[20.1] Τότε πια εγώ είπα: «Πώς λοιπόν, Ισχόμαχε, αν είναι τόσο εύκολο να μάθουν οι άνθρωποι τις γεωργικές εργασίες και όλοι ξέρουν το ίδιο όσα πρέπει να κάνουν, δεν βρίσκονται όλοι στην ίδια οικονομική κατάσταση, αλλά άλλοι από αυτούς ζουν με άφθονα αγαθά και έχουν και περισσεύματα, ενώ άλλοι δεν μπορούν να προσπορίζονται από τη γεωργία ούτε και τα απαραίτητα, και επιπλέον έχουν χρέη;»
[20.2] «Θα σου εξηγήσω αμέσως, Σωκράτη», είπε ο Ισχόμαχος. «Δεν είναι η εμπειρία ούτε και η απειρία των γεωργών αυτή που κάνει άλλους να ευπορούν και άλλους να δυστυχούν· [20.3] δεν θα ακούσεις, είπε, να διαδίδεται π.χ. αυτή η φήμη, ότι καταστράφηκε το νοικοκυριό ενός γεωργού γιατί ο σπορέας δεν έσπειρε κανονικά τον σπόρο, ούτε και γιατί ο γεωργός δεν φύτεψε κανονικά τις σειρές των φυτών· ούτε γιατί από άγνοια της γης όπου ευδοκιμεί το αμπέλι το φύτεψε σε άγονο έδαφος· ούτε γιατί κάποιος αγνόησε ότι είναι καλό να οργώνει από πριν το ακαλλιέργητο χωράφι για να το σπείρει· ούτε κάποιος αγνόησε ότι είναι καλό να ανακατεύει κοπριά με το χώμα· [20.4] αλλά πολύ περισσότερο είναι δυνατό να ακούσεις: ο άνθρωπος αυτός δεν έχει παραγωγή σταριού από το χωράφι του, γιατί δεν φροντίζει πώς να το σπέρνει ή να το λιπαίνει για το καλό του· ή ο τάδε γεωργός δεν έχει κρασί, γιατί δεν φροντίζει πώς να φυτέψει αμπέλια, ούτε και αυτά που έχει πώς να του φέρουν ωφέλιμο καρπό. Ή να ο άλλος, δεν έχει ούτε λάδι ούτε και σύκα, γιατί δεν φροντίζει ούτε εργάζεται για να τα έχει αυτά. [20.5] Σε αυτά περισσότερο διαφέρουν μεταξύ τους οι γεωργοί, με αποτέλεσμα να διαφέρουν και στην ευπορία, παρά στο να φαίνονται μερικοί ότι έχουν βρει κάποια σοφή μέθοδο για την εργασία τους. [20.6] Και οι στρατηγοί δεν είναι ότι διαφέρουν μεταξύ τους: άλλοι δηλαδή είναι καλύτεροι, άλλοι χειρότεροι, αλλά διαφέρουν σαφώς στην επιμέλεια σε μερικά στρατιωτικά έργα. Γιατί όσα ξέρουν όλοι οι στρατηγοί τα ξέρουν και οι πιο πολλοί ιδιώτες, αλλά αυτά άλλοι από τους αρχηγούς του στρατού τα εφαρμόζουν, ενώ άλλοι όχι. [20.7] Για παράδειγμα, αυτό το ξέρουν όλοι, ότι είναι καλύτερο να προχωρούν συντεταγμένοι, όταν βαδίζουν σε εχθρική περιοχή, ούτως ώστε να μάχονται με τον πιο σωστό τρόπο, αν θα χρειαστεί. Αυτό, παρόλο που το ξέρουν, άλλοι το εφαρμόζουν στην πράξη, ενώ άλλοι όχι. [20.8] Όλοι ξέρουν ότι είναι καλύτερο να εγκαθιστούν φρουρούς την ημέρα και τη νύκτα μπροστά από το στρατόπεδο· αλλά ακόμη και αυτό, άλλοι το φροντίζουν για να γίνεται έτσι, ενώ άλλοι δεν το φροντίζουν. [20.9] Όταν πάλι προχωρούν σε στενά περάσματα, δεν είναι δύσκολο να βρει κανείς άνθρωπο που να μη γνωρίζει ότι είναι καλύτερο να καταλάβουν από πριν τις επίκαιρες θέσεις, ή μήπως όχι; Αλλά και αυτό, άλλοι φροντίζουν έτσι να το κάνουν και άλλοι όχι. [20.10] Επίσης, για την κοπριά όλοι συμφωνούν ότι είναι ό,τι καλύτερο για τη γεωργία και βλέπουν ότι γίνεται από μόνη της· όμως, αν και έχουν εξακριβώσει πώς γίνεται, και αν και είναι εύκολο να κάνουν πολλή, άλλοι φροντίζουν πώς θα συγκεντρωθεί, ενώ άλλοι το παραμελούν. [20.11] Και βέβαια ο θεός από πάνω ρίχνει νερό, ώστε όλα τα κοιλώματα γίνονται τέλματα και το χώμα γεμίζει από κάθε είδος αγριόχορτα και πρασινάδα, πρέπει μόνο να καθαρίσει τη γη αυτός που θα σπείρει. Και όσα παραμερίζει από το χωράφι, αυτά, αν τα ρίξει μέσα στο νερό, ο χρόνος πια ο ίδιος θα κάνει το χόρτο λίπασμα, με το οποίο η γη ευχαριστιέται. Γιατί ποιό χόρτο και ποιό χώμα δεν γίνεται λίπασμα σε στάσιμο νερό; [20.12] Και πόση περιποίηση χρειάζεται το χώμα, όταν είναι πιο υγρό για τη σπορά ή πιο αλμυρό για το φύτεμα, και αυτά τα ξέρουν όλοι· και πώς βγαίνει το νερό με χαντάκια, και πώς μετριάζεται η αλμύρα, αν αναμειχθεί με όλα τα μη αλμυρά και τα υγρά και τα ξερά. Αλλά ακόμη και γι᾽ αυτά άλλοι φροντίζουν, ενώ άλλοι όχι.