Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΩΝ

Η διαδικασία με την οποία ο νους καταστρώνει ένα επιχείρημα λέγεται συλλογισμός. Οι συλλογισμοί είναι άμεσοι, έμμεσοι, παραγωγικοί, επαγωγικοί, αναλογικοί. Χαρακτηρίστε τους συλλογισμούς της στήλης α'. Θα το πετύχετε, αν τους αντιστοιχίσετε σωστά με τους ορισμούς της στήλης β'.

α΄

(1) Τα μέταλλα είναι ανόργανα. Ο χρυσός είναι ανόργανο. (2) Οι πλανήτες είναι ετερόφωτα σώματα. Η γη είναι πλανήτης. Άρα η γη είναι ετερόφωτο σώμα (3) Τα φυτά είναι οργανισμοί. Η μηλιά είναι φυτό. Άρα η μηλιά είναι οργανισμός. (4) Η μηλιά, η αχλαδιά… είναι οργανισμοί. Η μηλιά, η αχλαδιά… είναι φυτά. Άρα τα φυτά είναι οργανισμοί. (5) Κάποια καλή μαθήτρια βραβεύτηκε. Η Ελπίδα είναι καλή μαθήτρια. Άρα η Ελπίδα είναι πιθανό να βραβευτεί.

β'

Στον παραγωγικό συλλογισμό από το όλον συμπεραίνουμε για τα επιμέρους. Έμμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από δύο ή περισσότερες προτάσεις -κρίσεις. Άμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από μια μόνο πρόταση - κρίση. Στον επαγωγικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε για το όλο. Στον αναλογικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε πάλι για τα επιμέρους.