[19.1] «Είναι η καλλιέργεια των δέντρων», είπα, «μέρος της γεωργικής τέχνης;»
«Είναι», είπε ο Ισχόμαχος.
«Πώς γίνεται, λοιπόν», είπα, «να ξέρω τα σχετικά με τη σπορά, αλλά να μην ξέρω τα σχετικά με την καλλιέργεια;»
[19.2] «Δεν τα ξέρεις;» είπε ο Ισχόμαχος.
«Πώς θα μπορούσα;» είπα εγώ, «που δε γνωρίζω ούτε σε τί έδαφος θα πρέπει κάποιος να φυτεύει, ούτε πόσο βάθος θα πρέπει να σκάψει κανείς για το φυτό, ούτε σε πόσο πλάτος ή πόσο ψηλά θα πρέπει να το φυτέψεις, ούτε και πώς θα πρέπει να τοποθετηθεί το φυτό στο χώμα για να αναπτυχθεί καλύτερα».
[19.3] «Εμπρός λοιπόν», είπε ο Ισχόμαχος, «μάθε ό,τι δεν ξέρεις. Είμαι σίγουρος ότι έχεις δει τί λογής λάκκους σκάβουν για τα φυτά», είπε.
«Πολλές φορές», είπα.
«Έχεις δει ποτέ κανένα βαθύτερο από τρία πόδια;»
«Ποτέ, μά τον Δία», είπα, «βαθύτερο από δυόμισι».
«Τί πιστεύεις για αυτό: Έχεις δει, ποτέ, κανέναν λάκκο πλατύτερο από τρία πόδια;»
«Ποτέ, μά τον Δία», είπα, «πλατύτερο από δύο».
[19.4] «Εμπρός, λοιπόν», είπε, «απάντησέ μου στο εξής: έχεις δει ποτέ κανέναν λάκκο μικρότερο από ένα πόδι στο βάθος;»
«Ποτέ, μά τον Δία», είπα, «μικρότερο από ενάμισι. Γιατί τα φυτά μπορεί να ξεριζωθούν στο σκάψιμο», είπα, «αν τα έχουν φυτέψει στην επιφάνεια του εδάφους».
[19.5] «Γνωρίζεις καλά, λοιπόν, Σωκράτη», είπε, «ότι ούτε σκάβουν βαθύτερα από δυόμισι πόδια ούτε λιγότερο από ενάμισι».
«Πρέπει, οπωσδήποτε, να το έχω δει», είπα, «αφού είναι τόσο ολοφάνερο».
[19.6] «Tί πιστεύεις;» είπε. «Αναγνωρίζεις το ξηρότερο απ᾽ το υγρότερο χώμα, όταν το δεις;»
«Η γη γύρω απ᾽ το Λυκαβηττό και οι όμοιές της», είπα, «μου φαίνονται ξηρές, ενώ η γη στον βάλτο του Φαλήρου και οι όμοιές της μου φαίνονται υγρές».
[19.7] «Θα έσκαβες, λοιπόν, έναν βαθύ λάκκο για το δέντρο σε ξερό χώμα», είπε, «ή σε υγρό;»
«Στο ξερό, μά τον Δία», είπα, «γιατί, αν σκάψεις βαθιά στο υγρό χώμα, θα βρεις νερό και δεν θα μπορείς να το φυτέψεις στο νερό».
«Μου φαίνεται ότι μιλάς σωστά», είπε. «Αλλά, όταν οι λάκκοι είναι σκαμμένοι, έχεις δει ποτέ ποιό είδος φυτών πρέπει να φυτέψεις σε αυτούς»;
[19.8] «Μάλιστα», είπα.
«Τότε, αφού θέλεις να αναπτυχθούν το ταχύτερο δυνατό, νομίζεις ότι, αν προετοιμάσεις το χώμα, το κλήμα θα ριζώσει και θα αναπτυχθεί γρηγορότερα σε ένα μαλακό χώμα απ᾽ ό,τι σε ένα αδούλευτο και σκληρό έδαφος;»
«Είναι γεγονός», είπα, «ότι θα αναπτυχθεί γρηγορότερα σε ένα δουλεμένο απ᾽ ό,τι σε ένα αδούλευτο χώμα».
[19.9] «Το χώμα λοιπόν θα πρέπει να τοποθετηθεί κάτω απ᾽ το φυτό».
«Πώς αλλώς θα μπορούσε να είναι;», είπα.
«Αλλά νομίζεις ότι το κλήμα θα βγάλει περισσότερες ρίζες, αν το τοποθετήσεις όρθιο, κάθετα προς τον ουρανό, ή θα το τοποθετήσεις πλάγιο κάτω από το ήδη αναποδογυρισμένο χώμα, για να είναι σαν ένα ανάποδο γάμμα;»
[19.10] «Μ᾽ αυτόν τον τρόπο, μά τον Δία», είπα, «γιατί έτσι θα υπάρχουν περισσότερα μάτια κάτω απ᾽ τη γη. Γιατί απ᾽ τα μάτια τα φυτά βλαστάνουν προς τα πάνω και νομίζω πως τα μάτια κάτω απ᾽ το χώμα κάνουν το ίδιο. Με πολλούς βλαστούς κάτω στο χώμα το φυτό μπορεί, νομίζω, να αναπτυχθεί γρήγορα και δυνατά».