Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ορίζοντες :: Επιστημονική είδηση

( είδαν το κήτος "φάντασμα"! :: 07-01-2003) 

Είδαν το κήτος "φάντασμα"!

Ήταν η πρώτη φορά που οι επιστήμονες αντίκρισαν το μεγάλο θηλαστικό. Μέχρι πρόσφατα, που εκβράστηκε σε ακτή της Ιαπωνίας, ο "Μεσοπλόδοντας του Λόνγκμαν" δεν είχε πέσει ποτέ στα χέρια του ανθρώπου

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΡΙΚΚΗΣ

Ο "Μεσοπλόδοντας του Λόνγκμαν" που εκβράστηκε στην Ιαπωνία στις 26 Ιουλίου 2002, έδωσε τη σπάνια ευκαιρία στους επιστήμονες να εξετάσουν ένα θηλαστικό που κανένας άνθρωπος μέχρι τώρα δεν είχε καταφέρει να δει "με σάρκα και οστά"

Θυμίζει τον μύθο του γιγαντιαίου καλαμαριού που τόσο συνάρπαζε τη φαντασία των λογοτεχνών του 19ου αιώνα. Εκείνη την εποχή, ο άνθρωπος ούτε τις θάλασσες είχε εξερευνήσει και ούτε καν τα μισά από τα είδη του ζωικού βασιλείου δεν είχε καταγράψει. Έτσι, για κάποιους ονειροπόλους συγγραφείς του φανταστικού, στις απέραντες εκτάσεις των ωκεανών θα μπορούσαν να κρύβονται ακόμη πλάσματα που είχαν ξεμείνει από την εποχή των δεινοσαύρων.

Όμως σήμερα, με όλα τα τεχνολογικά μέσα που διαθέτουμε, ποιος θα πίστευε ότι στους ωκεανούς ζουν ακόμη θηλαστικά για τα οποία διαθέτουμε ελάχιστα στοιχεία. Αυτό συνέβη λοιπόν με ένα κητώδες που ξεβράστηκε σε ακτή της Νότιας Ιαπωνίας, στην επαρχία Καγκοσίμα. Είχε μήκος επτά μέτρων, το κεφάλι του κατέληγε σε μακρύ ρύγχος, σαν εκείνο του δελφινιού, και το χρώμα του ήταν μπρούτζινο με κηλίδες σε αποχρώσεις του γκρι.

"Δεν έχουμε εξερευνήσει όλους τους ωκεανούς ακόμη", λέει στα ΝΕΑ ο κ. Αλέξανδρος Φραντζής, δρ. Βιολογικής Ωκεανογραφίας και πρόεδρος του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος. "Υπάρχουν θηλαστικά που ζουν μακριά από τις ακτές και που δύσκολα μπορεί να τα δει ο άνθρωπος." Οι ειδικοί που έφθασαν στην ακτή εργάζονταν σε ενυδρείο της περιοχής. Χωρίς στην αρχή να καταλάβουν περί τίνος επρόκειτο, φωτογράφισαν το θηλαστικό και το μετέφεραν με έναν γερανό λίγα μέτρα πιο πέρα για να το θάψουν. Μια εβδομάδα μετά, όμως, οι Ιάπωνες έτρεξαν πανικόβλητοι να το ξεθάψουν και να αρχίσουν εργαστηριακές εξετάσεις για να πιστοποιήσουν την ταυτότητά του. Επρόκειτο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, για ένα κητώδες της οικογένειας ζιφιειδών. Το πιο αινιγματικό απ' όλα τα κητώδη που ζουν σήμερα στους ωκεανούς. Μέχρι το περιστατικό στην Ιαπωνία, η διεθνής βιβλιογραφία δεν είχε παρά ελάχιστα να πει γι' αυτό το θηλαστικό. Η πρώτη μαρτυρία πηγαίνει δεκάδες χρόνια πίσω, στο 1882. Τότε, σε μια ακτή του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, είχε βρεθεί ένα κρανίο "φάλαινας" που διέφερε από οτιδήποτε ήξεραν μέχρι τότε οι ειδικοί. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1955 στη Σομαλία, ένα αντίστοιχο εύρημα ήρθε να επιβεβαιώσει την ύπαρξη ενός θαλάσσιου θηλαστικού, εντελώς άγνωστου στον άνθρωπο. Στο ενδιάμεσο, το 1926, ένας ερευνητής ειδικός στις φάλαινες, ο Λόνγκμαν, περιέγραψε τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά με βάση τα δύο ευρήματα. Αργότερα, το συγκεκριμένο κήτος κατατάχθηκε στο είδος Mesoplodon pacificus. Οι φωτογραφίες του νεκρού ζιφιού έκαναν τους Ιάπωνες επιστήμονες να καταλάβουν ότι δεν επρόκειτο για ένα συνηθισμένο κητώδες. Όταν το ξανασκέφθηκαν, είδαν ότι το συγκεκριμένο θηλαστικό δεν είναι από εκείνα που συχνάζουν στα νερά της Ιαπωνίας. Αφού λοιπόν προχώρησαν σε εκταφή, πήραν δείγματα από τον σκελετό του και από το περιεχόμενο του στομάχου, ενώ έστειλαν και δείγματα DNA στο Εθνικό Μουσείο Επιστημών του Τόκιο. Στον χορό μπήκαν και ερευνητές από Πανεπιστήμιο του Όκλαντ στην Αυστραλία. Πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσαν πως πρόκειται για τον Μεσοπλόδοντα του Λόνγκμαν. Ήταν η πρώτη φορά που οι ερευνητές είχαν στα χέρια τους ολόκληρο το σώμα ενός θηλαστικού που ποτέ κανείς δεν έχει δει να κολυμπά.

Μέχρι σήμερα ουδείς γνωρίζει σε πόσα θηλαστικά ανέρχεται ο πληθυσμός του είδους, ποιες θαλάσσιες οδούς ακολουθούν, πόσα χρόνια ζουν και πόσο επηρεάζονται από την ανθρωπογενή δραστηριότητα. Ο ζιφιός που είχε εκβραστεί στην ιαπωνική ακτή είχε ουλές από δόντια καρχαρία. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες μαρτυρίες, ήταν ζωντανός όταν εντοπίστηκε.