Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ

Νεφέλαι (670-699)


670ΣΩ. ἰδοὺ μάλ᾽ αὖθις τοῦθ᾽ ἕτερον· τὴν κάρδοπον
ἄρρενα καλεῖς θήλειαν οὖσαν. ΣΤ. τῷ τρόπῳ;
ἄρρενα καλῶ ᾽γὼ κάρδοπον; ΣΩ. μάλιστά γε,
ὥσπερ γε καὶ Κλεώνυμον. ΣΤ. πῶς δή; φράσον.
ΣΩ. ταὐτὸν δύναταί σοι κάρδοπος Κλεωνύμῳ.
675ΣΤ. ἀλλ᾽, ὦγάθ᾽, οὐδ᾽ ἦν κάρδοπος Κλεωνύμῳ,
ἀλλ᾽ ἐν θυείᾳ στρογγύλῃ γ᾽ ἀνεμάττετο.
ἀτὰρ τὸ λοιπὸν πῶς με χρὴ καλεῖν; ΣΩ. ὅπως;
τὴν καρδόπην, ὥσπερ καλεῖς τὴν Σωστράτην.
ΣΤ. τὴν καρδόπην; θήλειαν; ΣΩ. ὀρθῶς γὰρ λέγεις.
680ΣΤ. ἐκεῖνο δ᾽ ἦν ἄν, καρδόπη, Κλεωνύμη.
ΣΩ. ἔτι δέ γε περὶ τῶν ὀνομάτων μαθεῖν σε δεῖ,
ἅττ᾽ ἄρρεν᾽ ἐστίν, ἅττα δ᾽ αὐτῶν θήλεα.
ΣΤ. ἀλλ᾽ οἶδ᾽ ἔγωγ᾽ ἃ θήλε᾽ ἐστίν. ΣΩ. εἰπὲ δή.
ΣΤ. Λύσιλλα, Φίλιννα, Κλειταγόρα, Δημητρία.
685ΣΩ. ἄρρενα δὲ ποῖα τῶν ὀνομάτων; ΣΤ. μυρία·
Φιλόξενος, Μελησίας, Ἀμυνίας.
ΣΩ. ἀλλ᾽, ὦ πόνηρε, ταῦτά γ᾽ ἔστ᾽ οὐκ ἄρρενα.
ΣΤ. οὐκ ἄρρεν᾽ ὑμῖν ἐστίν; ΣΩ. οὐδαμῶς γ᾽, ἐπεὶ
πῶς ἂν καλέσειας ἐντυχὼν Ἀμυνίᾳ;
690ΣΤ. ὅπως ἄν; ὡδί· «δεῦρο, δεῦρ᾽, Ἀμυνία.»
ΣΩ. ὁρᾷς; γυναῖκα τὴν Ἀμυνίαν καλεῖς.
ΣΤ. οὔκουν δικαίως ἥτις οὐ στρατεύεται;
ἀτὰρ τί ταῦθ᾽ ἃ πάντες ἴσμεν μανθάνω;
ΣΩ. οὐδέν, μὰ Δί᾽, ἀλλὰ κατακλινεὶς δευρί— ΣΤ. τί δρῶ;
695ΣΩ. ἐκφρόντισόν τι τῶν σεαυτοῦ πραγμάτων.
ΣΤ. μὴ δῆθ᾽, ἱκετεύω, ᾽νταῦθά γ᾽· ἀλλ᾽ εἴπερ γε χρή,
χαμαί μ᾽ ἔασον αὐτὰ ταῦτ᾽ ἐκφροντίσαι.
ΣΩ. οὐκ ἔστι παρὰ ταῦτ᾽ ἄλλα. ΣΤ. κακοδαίμων ἐγώ,
οἵαν δίκην τοῖς κόρεσι δώσω τήμερον.


670ΣΩΚ. Ορίστε κι άλλο· πράμα θηλυκό
το λες αρσενικό. ΣΤΡ. Μα πώς; Εγώ είπα
πως ο σοφράς είναι άντρας; ΣΩΚ. Το ᾽πες, όπως
κι ο Κλεώνυμος. ΣΤΡ. Πώς το ᾽πα; Εξήγα μου. ΣΩΚ. Άντρες
είν᾽ ο σοφράς κι ο Κλεώνυμος για σένα.
ΣΤΡ. Ο Κλεώνυμος; Μα αυτός σοφρά δεν είχε,
σε στρογγυλή καυκιά ζύμωνε πάντα.
Λέγε λοιπόν· πώς πρέπει να το λέω;
ΣΩΚ. Πώς; Η σοφρά, όπως λέμε η Ναυσικά.
ΣΤΡ. Η σοφρά, θηλυκό; ΣΩΚ. Σωστά· έτσι πρέπει.
680ΣΤΡ. Ώστε η σοφρά για ζύμη κι η Κλεωνύμη.
ΣΩΚ. Τα ονόματα προσώπων πρέπει ακόμα
να μάθεις· ποιά είν᾽ αντρίκεια, ποιά γυναίκεια.
ΣΤΡ. Γυναίκεια; Μα τα ξέρω. ΣΩΚ. Λέγε. ΣΤΡ. Λύσιλλα,
Φίλιννα, Κλειταγόρα, Δημητρία.
ΣΩΚ. Κι αντρίκεια ποιά; ΣΤΡ. Φιλόξενος και πλήθος
αμέτρητο· Αμυνίας, Μελησίας…
ΣΩΚ. Αυτά, μωρέ χαζέ, δεν είναι για άντρες.
ΣΤΡ. Δεν είναι; ΣΩΚ. Φυσικά· πώς θα φωνάξεις
πρόσωπο που ονομάζεται Αμυνίας;
690ΣΤΡ. Θα το φωνάξω: «Γιά έλα δω, Αμυνία».
ΣΩΚ. Όπως και το Δημητρία· λοιπόν, γυναίκα.
ΣΤΡ. Δίκιο είναι κιόλας· στο στρατό δεν πάει.
Μα αυτά τί τα μαθαίνω; Όλοι τα ξέρουν.
ΣΩΚ. Καλά· πλάγιασε δω. ΣΤΡ. Και τί θα κάνω;
ΣΩΚ. Για τις δουλειές σου δες να βρεις μια λύση.
ΣΤΡ., διστάζοντας να πλαγιάσει στο ντιβάνι.
Όχι εδώ πάνω· αν είναι ανάγκη, ας πέσω
χάμω, κι εκεί να ψάξω για τη λύση.
ΣΩΚ. Όπως σου λέω θα γίνει. ΣΤΡ. Συφορά μου!
Σήμερα θα χορτάσω τους κορέους.
Πλαγιάζει· ο Σωκράτης μπαίνει στο σπουδαστήριο.