Καρπός αυτών των προσπαθειών για τη συνολική θεώρηση της ιστορίας της ελληνικής θα αποτελέσουν έργα όπως αυτά των J.-M. Heilmaier, Über die Entstehung der romanischen Sprache unter dem Einflüsse fremder Zungen (Aschaffenburg, 1834), του F. W. Mullach, Grammatik der griechischen Vulgärsprache in historischer Entwickhing (Βερολίνο, 1856) και του E. Brady, Die Samtveränderungen der neugriechischen Volkssprache und Dialekte nach ihrer Entwickelung aus dem Altggriechischen (Göttingen, 1886). Από τα πρώτα κιόλας έργα αποκρυσταλλώνονται τα ερμηνευτικά σχήματα που θα επηρεάσουν τις γλωσσολογικές έρευνες τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Από τη μια οι νεοελληνικές διάλεκτοι θα ιδωθούν ως συνέχεια των αρχαίων αιολικών και δωρικών και η καθαρεύουσα ως συνέχεια της ελληνιστικής κοινής, ενώ για άλλους ερευνητές οι νεοελληνικές διάλεκτοι θα θεωρηθούν συνέχεια της κοινής της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας.