Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

23 Απρ. 2018

• Νέα Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις :: Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις

  Πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του 6ου τόμου του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών (23/4/18)

  Παρουσιάστηκε χτες, 23 Απριλίου 2018, στην κατάμεστη αίθουσα της Ακαδημίας Αθηνών ο 6ος τόμος του Ἱστορικοῦ Λεξικοῦ τῆς Νέας Ἑλληνικῆς τῆς τε κοινῶς ὁμιλουμένης καὶ τῶν ἰδιωμάτων (ΙΛΝΕ) της Ακαδημίας Αθηνών (Αθήνα 2016).

  Όπως επεσήμανε ένας από τους βασικούς ομιλητές, ο καθηγητής Ι.Ν. Καζάζης, είναι γεγονός που πρέπει ευθύς εξαρχής να χαιρετιστεί ότι, στις αρχές του 2017 κυκλοφόρησε o 6ος τόμος του Ἱστορικοῦ Λεξικοῦ τῆς Νέας Ἑλληνικῆς τῆς τε κοινῶς ὁμιλουμένης καὶ τῶν ἰδιωμάτων (ΙΛΝΕ) της Ακαδημίας Αθηνών, ο οποίος στις 500 μεγάλου σχήματος σελίδες του καλύπτει 2000 νέα λήμματα, από το μόριο δε ως τη λέξη διάλεκτος. Η κυρίως σύνταξη του τόμου άρχισε το 2012, ενώ για την αναδιάρθρωση της όλης διαδικασίας σύνταξης και τον εκσυγχρονισμό πλείστων όσων κρίσιμων τεχνικών πλευρών του μακροβιότατου αυτού έργου κρίθηκε απαραίτητη μια προεργασία τεσσάρων ολόκληρων ετών (2008-2012). Προεργασία που κατέληξε στον συνοδευτικό τόμο: τον Κανονισμό Συντάξεως τοῦ ΙΛΝΕ [Λεξικογραφικὸν Δελτίον Παράρτημα 6. Ἀθῆναι, 2012].

  Σε συντομευμένη μορφή, ο Κανονισμός Συντάξεως παρατίθεται στην εισαγωγή του νέου τόμου. Παρουσιάζονται εκεί οι πηγές του Αρχείου, κωδικοποιούνται με ευστοχία οι αρχές της λημματογράφησης σύνταξης, -- η δομή, το τυπολογικό, το ετυμολογικό και το σημασιολογικό, οι αρχές ορθογραφίας και τονισμού. Εκτίθενται ακόμη οι αρχές φωνητικής μεταγραφής που συντάσσονται σε έναν κατάλογο από 48 φθογγόσημα, βασισμένα στο Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο, IPΑ. Όλα ζητήματα καίρια για τη νεοελληνική γλώσσα που οι διαλεκτικές της παραλλαγές παρουσιάζουν απέραντη ποικιλία. Τόσο ο έκτος τόμος όσο και οι εκσυγχρονισμένες διαδικασίες και αρχές σύνταξης παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για όλους τους φιλολόγους και όσους ασχολούνται με την έρευνα και τη διδασκαλία της γλώσσας μας σε όλες τις μορφές της.

  Κάθε άρθρο του ΙΛΝΕ είναι μια μικρή γλωσσική μελέτη για τη συντασσόμενη λέξη και είναι σταθερά εξαιρετικά υψηλής ποιότητας. Η λεκτική ακρίβεια με λελογισμένη χρήση της επιστημονικής δημοτικής δικαιώνει, συν τοις άλλοις, την αντικατάσταση της αρχαϊζουσας γλώσσας που ακολουθείται πλέον στην επεξεργασία των άρθρων και στα ερμηνεύματα των λέξεων.

  24 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις

  Διάλεξη Α. Καλοκαιρινού στο Παν/μιο Ιωαννίνων: Αδαμάντιος Κοραής: γλώσσα και οικοδόμηση του έθνους (23/4/18)

  Στο πλαίσιο της σειράς διατομεακών διαλέξεων που διοργανώνει το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με θέμα «Και κόκκαλα τσακίζει — μύθοι, ιστορίες και διαμάχες για την ελληνική γλώσσα», ο Τομέας Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας σάς προσκαλεί στη διάλεξη του κ. Αλέξη Καλοκαιρινού, Καθηγητή Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, με τίτλο: Αδαμάντιος Κοραής: γλώσσα και οικοδόμηση του έθνους. Η διάλεξη θα γίνει τη Δευτέρα 23 Απριλίου 2018 στις 8:00 μ.μ., στο Αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης (1ος όροφος).

  20 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις

  Εκδηλώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου

  Το Υπουργείο Πολιτισμού συμμετέχει στον εορτασμό της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου, στις 23 Απριλίου 2018, με δράσεις αφιερωμένες στην ποίηση, τη γραφή και τη θεατρική έκφραση, τρεις αρχετυπικές μορφές της έννοιας του «βιβλίου» από τις απαρχές της εμφάνισης της λογοτεχνίας.

  20 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις

  Αθήνα: παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου 2018

  Περισσότερες από 250 εκδηλώσεις σε μικρούς και μεγάλους χώρους, σε φορείς του βιβλίου αλλά και στις γειτονιές του μητροπολιτικού δήμου, για ενηλίκους και παιδιά, για μόνιμους κατοίκους αλλά και για επισκέπτες, μετανάστες και πρόσφυγες, στοχεύουν να προσελκύσουν στο βιβλίο ένα νέο κοινό και να ενισχύσουν τη φιλαναγνωσία, στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018.

  Η διοργάνωση, με το σύνθημα «Βιβλία παντού», αρχίζει στις 23 Απριλίου, θα διαρκέσει δώδεκα μήνες και θα εκδιπλωθεί σε πολλές θεματικές: «Το βιβλίο και οι Τέχνες», «Η μεγάλη γιορτή της ανάγνωσης», «Ένας κόσμος συγγραφείς», «Ανοιχτές συλλογές» κ.ά.

  Η «Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» αποτελεί μια τιμητική διάκριση της UNESCO, η οποία ξεκίνησε το 2001 από τη Μαδρίτη. Η Αθήνα είναι η 18η Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου.

  19 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Ανακοινώσεις

  Πρόγραμμα Δράσης Ανοικτού Πανεπιστημίου Δήμου Καλαμαριάς Απριλίου-Μαΐου 2018 (23 & 30/4 και 7 & 14/5/18)

  Στο πλαίσιο του Προγράμματος Δράσης του Ανοικτού Πανεπιστημίου του Δήμου Καλαμαριάς για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2018 θα πραγματοποιηθούν οι εξής διαλέξεις:

  Δευτέρα 23 Απριλίου 2018, ώρα 19.00
  Εισηγητής: Ιωάννης Καϊμάκης, καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ
  "Η μουσικο-ποιητική του δημοτικού τραγουδιού (με μουσικά δείγματα)"

  Δευτέρα 30 Απριλίου 2018, ώρα 19.00
  Εισηγητής: Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ
  "Η σύγχρονη «ευρωπαϊκή φάση» της νεοελληνικής (το Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας)"

  Δευτέρα 7 Μαΐου 2018, ώρα 19.00
  Εισηγήτρια: Κατερίνα Τικτοπούλου, αν. καθηγήτρια Τμήματος Φιλολογίας ΑΠΘ
  "Από τις γλώσσες του Σολωμού στην εθνική γλώσσα"

  Δευτέρα 14 Μαΐου 2018, ώρα 19.00
  Εισηγητής: Ιωάννης Καζάζης, ομ. καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ - Πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας
  "Δούναι και λαβείν λέξεων ίσον δούναι και λαβείν εννοιών (δείγματα μικρογραφιών λέξεων)"

  Οι εκδηλώσεις θα διεξαχθούν στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Οδού Χηλής» (Χηλής και Τριπόλεως, Καλαμαριά) και είναι ανοικτές στο κοινό.

  18 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις :: Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις

  Παρουσίαση του 6ου τόμου του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών (23/4/18)

  Το Κέντρον Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων - ΙΛΝΕ της Ακαδημίας Αθηνών διοργανώνει Ημερίδα με θέμα: Η ελληνική λεξικογραφία και το Ιστορικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής: Παρουσίαση του 6ου τόμου του ΙΝΛΕ (2016). Η εκδήλωση θα γίνει τη Δευτέρα 23 Απριλίου και ώρα 17.30, στην Ανατολική Αίθουσα του Μεγάρου της Ακαδημίας Αθηνών (Πανεπιστημίου 28).

  18 Απρ 2018 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις :: Συνέδρια & Ημερίδες

  Εκδηλώσεις: Η Λογοκρισία στη Δικτατορία (21-23/4/2018)

  Ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (Σ.Φ.Ε.Α.) 1967-1974 οργανώνει, με τη συμμετοχή και την υποστήριξη δημόσιων και κοινωνικών φορέων, τριήμερες εκδηλώσεις στις 21-23 Απριλίου 2018 στη Θεσσαλονίκη, με τη συμπλήρωση 51 χρόνων από το χουντικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 και την επτάχρονη δικτατορία των συνταγματαρχών.

  Οι φετινές εκδηλώσεις του Συνδέσμου στη Θεσσαλονίκη αφορούν στο καθεστώς της ασφυκτικής λογοκρισίας, προληπτικής και κατασταλτικής, που επέβαλε η δικτατορία στον Τύπο, την Εκπαίδευση και σε κάθε εκδοχή πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα.

  Στις εκδηλώσεις συμμετέχουν η Βουλή των Ελλήνων, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

  17 Απρ 2018 | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις

  Τρέχουσες εκδηλώσεις του Φιλολόγου (16-30/4/2018)

  Ο Σύλλογος Αποφοίτων Φιλοσοφικής Α.Π.Θ. ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ διοργανώνει τις ακόλουθες εκδηλώσεις για τον Απρίλιο 2018 (16-30/4):

  ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΒΡΑΔΙΝΑ
  16 Απριλίου, Δευτέρα, ώρα 7.00 μ.μ.
  Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αίθουσα «Μανόλης Ανδρόνικος»
  Θεόδωρος Παπαγγελής, Καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας, Ακαδημαϊκός
  «Αινειάδα, το εθνικό έπος της Ρώμης»
  Συντονίζει η Κάτια Κιλεσοπούλου

  23 Απριλίου, Δευτέρα, ώρα 7.00 μ.μ.
  Κεντρική Βιβλιοθήκη Δήμου Θεσσαλονίκης
  Βίκυ Καπλάνη, Φιλόλογος-ποιήτρια και Σταύρος Ζαφειρίου, Πεζογράφος-ποιητής
  «Πάνος Θασίτης 1926-2008»
  Συνδιοργάνωση με την Κεντρική Βιβλιοθήκη Δήμου Θεσσαλονίκης, προλογίζει ο Κώστας Βόγδανος
  Συντονίζει ο Μιχάλης Μπακογιάννης

  30 Απριλίου, Δευτέρα, ώρα 7.00 μ.μ.
  Κεντρική Βιβλιοθήκη Δήμου Θεσσαλονίκης
  Μάρθα Βασιλειάδη και Ιωάννα Ναούμ, Καθηγήτριες Τμήματος Φιλολογίας Α.Π.Θ.
  «Κώστας Καρυωτάκης 1896-1928»
  Συντονίζει ο Μιχάλης Μπακογιάννης

  ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΚΘΕΣΙΑΚΩΝ / ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
  21 Απριλίου, Σάββατο, ώρα 11.00 π.μ.
  Αγιορειτική Εστία
  «Άθως Θύραυλοι Στώμεν», Φωτογραφίες του Δημήτρη Λουζικιώτη
  Ξεναγεί ο Φαίδων Χατζηαντωνίου, Αρχιτέκτων-Αναστηλωτής
  Συνοδεύει ο Αλέξανδρος Νικολαΐδης

  28 Απριλίου, Σάββατο, ώρα 11.00 π.μ.
  Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης
  «Αρχαία Μνημεία, Μνήμες». Συλλογή φωτογραφιών Χρήστου Καλεμκερή
  Ξεναγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Καλλιόπη Βαλτοπούλου, Ιστορικός-Μουσειολόγος
  Συνοδεύει ο Κοσμάς Τουλούμης

  ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ
  Σάββατο 21 Απριλίου 2018: «Άνοιξη στον Χορτιάτη»: Μνημείο Ολοκαυτώματος- Ρωμαϊκό Υδραγωγείο - Καταφύγιο

  16 Απρ 2018 | Σχόλια 0

• Συνέδρια & Ημερίδες

  Συνέδριο: Μεσογειακοί Διάλογοι - Διδάσκοντας Ιστορία πέρα από τους ορίζοντές μας (21-26/4/2018)

  Η Μεσόγειος θεωρείται το λίκνο μεγάλων πολιτισμών. Σήμερα στην περιοχή αυτή εκτυλίσσεται μια πρωτοφανής ανθρωπιστική κρίση. Το EUROCLIO επέλεξε ως θέμα για το 25ο Ετήσιο Συνέδριό του τον τίτλο «Μεσογειακοί Διάλογοι: Διδάσκοντας Ιστορία πέρα από τους ορίζοντές μας» (“Mediterranean Dialogues: Teaching History beyond our Horizons”). Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί από 21 Απριλίου έως και 26 Απριλίου 2018 στη Μασσαλία, Γαλλία.

  10 Ιαν 2018 | Σχόλια 0