• 1) (Τοπ.)
  •  
    • α¹) (για να δηλωθεί κίνηση από ένα τόπο) απ’ όπου:
      • (Ερωφ. Δ́ 428), (Πόλ. Τρωάδ. 7067)·
    • α²) εκεί απ’ όπου:
      • 'ς τέλος γυρίζω γέροντας όθεν ξαθός εβγήκα (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [12])·
  • β) (για να δηλωθεί κίνηση προς ένα τόπο) προς όποια κατεύθυνση, προς όποιο σημείο:
    • εις φυγίον εβάλθησαν όθε ημπορεί καθένας (Χρον. Μορ. P 4825· Πικατ. 43)·
  •  
    • γ¹) (για να δηλωθεί στάση) όπου:
      • (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [2]), (Καλλίμ. 1816)·
    • γ²) εκεί όπου, στο σημείο που:
      • Διατί την παίδα δίδουσι, όθεν το κρίμα εγίνη (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [292])·
  • δ) (με επόμ. το κι αν) όπου κι αν, οπουδήποτε:
    • Οι Μακεδόνες έτρεχαν τους Πέρσες κι εσκοτώναν … όθεν κι αν τους εσώναν (Αλεξ. 1222· 2030)·
  • ε) (σε μεταφ. για πρόσωπο):
    • Η αρετή δεν δύνεται όθεν ο πόθος πάει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Γ́ [482]).
• 2) (Χρον.)
  • α) όταν, κάθε φορά που:
    • όθεν τον ηβλέπασι (ενν. τον Αλέξανδρο) του κάμνασι μερέα (Αλεξ. 250· 1649)·
  • β) (στην αρχή πρότασης) στη συνέχεια, έπειτα, τότε:
    • αυτόν έφερον εν τῃ Πόλει· όθεν ο αυθέντης … δέδωκεν αυτῴ χώρας εις διατροφήν (Έκθ. χρον. 23⁸· Κομνηνής Άννας Μετάφρ. 184)·
  • γ) τότε λοιπόν:
    • απήτις την απαντοχήν της σωτηριάς μου εχάσα, όθεν εις τέλος έμελλε να καταντήσω επιάσα (Απόκοπ. 60).
• 3) (Συμπερασμ.) ώστε, με αποτέλεσμα να:
  • Εις τόσον … έκλινε να πέσει (ενν. το δένδρον), όθεν η ρίζα την κορφήν εκέλευσε να θέσει (Απόκοπ. 52).
• 4) (Αιτ.)
  • α) (στην αρχή πρότασης) γι’ αυτό το λόγο:
    • (Κομνηνής Άννας Μετάφρ. 301)·
  • β) επειδή, για το λόγο ότι:
    • (Διγ. Z 972).

[αρχ. επίρρ. όθεν. Ο τ. το 12. αι. και σήμ. λαϊκ. (ΛΚΝ). Η λ. και άλλοι τ. και σήμ. ιδιωμ.]