Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Αρχιτεκτονική

Την εποχή αυτή με χορηγούς τους ελληνιστικούς βασιλείς κάνουν την εμφάνιση τους εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά σύνολα με στόχο την προβολή της δύναμης και του μεγαλείου των ηγεμόνων αλλά και των ισχυρών και πλούσιων πόλεων-κρατών, όπως η Ρόδος και η Κως που έχουν απομείνει ανεξάρτητες.

Στα μεγάλα ιερά η ανέγερση νέων ναών στους γνωστούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, στους οποίους όμως απαντά ανάμειξη διάφορων στοιχείων, αποβλέπει στον εντυπωσιασμό με το παιχνίδισμα του φωτός και της σκιάς που δημιουργείται από τα ευρύχωρα πτερά και την αραιότερη τοποθέτηση των κιόνων. Μεγάλος αρχιτέκτων της εποχής είναι ο Ερμογένης, που έγραψε και βιβλία για τον ιωνικό ρυθμό. Όπου υπάρχουν παλαιότερα κτίρια ανεγείρονται στοές που περιβάλλουν μεγάλες πλατείες ορίζοντας την έκταση των ιερών και αποκόπτοντας τα από τον γύρω χώρο. Το Ασκληπιείο της Κω και το ιερό της Αθηνάς στη Λίνδο της Ρόδου αποτελούν τα χαρακτηριστικότερα δείγματα ενιαία και αμφιθεατρικά οργανωμένων ιερών που εκπλήσσουν τον επισκέπτη με τη διαδοχή των μεγαλοπρεπών κλιμάκων και πλατειών. Η ακρόπολη της Περγάμου με το ιερό της Αθηνάς Νικηφόρου, τον περίφημο βωμό της Αθηνάς και του Δία, τη βιβλιοθήκη, το θέατρο, τα ανάκτορα με το στρατόπεδο και τους αποθηκευτικούς χώρους, την αγορά, αποτελεί επίσης ένα εντυπωσιακό και χαρακτηριστικό σύνολο αυτής της εποχής. Μεγαλοπρεπή ανάκτορα κτίζονται και στην Αλεξάνδρεια για τους Πτολεμαίους, που εκτός των κατοικιών των ηγεμόνων περιλαμβάνουν και βιβλιοθήκη και το Μουσείο*, ένα λατρευτικό επιστημονικό ίδρυμα για να κατοικούν και να ερευνούν οι μεγάλοι πνευματικοί άνθρωποι που έχουν προσκληθεί από του Πτολεμαίους και συντηρούνται από αυτούς. Οι ιδιωτικές κατοικίες είναι συχνά εντυπωσιακές με τους πολλούς ορόφους τους, τα δωμάτια γύρω από μεγάλες περίστυλες αυλές και τα ψηφιδωτά δάπεδα.

Το ιερό της Αθηνάς στη Λίνδο της Ρόδου. Τα κτίρια του ιερού έχουν κτισθεί πάνω στην κορυφή απόκρημνου υψώματος κλιμακωτά, σε πολλά επίπεδα που επικοινωνούν μεταξύ τους με μεγάλες κλίμακες και περιβάλλονται το καθένα από μακριές στοές. Στο ανώτερο επίπεδο –άνδηρο- υψώνεται ο δωρικός ναός της Αθηνάς Λινδίας (3ος αιώνας π.Χ.)

Το Ασκληπιείο της Κω κτισμένο μέσα σε ένα κατάφυτο άλσος από κυπαρίσσια, διαμορφωνόταν σε τρία κλιμακωτά επίπεδα. Το ιερό είναι σήμερα αναστηλωμένο στο μεγαλύτερο μέρος του.

Η Αφροδίτη από τη Ρόδο (γύρω στο 100 π.Χ). Μαρμάρινο πρωτότυπο αγαλμάτιο που παριστάνει τη θεά να έχει μόλις αναδυθεί από τη θάλασσα και να στραγγίζει τα μακριά βρεγμένα μαλλιά της. Η λεία επιδερμίδα και το κλασικό κάλλος σώματος και προσώπου μαρτυρούν μία ακόμη καλλιτεχνική τάση της εποχής, την κλασικιστική που εμπνέεται από τα κλασικά έργα του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ.

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΕΙΔΥΛΛΙΟ XXI, ΑΛΙΕΙΣ, ΣΤΙΧ. 6-18 —Μεσ' σε πλεχτό καλύβι κοντά-κοντά πλαγιάζανε δύο γεροντοψαράδες πάνω στα βούρλα τα στεγνά. Στο πλάι τους βρισκόντανε όλα τα σύνεργα τους φτιασμένα με το χέρι τους, τα καλαθάκια τα ρηχά, τα μακριά καλάμια, τα αγκίστρια, τα δολώματα με φύκια σκεπασμένα, οι πετονιές, τα δίχτυα τους, τα δαιδαλώδικα σκοινιά, τα βρόχια, δύο κουπιά και μια παλιοβαρκούλα, πάνω σε δυο φαλάγγια. Αντί για προσκεφάλι και για στρωσίδι στενό είχαν κοντόψαθο. Αυτά ήτανε το έχει τους, κι ούτε είχε το κατώφλι τους μια πόρτα για ένα σκύλο, γιατί τι θα χρησίμευαν, τους φύλαγεν η φτώχια. Δεν είχαν ένα γείτονα κι' η θάλασσα μονάχα χαϊδολογούσε από παντού το φτωχικό καλύβι… Ι. Ζαχαρόπουλος, Βιβλιοθήκη Αρχαίων Συγγραφέων 56, επιμ. εκδ. Γ. Κορδάτος, Θεόκριτος Ειδύλλια, Εισαγωγή. Μετάφραση, Σχόλια Αλ. Φωτιάδης (Αθήνα, χ.χ.)

Γερο-Ψαράς (τέλη 2ου-1ος αιώνας π.Χ.). Ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνιστικού αγάλματος που παριστάνει έναν γέρο ψαρά με τα σύνεργά του. (Ρώμη, Καπιτώλιο, Μουσείο Conservatori).

Νάνοι-χορευτές από αρχαίο ναυάγιο κοντά στην Τύνιδα (150-100 π.Χ.). Πρωτότυπα χάλκινα αγαλμάτια που παριστάνουν έναν άνδρα και μία γυναίκα σε ζωηρές χορευτικές στάσεις. (Τύνιδα, Μουσείο Bardo).