Χειρόγραφα σημειώματα του Τηλέμαχου Αλαβέρα

16.7.92

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Πάει κι αυτό! Είταν ένα διώροφο στο κέντρο της αγοράς. Θα έλεγαν οι παρελθοντικοί: Πώς τόλμησε να μείνει τόσες δεκαετίες εκεί! Η θέση από τις περίοπτες, τις πολύ. Γι’ αυτόν είχε μια εφηβική σημασία. Στο μοναχικό παραθύρι του ορόφου, το μόνο ελεύθερο σημείο άλλωστε, μια και τα άλλα παράθυρα κ’ οι μπαλκονόπορτες καλύπτονταν από την φαρδιά μαρκίζα των καταστημάτων, η μοναχική φιγούρα της τοτινής ρομαντικής φαντασίωσης. Τα μεγάλα, πολύ μεγάλα μάτια της, (μέχρι σημείου που αργότερα μπορεί να τα χαρακτήριζε ως λανθάνουσα εξοφθαλμία), το μικρό στοματάκι θεόκλειστο, εκεί πίσω από το περβάζι, θαρρείς να περίμενε το πέρασμά του! Τι ζεστασιά και τι αγωνίες τότε… Η ποιότητα του βλέμματος από ψηλά, η αδιάφορη πάνω από τις πλούσιες ανωρθωμένες τρίχες της κεφαλής περαστική ματιά, κάποια χροιά μακρινού αφήματος σε άλλο κύκλο ενδιαφερόντων προς την κατεύθυνση της κύριας οδικής αρτηρίας ή της θάλασσας, που πρέπει να διαπεράσεις τουλάχιστον δέκα οικοδομικά τετράγωνα για να την συναντήσεις. Όλ’ αυτά σε περιγραφή εποχής. Κι ας την «παρακολούθησε» μέσα στα χρόνια κείνη τη φιγούρα. Σήμερα το πρωί αναβίωσε όπως παρατήρησε το δεκαώροφο ξαφνικά μπροστά του. Τότε είταν ένα κτίσμα, και μέχρι προχτές όμως, προς το ροζέ. Αυτή η λευκή οικοδομή με τους εξώστες τώρα κατέλυσε κι αναμόρφωσε μια μνήμη (;).

Τι να είναι; Βυθίζεται βαθιά, στους δικούς του αιώνες – μέσα.

Το να ζητάς εξαίρεση από έναν κανόνα πρέπει να ʼναι αρκετά εγωιστικό, κουραστικό, όχι όμως και αναχρονιστικό. Σκέψεις επί σκέψεων.

Η Νέα Πορεία ζητάει μια εξαιρεσούλα πάνω στο εξής: Γνωρίζει ότι η αναδίφηση είναι δεσμευτική για όσους προσφεύγουν σ’ αυτήν. Και ακόμα περισσότερο μάλιστα για τον νεότερο ερευνητή, που βομβαρδίζεται ανελέητα από επισώρευση τόσων πληροφοριών, οι οποίες δημιουργούν τα γνωστά προβλήματα.

Πρόκειται εν πάση περιπτώσει για διαδικασία αντοχής, που με το πέρας της, μετά τον κονιορτό θα επισύρει και κάποιο χαμόγελο συγκατάβασης.

Η αναδίφηση στο σώμα του περιοδικού μέχρι σήμερα μας δίνει τα παρακάτω αποτελέσματα.

Τα τρέχοντα τεύχη της Νέας Πορείας μέχρι το αμέσως προηγούμενο, το 542-544, το 230 τεύχος, εφόσον τα αριθμήσουμε ως ανεξάρτητα, αναπτύχθηκε σε 13030 σελίδες και τα πέντε εκτός σειράς τεύχη σε 1740, συγκεντρώνοντας τον αριθμό 14770 σελίδων. Σημαίνει σε τυπογραφικά δεκαεξασέλιδα 923.

Παράλληλα κυκλοφόρησαν μέσα στα χρόνια 200 τίτλοι βιβλίων στη σειρά των Εκδόσεων Νέας Πορείας από 84 συγγραφείς που εκτείνονται σε 16300 σελίδες.

Σύμφωνα με τους λογότυπους που χρησιμοποίησε το περιοδικό, κατανέμονται:

Μάρτιος 1955-Δεκέμβριος 1958, τεύχη 34, σελίδες 1754

Ιανουάριος 1959-Δεκέμβριος 1962 τεύχη 34, σελίδες 1648

Ιανουάριος 1963-Απρίλιος 1975 τεύχη 64, σελίδες 3074

Μάιος 1975 μέχρι σήμερα τεύχη 108, σελίδες 6554

13.030

Η σκοπιμότητα αυτών των καταγραφών;

Να βοηθηθεί ο μελετητής του περιοδικού, αλλά και όσοι ενδιαφέρονται ν’ αποκτήσουν τη Νέα Πορεία

Κυκλοφόρησε εκτός της κανονικής σειράς των τευχών του περιοδικού ο τόμος της Νέας Πορείας ο αφιερωμένος στη Λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης. Αποτελείται από 464 σελίδες και περιέχει πλουσιώτατο υλικό το οποίο ταξινομείται και αξιολογείται ανάμεσα σε δύο πόλους της λογοτεχνίας αυτής μέσα στον εικοστό αιώνα πάντα. Από τη μια πλευρά κατατίθεται ένα εξαιρετικής αξίας υλικό αρχείου τελείως άγνωστο φυσικά κι από την άλλη επιχειρείται παρουσίαση κ’ εκτίμηση προσώπων, έργων και συνθηκών κυρίως από νεότερους και νεότατους συγγραφείς και επιστήμονες από αυτούς που παρουσιάζει η Νέα Πορεία, αλλά και από 2-3 τελείως πρωτοφανέρωτους που παίρνουν το «βάπτισμα» της δημοσιότητας απ’ αυτό τον τόμο.

Διαβάζουμε λοιπόν χωρισμένα σε πέντε ενότητες τα εξής, ύστερ’ από το εισαγωγικό σύντομο άρθρο του Τηλέμαχου Αλαβέρα «Ελευθερία αντικρύσματος»: 1 ενότητα, Υλικό αρχείου: Γ.Θ. Βαφόπουλου «Ένα νεανικό πεζογράφημα. Η Ερμιόνη με τα γαλανά μάτια», Βασίλη Δεδούση «Αθηναϊκά γράμματα», Δημ. Στ. Δήμου «Ονειρολόγιο», Γ. Θέμελη «Υπερβατικό παραμύθι», Παύλου Παπασιώπη «Κείμενα του 1930», Άνθου Πωγωνίτη «Στον πλάτανο της Βύσσανης», «Δέηση ΙΙ», Π.Σ. Σπανδωνίδη «Εξκλαμάβι», «Εικόνες». 2η ενότητα με τον τίτλο «Αποτιμήσεις συνόλων» περιέχονται τα μελετήματα και άρθρα: Γιώργου Δέλιου «Πεζογραφία, Ποίηση, Κριτική και Δοκιμιογραφία της Θεσσαλονίκης», Αναστάση Βιστωνίτη «Αναζήτηση της συνείδησης. Αναφορές στην πεζογραφία της Θεσσαλονίκης», Θανάση Γεωργιάδη «Ποίηση στη Θεσσαλονίκη», Γιώργου Ξεινού «Στο περίγραμμα της πεζογραφίας της Θεσσαλονίκης», Ε.Α. Χεκίμογλου «Κοινωνικό πλαίσιο της Σχολής Θεσσαλονίκης: Μια μη φιλολογική εκδοχή». 3η ενότητα με τίτλο «Κατά μέρος θεάσεις»: Στέλιου Γούτη «Η περίπτωση Κυριαζή Χαρατσάρη», Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος «Η Θεσσαλονίκη της ψυχής μου», Μ.Γ. Μερακλή «Ο δοκιμιογράφος και κριτικός Πέτρος Ωρολογάς. Μια άδικα ξεχασμένη μορφή», Γιώργου Μουρέλου «Η Μεταστροφή», Σαράντου Παυλέα «Μνήμη Γιώργου Δέλιου», Κώστα Στεργιόπουλου «Μονή Βλατάδων», Ζωής Μηαρίτη «Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης» 4η ενότητα: Παλαιότερα περιοδικά· καταλογογραφούνται πλήρως από την Μαρία Μακαρίου τα περιοδικά «Μακεδονικά Γράμματα 1922-1924» και «Μορφές 1936-1954», ενώ ο Σπύρος Μπολέτσης μελετά το περιοδικό «Μακεδονικά Γράμματα 1944-1952». Τέλος

στην 5η ενότητα δημοσιεύεται πρωτότυπο φωτογραφικό υλικό αρχείου, όπως και χειρόγραφα. Συναντούμε εδώ σελίδα από το σχεδιαστικό ντοσιέ του αρχιτέκτονα Α. Ζάχου τελείως άγνωστη, όπως και παλιές άγνωστες φωτογραφίες. Φωτογραφικά πορτραίτα πεθαμένων διαπρεπών λογοτεχνών και χειρόγραφα Αγγελικής Μεταλλινού, Π.Σ. Σπανδωνίδη, Ηλία Π. Κατσογιάννη, Μπάμπη Νίντα, Βασίλη Δεδούση, Στέλιου Ξεφλούδα, Γιώργου Δέλιου, Βάγιου Μπαγλάνη, Γιώργου Θέμελη, Παύλου Παπασιώπη και Αλκιβιάδη Γιαννόπουλου.

Γενικά πρόκειται για έναν καλά μελετημένο τόμο που ήρθε ν’ αποκαταστήσει σε περιπτώσεις και κάποιες από τις «στημένες» συνήθεις αδικίες, με πράγματα και όχι με ασάφειες, υπονοούμενα, συνθηματολογίες κ.τ.λ.

ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ

Βενιζέλου 14, τηλ. 273.450

Πρωτοκυκλοφόρησε το 1955, βρίσκεται στον 40 χρόνο από την ημέρα της εκδόσεώς της, χωρίς διακοπή.

Εκτός από την τακτική της έκδοση επιδιώκει:

α. έκδοση σε ξένες γλώσσες ετησίου τόμου από επιλογές

β. έκδοση επετηρίδας ελληνικής

γ. τετράδια της Νέας Πορείας (από δημοσιεύσεις νέων)

i. κείμενα μαχητικά νέων γύρω από προβλήματά τους πολιτιστικά και αισθητικά.

ii. επιλογές από τις «Συναντήσεις με τους νέους.

iii. μπορεί να δημοσιεύονται και κείμενα ξενόγλωσσα νέων που σπουδάζουν εδώ νεοελληνικά.

δ. έκδοση ενός μεγάλου ετήσιου ημερολογίου με τον τίτλο ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΟΣ που θα ασχολείται με όλα τα προβλήματα των βορείων παραμεθορίων περιοχών της χώρας: κοινωνικά, ιστορικά, λαογραφικά, πολιτιστικά, έρευνες, κ.ά.