκ ἐδέχοντο πάλιν εἰς τὸ τεῖχος, ἀλλὰ πολλοὶ ἔξω ἀπέ θνῃσκον. [6.2.16] ὁ δ᾽ αὖ Μνάσιππος ὁρῶν ταῦτα, ἐνόμιζέ τε ὅσον οὐκ ἤδη ἔχειν τὴν πόλιν καὶ περὶ τοὺς μισθοφόρους ἐκαινούργει, καὶ τοὺς μέν τινας αὐτῶν ἀπομίσθους ἐπεποιήκει, τοῖς δὲ ‹μέν›ουσι καὶ δυοῖν ἤδη μηνοῖν ὤφειλε τὸν μισθόν, οὐκ ἀπορῶν, ὡς ἐλέγετο, χρημάτων· καὶ γὰρ τῶν πόλεων αἱ πολλαὶ αὐτῷ ἀργύριον ἀντὶ τῶν ἀνδρῶν ἔπεμπον, ἅτε καὶ διαποντίου τῆς στρατείας οὔσης. [6.2.17] κατιδόντες δὲ ἀπὸ τῶν πύργων οἱ ἐκ τῆς πόλεως τάς τε φυλακὰς χεῖρον ἢ πρόσθεν φυλαττομένας ἐσπαρμένους τε κατὰ τὴν χώραν τοὺς ἀνθρώπους, ἐπεκδραμόντες τοὺς μέν τινας αὐτῶν ἔλαβον, τοὺς δὲ κατέκοψαν. [6.2.18] αἰσθόμενος δὲ ὁ Μνάσιππος, αὐτός τε ἐξωπλίζετο καὶ ὅσους εἶχεν ὁπλίτας ἅπασιν ἐβοήθει, καὶ τοὺς λοχαγοὺς καὶ τοὺς ταξιάρχους ἐξάγειν ἐκέλευε τοὺς μισθοφόρους. [6.2.19] ἀποκριναμένων δέ τινων λοχαγῶν ὅτι οὐ ῥᾴδιον εἴη μὴ διδόντας τἀπιτήδεια πειθομένους παρέχειν, τὸν μέν τινα βακτηρίᾳ, τὸν δὲ τῷ στύρακι ἐπάταξεν. οὕτω μὲν δὴ ἀθύμως ἔχοντες καὶ μισοῦντες αὐτὸν συνεξῆλθον πάντες· ὅπερ ἥκιστα εἰς μάχην συμφέρει. [6.2.20] ὁ δ᾽ ἐπεὶ παρετάξατο, αὐτὸς μὲν τοὺς κατὰ τὰς πύλας τῶν πολεμίων τρεψάμενος ἐπεδίωκεν. οἱ δ᾽ ἐπεὶ ἐγγὺς τοῦ τείχους ἐγένοντο, ἀνεστρέφοντό τε καὶ ἀπὸ τῶν μνημάτων ἔβαλλον καὶ ἠκόντιζον· ἄλλοι δ᾽ ἐκδραμόντες καθ᾽ ἑτέρας πύλας ἐπιτί θενται ἁθρόοι τοῖς ἐσχάτοις· [6.2.21] οἱ δ᾽ ἐπ᾽ ὀκτὼ τεταγμένοι, ἀσθενὲς νομίσαντες τὸ ἄκρον τῆς φάλαγγος ἔχειν, ἀναστρέφειν ἐπειρῶντο. ὡς δ᾽ ἤρξαντο ἐπαναχωρεῖν, οἱ μὲν πολέμιοι ὡς φεύγουσιν ἐπέθεντο, οἱ δ᾽ οὐκέτι ἐπανέστρεψαν· καὶ οἱ ἐχόμενοι δ᾽ αὐτῶν εἰς φυγὴν ὥρμων. [6.2.22] ὁ δὲ Μνάσιππος τοῖς μὲν πιεζομένοις οὐκ ἐδύνατο βοηθεῖν διὰ τοὺς ἐκ τοῦ καταντικρὺ προσκειμένους, ἀεὶ δ᾽ ἐλείπετο σὺν ἐλάττοσι. τέλος δὲ οἱ πολέμιοι ἁθρόοι γενόμενοι πάντες ἐπετίθεντο τοῖς περὶ τὸν Μνάσιππον, ἤδη μάλα ὀλίγοις οὖσι. καὶ οἱ πολῖται ὁρῶντες τὸ γιγνόμενον ἐπεξῇσαν. [6.2.23] ἐπεὶ δ᾽ ἐκεῖνον ἀπέκτειναν, ἐδίωκον ἤδη ἅπαντες. ἐκινδύνευσαν δ᾽ ἂν καὶ τὸ στρατόπεδον ἑλεῖν σὺν τῷ χαρακώματι, εἰ μὴ οἱ διώκοντες τὸν ἀγοραῖόν τε ὄχλον ἰδόντες καὶ τὸν τῶν θεραπόντων καὶ τὸν τῶν ἀνδρα πόδων, οἰηθέντες ὄφελός τι αὐτῶν εἶναι, ἀπεστρέφοντο. [6.2.24] καὶ τότε μὲν τροπαῖόν τε ἵστασαν οἱ Κερκυραῖοι τούς τε νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπεδίδοσαν. ἐκ δὲ τούτου οἱ μὲν ἐν τῇ πόλει ἐρρωμενέστεροι ἐγεγένηντο, οἱ δ᾽ ἔξω ἐν πάσῃ δὴ ἀθυμίᾳ ἦσαν. καὶ γὰρ ἐλέγετο ὅτι Ἰφικράτης τε ὅσον οὐκ ἤδη παρείη, καὶ οἱ Κερκυραῖοι δὲ τῷ ὄντι ναῦς ἐπλήρουν. [6.2.25] Ὑπερμένης δέ, ὃς ἐτύγχανεν ἐπιστολιαφόρος τῷ Μνασίππῳ ὤν, τό τε ναυτικὸν πᾶν ὅσον ἦν ἐκεῖ συνεπλήρωσε, καὶ περιπλεύσας πρὸς τὸ χαράκωμα τὰ πλοῖα πάντα γεμίσας τῶν τε ἀνδραπόδων καὶ τῶν χρημάτων ἀπέστελλεν· αὐτὸς δὲ σύν τε τοῖς ἐπιβάταις καὶ τοῖς περισωθεῖσι τῶν στρατιωτῶν διεφύλαττε τὸ χαράκωμα· [6.2.26] τέλος δὲ καὶ οὗτοι μάλα τεταραγμένοι ἀναβάντες ἐπὶ τὰς τριήρεις ἀπέπλεον, πολὺν μὲν σῖτον, πολὺν δὲ οἶνον, πολλὰ δὲ ἀνδράποδα καὶ ἀσθενοῦντας στρατιώτας καταλιπόντες· δεινῶς γὰρ ἐπεφόβηντο μὴ καταληφθεῖεν ὑπὸ τῶν Ἀθηναίων ἐν τῇ νήσῳ. καὶ ἐκεῖνοι μὲν εἰς Λευκάδα ἀπεσώθησαν.

[6.1.17] Αυτά είπε ο Πολυδάμας. Εκείνη τη στιγμή οι Λακεδαιμόνιοι ανέβαλαν την απάντησή τους. Την επόμενη μέρα ωστόσο και τη μεθεπόμενη λογάριασαν τα τάγματά τους που βρίσκονταν έξω από τα σύνορα, τα πολεμικά πλοία που διέθετε η Λακεδαίμων σε σχέση με τα πολεμικά των Αθηναίων, καθώς και τον πόλεμο με τους γείτονές τους, κι αποκρίθηκαν ότι για την ώρα δεν ήταν σε θέση να του στείλουν αρκετή βοήθεια· τον συμβούλεψαν λοιπόν να φύγει και να τακτοποιήσει όπως μπορούσε καλύτερα τις υποθέσεις του και τις υποθέσεις της πόλης του.
[6.1.18] Εκείνος παίνεψε την ειλικρίνεια της Σπάρτης κι έφυγε. Θέλοντας να διατηρήσει την ακρόπολη για χάρη των Φαρσαλίων που του την είχαν εμπιστευτεί, παρακάλεσε τον Ιάσονα να μην τον αναγκάσει να του την παραδώσει· του ᾽δωσε όμως ομήρους τα παιδιά του, με την υπόσχεση ότι θα έπειθε την πόλη να γίνει σύμμαχός του με το καλό και να συνεργαστεί στην ανάδειξή του σαν ηγεμόνα. Ευθύς ως ανταλλάξαν υποσχέσεις, οι Φαρσάλιοι σταμάτησαν τις εχθροπραξίες και γρήγορα ο Ιάσων αναγνωρίστηκε, ομόφωνα, ηγεμόνας των Θεσσαλών. [6.1.19] Όταν πήρε την ηγεμονία, όρισε πόσο ιππικό και πόσους οπλίτες έπρεπε να δώσει κάθε πόλη ανάλογα με τις δυνάμεις της. Έτσι συγκέντρωσε ιππικό —μαζί με το συμμαχικό— πάνω από δέκα χιλιάδες, ενώ οι οπλίτες του λογαριάζονταν τουλάχιστον είκοσι χιλιάδες κι η δύναμη των πελταστών του ήταν αρκετή για ν᾽ αντιμετωπίσει τον κόσμο ολόκληρο· θα ᾽ταν κουραστική ακόμα κι η απαρίθμηση των πόλεων που του τους είχαν δώσει. Ειδοποίησε κι όλα τα γειτονικά έθνη να πληρώνουν τον φόρο καθώς είχε οριστεί τον καιρό του Σκόπα.
Έτσι τελείωσε αυτή η υπόθεση. Και τώρα ξαναγυρίζω στο σημείο απ᾽ όπου έκανα την παρέκβαση για τη δράση του Ιάσονος.
[6.2.1] Ενώ οι Λακεδαιμόνιοι κι οι σύμμαχοι συγκεντρώνονταν στη Φωκίδα, οι Θηβαίοι γύρισαν στον τόπο τους και φύλαγαν τα περάσματα των συνόρων. Ωστόσο οι Αθηναίοι, βλέποντας τους Θηβαίους να δυναμώνουν χάρη σ᾽ αυτούς, δίχως όμως και να συνεισφέρουν στις δαπάνες του ναυτικού —ενώ τους ίδιους τους εξαντλούσαν οι πολεμικές δαπάνες, οι επιδρομές από την Αίγινα κι η φρούρηση των εδαφών τους—, θέλησαν να δώσουν τέλος στον πόλεμο· έστειλαν λοιπόν πρέσβεις στη Λακεδαίμονα κι έκαναν ειρήνη.
[374 π.Χ.]
[6.2.2] Αμέσως μετά, με απόφαση της πόλης, δύο από τους πρέσβεις έφυγαν από κει με πλοίο να συναντήσουν τον Τιμόθεο και του είπαν να γυρίσει πίσω με τον στόλο, επειδή είχε γίνει ειρήνη. Φεύγοντας όμως εκείνος αποβίβασε τους Ζακυνθινούς εξόριστους στην πατρίδα τους. [6.2.3] Οι Ζακυνθινοί της πόλης έστειλαν και παραπονέθηκαν στους Λακεδαιμονίους γι᾽ αυτά που τους είχε κάνει ο Τιμόθεος. Οι Λακεδαιμόνιοι τότε έκριναν ότι οι Αθηναίοι παραβίαζαν τη συνθήκη· βάλθηκαν λοιπόν πάλι να συγκροτούν ναυτικό, συγκεντρώνοντας κάπου εξήντα πλοία από την ίδια τη Λακεδαίμονα, την Κόρινθο, τη Λευκάδα, την Αμβρακία, την Ήλιδα, τη Ζάκυνθο, την Αχαΐα, την Επίδαυρο, την Τροιζήνα, την Ερμιόνη και τις Αλιές. [6.2.4] Ναύαρχο διόρισαν τον Μνάσιππο, δίνοντάς του εντολή να επιτηρεί γενικά εκείνη τη θάλασσα και ειδικότερα να εκστρατεύσει εναντίον της Κέρκυρας. Έστειλαν μήνυμα και στον Διονύσιο, τονίζοντάς του ότι κι εκείνος είχε συμφέρον να μην εξουσιάζουν την Κέρκυρα οι Αθηναίοι.
[373 π.Χ.]
[6.2.5] Όταν συγκεντρώθηκε ο στόλος του, ο Μνάσιππος έβαλε πλώρη για την Κέρκυρα· εκτός από τους Λακεδαιμονίους που εξεστράτευαν μαζί του, είχε και χίλιους πεντακόσιους τουλάχιστον μισθοφόρους. [6.2.6] Μετά την αποβίβασή του έγινε κύριος του εσωτερικού του νησιού και βάλθηκε να λεηλατεί τις αγροτικές περιοχές, που ήταν ωραιότατα καλλιεργημένες και φυτεμένες, καθώς και τις μεγαλόπρεπες επαύλεις και τις αποθήκες κρασιού που ήταν χτισμένες στ᾽ αγροκτήματα· τόσο, ώστε λεγόταν ότι οι στρατιώτες του κακόμαθαν σε σημείο να μη δέχονται να πίνουν άλλο από αρωματικό κρασί. Αιχμαλώτιζαν και πολλούς δούλους και ζώα στα χωράφια. [6.2.7] Κατόπιν στρατοπέδευσε το πεζικό του σ᾽ έναν λόφο που απείχε ώς πέντε στάδια από την πόλη, ανάμεσα σε τούτη και στις αγροτικές περιοχές — έτσι ώστε να αποκόψει τον δρόμο στους Κερκυραίους που θα ᾽βγαιναν τυχόν για τα κτήματά τους· το ναυτικό του το τοποθέτησε από την άλλη μεριά της πόλης, πιστεύοντας ότι αποκεί θα ᾽βλεπαν έγκαιρα αν πλησίαζε στόλος και θα τον σταματούσαν. Εκτός από τούτα, όποτε δεν τον εμπόδιζε θαλασσοταραχή κρατούσε και πλοία αγκυροβολημένα έξω από το λιμάνι. Μ᾽ αυτόν τον τρόπο πολιορκούσε την πόλη.
[6.2.8] Οι Κερκυραίοι, που δεν ανεφοδιάζονταν ούτε από τη στεριά ούτε από τη θάλασσα, μια και κυριαρχούσε και στις δύο ο εχθρός, βρέθηκαν σε πολύ στενόχωρη θέση. [6.2.9] Έστειλαν λοιπόν να ζητήσουν βοήθεια από τους Αθηναίους, εξηγώντας τους ότι θα ᾽χαναν ένα μεγάλο πλεονέκτημα αν τους έπαιρναν την Κέρκυρα οι αντίπαλοί τους, ενώ τούτοι θα κέρδιζαν πολλή δύναμη, γιατί καμιά άλλη πόλη, εκτός βέβαια από την Αθήνα, δεν ήταν σε θέση να δώσει τόσα πλοία και τόσα χρήματα. Κι ακόμα, ότι η θέση της Κέρκυρας ήταν καίρια — και σε σχέση με τον Κορινθιακό κόλπο και με τις πόλεις των παραλίων του, αλλά και για επιδρομές κατά της Λακωνίας, και προπάντων σε σχέση με την αντικρινή Ήπειρο και με την παράκτια διαδρομή από τη Σικελία στην Πελοπόννησο.
[6.2.10] Ακούγοντας αυτά οι Αθηναίοι έκριναν αναγκαίο να ενδιαφερθούν σοβαρά για την υπόθεση. Έστειλαν λοιπόν από τη στεριά τον Κτησικλή μ᾽ εξακόσιους περίπου πελταστές και παρακάλεσαν τον Αλκέτα να τους βοηθήσει να περάσουν απέναντι. [6.2.11] Και πραγματικά, η δύναμη τούτη μεταφέρθηκε νύχτα σε κάποιο [6.2.12] Αυτός όμως, μια και δεν κατόρθωνε να τα επανδρώσει στην Αθήνα, έβαλε πλώρη για τα νησιά σε μια προσπάθεια να συμπληρώσει τα πληρώματα από εκεί, πιστεύοντας ότι δεν θα ᾽ταν μικρή η ευθύνη του αν ξεκινούσε όπως όπως ν᾽ αντιμετωπίσει συγκροτημένο στόλο. [6.2.13] Ωστόσο οι Αθηναίοι, βρίσκοντας ότι άφηνε να περνάει η κατάλληλη εποχή για τον γύρο της Πελοποννήσου, δεν του το συγχώρεσαν· τον καθαίρεσαν από τη στρατηγία και στη θέση του εκλέξαν τον Ιφικράτη.
[6.2.14] Όταν τούτος έγινε στρατηγός, έδειξε μεγάλη δραστηριότητα στην επάνδρωση των πλοίων, πιέζοντας τους τριηράρχους. Πήρε ακόμα από τους Αθηναίους κι όποιο άλλο πλοίο βρισκόταν γύρω στην Αττική —ώς και την «Πάραλο» και τη «Σαλαμινία»— λέγοντάς τους ότι αν τα πράγματα πήγαιναν καλά εκεί πάνω, θα τους έστελνε πίσω πολλά πλοία. Έτσι συγκέντρωσε συνολικά κάπου εβδομήντα.
[372 π.Χ]
[6.2.15] Στο μεταξύ οι Κερκυραίοι υπέφεραν πολύ από την πείνα, μ᾽ αποτέλεσμα ν᾽ αυτομολούν τόσοι πολλοί, ώστε ο Μνάσιππος να βγάλει προκήρυξη ότι οι αυτόμολοι θα πουλιούνται για δούλοι. Μολοντούτο ο αριθμός τους δεν λιγόστευε, ώσπου στο τέλος ο Μνάσιππος τους έδιωχνε πίσω με τα μαστίγια. Οι πολιορκημένοι όμως δεν δέχονταν να τους ξαναπάρουν μέσα στα τείχη —τουλάχιστον τους δούλους— κι έτσι πολλοί απ᾽ αυτούς πέθαναν απέξω.
[6.2.16] Ο Μνάσιππος πάλι, βλέποντας αυτά, πίστεψε πως η πόλη ήταν πια ουσιαστικά δική του, κι άρχισε να καινοτομεί σχετικά με τους μισθοφόρους του· μερικούς είχε απολύσει, και σ᾽ όσους έμεναν χρωστούσε κιόλας μισθούς δύο μηνών, μόλο που —καθώς έλεγαν— δεν του ᾽λειπαν τα χρήματα, γιατί οι πιο πολλές πόλεις του ᾽στελναν χρήματα αντί για στρατιώτες, μια κι η εκστρατεία ήταν υπερπόντια.
[6.2.17] Οι πολιορκημένοι παρατήρησαν από τους πύργους ότι τα εχθρικά φυλάκια φρουρούνταν λιγότερο καλά από πριν κι ότι οι αντίπαλοι είχαν σκορπίσει στη χώρα· έκαναν λοιπόν μιαν εξόρμηση, αιχμαλώτισαν μερικούς και σκότωσαν άλλους. [6.2.18] Μόλις το έμαθε, ο Μνάσιππος οπλίστηκε και ξεκίνησε να βοηθήσει με όσους οπλίτες είχε, προστάζοντας συνάμα τους λοχαγούς και τους ταξιάρχους να οδηγήσουν στη μάχη τους μισθοφόρους. [6.2.19] Κάποιοι λοχαγοί αποκρίθηκαν ότι δεν ήταν εύκολο να εξασφαλίσουν την υπακοή των ανδρών τους όταν δεν τους έδιναν τα αναγκαία για να ζήσουν. Τότε ο Μνάσιππος χτύπησε έναν με ραβδί, έναν άλλο με την άκρη του ακοντίου του. Το αποτέλεσμα ήταν ότι βγήκαν και παρατάχτηκαν όλοι τους με κακή διάθεση και με μίσος εναντίον του — σοβαρό μειονέκτημα σ᾽ ώρα μάχης.
[6.2.20] Αφού παρατάχτηκαν οι άνδρες του, ο Μνάσιππος έτρεψε σε φυγή τις εχθρικές δυνάμεις που βρίσκονταν προς το μέρος της πύλης και τους καταδίωξε. Όταν όμως εκείνοι έφτασαν κοντά στα τείχη, έκαναν μεταβολή, οχυρώθηκαν στους τάφους κι άρχισαν να ρίχνουν βέλη κι ακόντια, ενώ άλλοι εξόρμησαν από άλλες πύλες κι επιτέθηκαν με πυκνό σχηματισμό στο άκρο της παράταξης των πολιορκητών. [6.2.21] Τούτοι πάλι, παραταγμένοι καθώς ήταν σε βάθος οχτώ ανδρών, έκριναν ότι το άκρο τους ήταν αδύναμο και προσπάθησαν ν᾽ ανασυνταχτούν. Την ώρα όμως που άρχισαν να συμπτύσσονται, έδωσαν στον αντίπαλο την εντύπωση ότι το βάζουν στα πόδια κι έτσι προκάλεσαν μιαν επίθεσή του που δεν τους άφησε να προχωρήσουν ξανά μπροστά· τότε το ᾽βαλαν στα πόδια οι διπλανοί τους. [6.2.22] Ο Μνάσιππος, που αντιμετώπιζε επίθεση κατά μέτωπο, δεν μπορούσε να βοηθήσει το άκρο του που κινδύνευε, κι έμενε με ολοένα λιγότερους άνδρες. Τελικά ολόκληρη η εχθρική δύναμη συγκεντρώθηκε σε πυκνή παράταξη κι έκανε επίθεση στον Μνάσιππο και στους δικούς του, που είχαν μείνει πια πολύ λίγοι. Στο μεταξύ οι πολίτες, βλέποντας τί συνέβαινε, εξόρμησαν κι εκείνοι. [6.2.23] Από τη στιγμή που σκοτώθηκε ο Μνάσιππος, ολόκληρος πια ο αντίπαλος στρατός πήρε τους πολιορκητές στο κυνήγι. Λίγο έλειψε να καταλάβουν και το στρατόπεδο μαζί με το χαράκωμα· αντικρίζοντας όμως οι διώκτες το πλήθος των πραματευτών, των βοηθητικών και των δούλων νόμισαν ότι είχαν μπροστά τους αξιόμαχη δύναμη και γύρισαν πίσω.
[6.2.24] Τότε οι Κερκυραίοι έστησαν τρόπαιο κι έδωσαν πίσω τους νεκρούς μ᾽ εκεχειρία. Ύστερα απ᾽ αυτά οι πολιορκημένοι πήραν θάρρος, ενώ οι πολιορκητές έχασαν ολότελα το ηθικό τους: είχε διαδοθεί κιόλας ότι όπου να ᾽ναι φτάνει ο Ιφικράτης, κι οι Κερκυραίοι άρχισαν μάλιστα να επανδρώνουν πλοία. [6.2.25] Ο Υπερμένης, που βρέθηκε να ᾽ναι υπαρχηγός του Μνασίππου, συμπλήρωσε την επάνδρωση όλου του στόλου που ήταν εκεί και τον οδήγησε γιαλό γιαλό ώς έξω από το χαράκωμα· εκεί γέμισε όλα τα μεταγωγικά με δούλους και λάφυρα και τα ᾽διωξε, ενώ ο ίδιος με τους πεζοναύτες κι όσο στρατό είχε γλιτώσει έμεινε να φυλάει το χαράκωμα. [6.2.26] Τελικά ωστόσο επιβιβάστηκαν κι αυτοί, τελείως αποδιοργανωμένοι, στα πολεμικά κι αφήνοντας πίσω τους πολύ στάρι, πολύ κρασί, καθώς και πολλούς δούλους κι άρρωστους στρατιώτες —τόσο μεγάλος ήταν ο φόβος τους μην τους πιάσουν οι Αθηναίοι στο νησί—, έκαναν πανιά για τη Λευκάδα, όπου διασώθηκαν.