• 1) Tο μετεωρολογικό φαινόμενο αστραπή:
  • (Zήν. Δ´ 338)·
  • (προκ. να δηλωθεί ταχύτητα):
    • Kεντού … τ’ άλογα κι ως αστραπή εχυθήκα (Eρωτόκρ. B´ 2299).
• 2) Kεραυνός:
  • (Iστ. Bλαχ. 2523)·
  • έκφρ. πέτρα τσ’ αστραπής = κεραυνός:
    • (Eρωτόκρ. Δ´ 1685).
• 3) Λάμψη, φωτοβόλημα:
  • (Aχιλλ. N 209).
• 4) (Προκ. για όπλο) εκπυρσοκρότηση:
  • (Tζάνε, Kρ. πόλ. 375¹¹).

• H λ. στον τ. Aστροπή ως παρων.:
  • (Xρον. σουλτ. 41²⁶).

[αρχ. ουσ. αστραπή. Ο τ. στο Meursius και σήμ. ιδιωμ. H λ. και σήμ.]

• ① (flash of) lightning, fulguration (syn άστραμμα 2, αστραποβόλημα 1, αστραψιά 1):
  • λάμψη, φωτιά αστραπής |
  • ταχύτητα αστραπής |
  • έφυγε, χάθηκε σαν ~ |
  • κατάλαβε σαν ~ |
  • εχτές είχαμε αστραπές και βροντές |
  • έγινε ~ he disappeared in a flash |
  • prov καθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται s.o. w. a clear conscience need not fear anything |
  • πραγματοποιούνται σε ρυθμό αστραπής έργα κοινής ωφελείας (Panagiotop) |
  • το δέος της συμφοράς πέρασε σαν ~ (Venezis) |
  • οι δυο αυτοί άνθρωποι, όπου σμίγανε, θα 'βγαινε ~ (ChZalokostas) |
  • για να μετανοιώσει ο αμαρτωλός, του φτάνει όση ώρα χρειάζεται η ~ για να λάμψει (Bastias) |
  • rembetiko song .. τη σκέψη μου αρπάζει | κάποιας αστραπής το φως (IPetrop)

• ⓐ electrical discharge between a cloud and the earth, lightning, lightning bolt (syn αστραποβόλι, αστραπόβολο 1, αστροπελέκι, κεραυνός):
  • ας του 'πεφτε κακιά ~ να το 'καιγε (Vlachogiannis)

• ② sudden burst of light, flash, spark (syn άστραμμα 1):
  • τα μάτια του πετούν αστραπές his eyes are flashing (w. anger) |
  • ο στίχος του θα γίνει ~ γιαταγανιού (Melas) |
  • θα 'βλεπες στα μάτια του μιαν ~ περηφάνειας και σιγουριάς (ThKornaros) |
  • σηκώθηκε ξαφνικά σα να του φώτισε το νου μια ~ (Bastias)

• ⓑ fig sudden burst (of activity, insight, understanding), flash, gleam:
  • μια μικρή ~ελπίδας περνά μέσ' από την καρδιά μου (Myriv) |
  • οι ξαφνικές αυτές αστραπές ιδιοφυΐας δημιούργησαν ένα είδος παράδοση (Theotokas) |
  • υπάρχουν μέσα στα έργα του πολλές φορές .. αστραπές διαισθήσεων (Melas)

• ⓒ very short time, split-second, flash, instant (syn αστραψιά 3, near-syn στιγμή):
  • πόλεμος ~blitzkrieg |
  • τον πέρασα το συμμαθητή μου .. μέσα σε μια ~, που μ' έφερε πρώτον στο τέρμα (Charis) |
  • στην ~ μιας στιγμής ξεχωρίζω το σωστό (TAthanasiadis)

• ③ in adv function in a flash, in a jiffy, instantaneously (syn αστραπηδόν L, αστραπιαία):
  • πήγε και γύρισε ~ |
  • κι άμα έπιανε τίποτα να μελετήσει, .. έμπαινε στο νόημα ~ (Psichari) |
  • ~τις νοιώθει τις προσταγές της K. η μουγγή (Papantoniou)

• ⓓ for a brief time, for a second, momentarily (syn στιγμιαία, syn phr για μια στιγμή):
  • μιας καθιστάρικης ζωής συνήθειες κι η παλληκαροσύνη, που 'χε κλερονομιά από τους γονέους του, μαλώσανε μιαν ~στο στήθος του (Prevelakis)

[fr postmed, MG αστραπή ← K, AG]

• Aστραφτερός, λαμπερός:
  • μαρμάρων φαεινών λίαν αστραπηβόλων (Διγ. Gr. 3190).

[<ουσ. αστραπή + βάλλω. T. αστραπο‑ (12. αι., LBG) και σήμ. H λ. το 10. αι. (LBG)]

• like lightning, (as quick as) lightning, in a flash, in a jiffy (syn αστραπή 3):
  • ενήργησε ~ |
  • κατά μόνας, με τη σκιά ενού γέροντα, τις λες τις ιδέες ~ (Papatsonis)

[fr kath αστραπηδόν ← AG]