4.4 Από το κεχριμπάρι1 στον ηλεκτρονικό υπολογιστή

Αν και μόλις τον προηγούμενο αιώνα αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε την ηλεκτρική ενέργεια, η ύπαρξη του ηλεκτρισμού ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Ήδη από το 6ο αιώνα π.Χ. ο Θαλής Μιλήσιος (625-547 π.Χ) γνώριζε ότι όταν τρίβουμε κεχριμπάρι με μάλλινο ύφασμα, το κεχριμπάρι έλκει ελαφρά αντικείμενα: πούπουλα κλωστές, ξερά φύλλα κ.ά (Εικ. 4.23).

Από τότε μέχρι το 16ο αιώνα μ.Χ. (δηλαδή για περισσότερο από 2.000 χρόνια) ουδείς ενδιαφέρθηκε για τούτο το φαινόμενο. Μόνον τότε ο Άγγλος φυσικός Τζίλμπερτ (Gilbert, 1540-1643) παρατήρησε ότι εκτός από το κεχριμπάρι και άλλα υλικά, όπως το γυαλί και το θειάφι, όταν τα τρίβουμε με ύφασμα συμπεριφέρονται σαν το κεχριμπάρι. Από τον Τζίλμπερτ αρχίζει ουσιαστικά η ιστορία του ηλεκτρισμού.

Στα αρχαία ελληνικά το κεχριμπάρι ονομάζεται ήλεκτρο. Τα σώματα, λοιπόν, που μετά από τριβή αποκτούν την ιδιότητα να έλκουν ελαφρά αντικείμενα τα ονομάζουμε ηλεκτρισμένα. Λόγου χάρη, καθώς χτενιζόμαστε η χτένα τρίβεται στα στεγνά μαλλιά μας και τόσο αυτή όσο και τα μαλλιά μας ηλεκτρίζονται (Εικ. 4.24).

Εικόνα 4.22 Ποιες από τις συσκευές της εικόνας λειτουργούν με ηλεκτρική ενέργεια;

Εικόνα 4.23 Τρίβουμε ένα κομμάτι κεχριμπάρι με μάλλινο ύφασμα. Κατόπιν το πλησιάζουμε σε πούπουλα. Το κεχριμπάρι έλκει τα πούπουλα.

Εικόνα 4.24 Αφού περάσουμε μερικές φορές τη χτένα στα μαλλιά μας, την πλησιάζουμε σε χαρτάκια. Η χτένα έλκει τα χαρτάκια.

1) Το κεχριμπάρι είναι απολιθωμένο ρετσίνι με κίτρινο χρώμα που χρησιμοποιείται σε κοσμήματα και κομπολόγια.