Παράλληλη αναζήτηση

Βρες

Επιλογές αναζήτησης

Καλάθι

Αναζήτηση για: ἐγγίζω
2 εγγραφές [1 - 2]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
εγγίζω [engízo] Ρ2.1α πρτ. ήγγιζα, αόρ. ήγγισα, απαρέμφ. εγγίσει : (λόγ.) αγγίζω. (έκφρ.) ~ / αγγίζω τα όρια*.

[λόγ. < αρχ. ἐγγίζω]

[Λεξικό Κριαρά]
εγγίζω· αγγίζω· ’γγίζω· παρατ. ενέγγιζα· αόρ. ενέγγισα· εγγίθην.
  • Α´ Αμτβ.
    • 1) Είμαι κοντά, πλησιάζω, φτάνω:
      • με τσ’ Ερωφίλης την παντρειά στ’ άστρ’ η κορφή σου ’γγίζει (Ερωφ. Α´ 456).
    • 2) Προσβάλλω, θίγω:
      • Το σφάλμα οπού στην τιμή αγγίζει και πληγώνει (Ερωτόκρ. Γ´ 1063).
  • Β´ Μτβ.
    • 1) Αγγίζω, ακουμπώ:
      • Όπου κι αν είσαι πρόβαλε, Αλέξη, να σου ’γγίσω (Πανώρ. Ε´ 135).
    • 2) Προσεγγίζω, πλησιάζω:
      • να τοπομεταθέσομε, ν’ εγγίσομε το κάστρον (Λίβ. (Lamb.) N 685
      • (προκ. για ασαφή προσδιορισμό αριθμού):
        • άπαντα (ενν. τα ιερά φελονοπετραχήλια) εγγίζουσι τα χίλια (Παϊσ., Ιστ. Σινά 682).
    • 3) Πλησιάζω ερωτικώς:
      • «… τον αυθέντη μου να μη μου τον εγγίσεις» (Βέλθ. 985).
    • 4)
      • α) Πειράζω, ενοχλώ, προσβάλλω, πληγώνω:
        • Ουδένα δεν απόμεινε σπίτι που να μη ’γγίξει (Τζάνε, Κρ. πόλ. 2365
      • β) (μεταφ.) λυπώ, στενοχωρώ:
        • ο πόνος είν’ στα σωθικά κι εις την καρδιά του αγγίζει (Ερωτόκρ. Δ´ 1436).
    • 5) Ανήκω:
      • η εντράδα οπού ήγγιζε της αυθεντίας (Ρωσσέρ. 88).
    • 6) (Απρόσ.) ταιριάζει, αξίζει:
      • Εσένα ’γγίζει να θρηνάς, όταν γελούσιν άλλοι (Σουμμ., Παστ. φίδ. Γ´ [1133]).
    • 7) Αφορώ:
      • το έκκλημα … εγγίζει της εκκλησίας και της αυλής της κοσμικής (Ασσίζ. 3123).
    • 8)
      • α) Παρακινώ, βιάζω:
        • Εγώ ’μαι εκείνος ο θεός που με το φως μου αγγίζω το νου σας, να γυρεύετε δόξες (Ζήν. Πρόλ. 25
      • β) πιέζω, αναγκάζω:
        • δυναστικώς εγγίθη, γυναίκα αυτήν … να πάρει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Ε´ [1114]).
    • 9) Επηρεάζω:
      • διότι ο πεθαμένος ή η αποθαμένη ουδέν εγγίζουν τους λίζιους (Ασσίζ. 20614).

[αρχ. εγγίζω. Ο τ. ’γγίζω και σήμ. ιδιωμ. Η λ. και ο τ. αγγ‑ και σήμ.]

< Προηγούμενο   [1]   Επόμενο >
Μετάβαση στη σελίδα:Βρες