Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Η γλώσσα του κειμένου (5)

Ακολουθεί δομικό διάγραμμα του κειμένου. Το θέμα του κειμένου (5) είναι αντλημένο από τη Βίβλο και παρουσιάζεται με τη δική του γλωσσική ποικιλία, η οποία, όπως βλέπετε, είναι διαφορετική από τη γλωσσική ποικιλία των μαθηματικών. Διαφορετικός είναι άλλωστε και ο στόχος του κειμένου: απευθύνεται σε οπαδούς μιας θρησκείας και ζητάει να τους πληροφορήσει για το θαύμα της Πεντηκοστής. Διαφορετικό λοιπόν το θέμα, διαφορετικός και ο στόχος του κειμένου. Γι' αυτό διαφορετική είναι και η πραγμάτευσή του. Δεν τίθεται τώρα μια αλήθεια για να αποδειχθεί με συλλογισμούς· η αλήθεια για τον αναγνώστη / πιστό είναι δεδομένη: πρόκειται για ένα θαύμα το οποίο αυτός αποδέχεται. Έτσι ο συντάκτης / συγγραφέας του κειμένου δεν το διερευνά, αλλά το αποκαλύπτει. Αυτό σημαίνει ότι οι γλωσσικοί μηχανισμοί της λογικής απόδειξης ατονούν και στη θέση τους λειτουργούν άλλοι: οι γλωσσικοί μηχανισμοί της αφήγησης και της περιγραφής ενός γεγονότος-θαύματος· μιας πράξης που συντελείται στην περιοχή του υπέρλογου.

Η γλώσσα λοιπόν οργανώνεται για να αποκαλύψει το θαύμα και όχι για να αποδείξει με συλλογική διαδικασία μια αλήθεια των μαθηματικών. Έτσι το κείμενο αποτελείται από δύο τμήματα:

α) Το εισαγωγικό τμήμα "η πρώτη επίσημη… τα σχετικά γεγονότα" το οποίο αποτελεί προλογικό σχόλιο του δεύτερου: θεωρεί το θαύμα της Πεντηκοστής ως την πρώτη φανέρωση της Εκκλησίας, προσδιορίζει τον τόπο και το χρόνο και σημειώνει την πηγή του. β) Το κύριο τμήμα "την ημέρα της Πεντηκοστής… δύναμη λόγου" όπου με τρόπο αφηγηματικό και περιγραφικό παρουσιάζονται τα θαυμαστά γεγονότα. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του δεύτερου τμήματος είναι: - Το ξετύλιγμα του γεγονότος το οποίο σιγά σιγά διογκώνεται και ολοκληρώνεται, καθώς μεταβαίνει από τη σφαίρα της πραγματικότητας στη σφαίρα του θαύματος. - Οι μεταβατικές λέξεις που με τις αλυσιδωτές τους εκρήξεις ανοίγουν τις αλλεπάλληλες εικόνες του θαύματος: "Ξαφνικά ήρθε…", " Τότε είδαν…", "Και πλημμύρισαν όλοι…" - Η λειτουργία της εικόνας και του ήχου. - Ο θριαμβικός τόνος του κειμένου. - Η χρήση της ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας: "μια βοή, σαν να φύσηξε δυνατός άνεμος", "γλώσσες όμοιες με φλόγες φωτιάς", "πλημμύρισαν όλοι" κτλ.