• ① incapable of being untied or disentangled (syn άλυτος 1b, ant ξεδιαλυμένος, λυμένος):
  • αξεδιάλυτο δίχτυ, πλέγμα, σύμπλεγμα |
  • η πράξη είναι η μόνη ικανή ν' απαντήσει, κόβοντας με το σπαθί της τους αξεδιάλυτους κόμπους της θεωρίας (Kazantz) |
  • βουή μέσα στο μυαλό του οι σκέψεις, σα σφήκες, κουβάρι αξεδιάλυτο (Dafnis)

• ② fig unsolvable, impenetrable (syn άλυτος 2b, near-syn L ανεξιχνίαστος 1):
  • αξεδιάλυτη απορία, αξεδιάλυτο μυστικό |
  • ιστορία με αξεδιάλυτη πλοκή |
  • το κρητικό ζήτημα φαινόταν αξεδιάλυτο |
  • οι μεγάλες εποχές της δημιουργίας είναι αξεδιάλυτο μυστήριο (Kazantz) |
  • poem έχω τους λογισμούς μου | που αινίγματ' αξεδιάλυτα μέσα τους παραδέρνουν (Palam)

• ⓐ incomprehensible, inscrutable (near-syn ακατανόητος, ανεξερεύνητος):
  • ~ χρησμός |
  • αξεδιάλυτη γραφή, λέξη |
  • αξεδιάλυτο νόημα, πεπρωμένο, φαινόμενο |
  • ~ ο νόμος της ψυχής |
  • σκοτεινά και αξεδιάλυτα σημάδια |
  • ο θεός τού φύσηξε μέσα στο μυαλό την υπέρτατη και αξεδιάλυτη σοφία του (Myriv) |
  • γοργά τα βήματα της ιστορίας, οι βουές της αξεδιάλυτες (Roufos) |
  • poem μου έχει καρτέρι .. | η Σφίγγα, η στρίγγλα, μ' ανοιχτά τα πόδια τα νυχάτα, | να κρίνω τ' αξεδιάλυτα παραμαντέματά της (Gryparis)

• ⓑ phr αξεδιάλυτο όνειρο inexplicable dream:
  • poem και ήτανε σαν αξεδιάλυτο | ύπνου αξύπνητου χρυσόνειρο (Palam) |
  • κ' ήταν τα μάτια με αξεδιάλυτο πηχτόνερο κρουσμένα (Kazantz Od 15.1345)

• ③ which cannot be broken up, indivisible, indissoluble (syn αδιάλυτος 2, αδιάσπαστος):
  • αξεδιάλυτη ενότητα, χημική ένωση |
  • αξεδιάλυτο αμάλγαμα, μίγμα, σμίξιμο |
  • παρουσιάζει σε αξεδιάλυτη σύνθεση, αναπόσπαστα δηλαδή ενωμένα, μια μορφή και ένα περιεχόμενο (Papanoutsos) |
  • πνευματικά και σωματικά χαρίσματα ενωμένα σ' αξεδιάλυτο σύνολο (Apostolakis)

• ⓒ indispersible, impenetrable, crowded, thick (syn αδιάλυτος 4):
  • ~ όχλος, συρφετός |
  • αξεδιάλυτη μοναξιά, σιωπή |
  • κάτι αβέβαιο φτερουγάει μέσα της, τριγυρισμένο σ' αξεδιάλυστη ομίχλη (MDrosou) |
  • poem προς μαγνήτες φέρνομαι ήλιων, | μέσ' από αξεδιάλυτα σκοτάδια (Palam)

• ⓓ inseparable (syn αξεχώριστος 2b, near-syn αχώριστος):
  • της χρωστούσε τόσα πολλά, ήταν αξεδιάλυτη με την ύπαρξή του (LAkritas) |
  • κρατώ αμυδρά την αίσθηση της ντροπής που είχα τότε αξεδιάλυτης από την χαρά της ένεσης που με τύλιγε σ' ένα σύννεφο (Vasilikos) |
  • | adv phr με αξεδιάλυτο τρόπο inseparably (syn αξεδιάλυτα) |
  • ο πανθεϊσμός κι ο αλεξανδρινισμός είχαν ανακατωθεί στο κεφάλι τους κατά τον πιο αξεδιάλυτο τρόπο (Ouranis)

• ④ inexpressible, undefinable (syn ακαθόριστος 1):
  • αξεδιάλυτη γοητεία, έγνοια, θλίψη |
  • παράγοντες απρόβλεπτοι και αξεδιάλυτοι εκ των προτέρων |
  • ο φίλος μου ήταν βυθισμένος σε μιαν αξεδιάλυτη φρίκη (Kazantz) |
  • κάτι αξεδιάλυτο μου έκοβε το κέφι |
  • αόριστη, απώτατη φοβέρα, σαν προαίσθημα (Terzakis) |
  • poem κ' η σιωπή στο σπίτι μας είναι γιομάτη | από 'ναν αξεδιάλυτο πνιγμένο βόγγο (Palam) |
  • πόνος πολύς, χαρά αξεδιάλυτη κι όνειρα και λαχτάρες | τα σωθικά μου τρων κλ (Kazantz Od 13.666)

• ⑤ lacking sharp outlines or borders, blurred, hazy:
  • αξεδιάλυτα σύνορα |
  • όραμα θαμπό κι αξεδιάλυτο |
  • κ' οι εποχές αφήκαν βαθιά τα σημάδια τους· ένας πίνακας ιστορικός πολυσύνθετος συχνά κι ~ (Panagiotop) |
  • poem ακράτητο πήρε | προς τ' αξεδιάλυτου χάους το δρόμο (Palam)

• ⓔ indistinguishable, indistinct, indiscernible (syn αξεδιάκριτος, αξεχώριστος):
  • αξεδιάλυτα κρυφομιλήματα, μουρμουρητά |
  • μύριες αξεδιάλυτες φωνές |
  • μορφές αξεδιάλυτες μέσα στο θόρυβο |
  • χάος ήταν πρωτύτερα ο κόσμος, τα πλάσματα όλα, ζώα, δέντρα, ανθρώποι, πέτρες έρρεαν αξεδιάλυτα μπροστά από το μάτι του παιδιού (Kazantz) |
  • η ιστορία είναι αλυσίδα κοινωνικών πειραμάτων, συνήθως αξεδιάλυτων (Evelpidis)

• ⓕ mixed up, confused, disordered (syn συγκεχυμένος L, μπερδεμένος):
  • ~ κυκεώνας |
  • ~ και πυκνός διάλογος |
  • αξεδιάλυτο ανακάτωμα λεπτομερειών |
  • όσο και να πασκίζω να τα βάλω σε τάξη, πάντα κάτι απομένει στη θύμησή μου ακαταστάλαχτο κι αξεδιάλυτο (Panagiotop) |
  • σα λάβα πυρωμένη χυμίζει από μέσα μου η αξεδιάλυτη, μπλεγμένη ιστορία των αυτοκρατόρων (Idas) |
  • poem βουίζει ο αντίδικος | μακρινός κι ~ του κόσμου ο θρήνος (Seferis)

[cpd w. *ξεδιαλυτός (: ξεδιαλύνω); cf postmed (Somavera) αδιάλυστος]