Ελληνική μανία με… άρχοντες και δαχτυλίδια

Μανία και στην Ελλάδα με τις βασισμένες στα βιβλία του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν ταινίες "Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών". Ήδη, ιδρύθηκε Σύλλογος Φίλων του Τόλκιν, παραδίδονται μαθήματα της γλώσσας των… ξωτικών και κάθε λογής αντικείμενο ή παιχνίδι, σχετικό με τον "Άρχοντα", έχει μεγάλη ζήτηση!

ΜΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗΣ

Κάρτες, βιβλία, φιγούρες, ημερολόγια είναι μόνο μερικά από τα αντικείμενα που αγοράζουν μετά… μανίας οι λάτρεις του "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών"

"Μαθήματα της αρχαίας γλώσσας των ξωτικών. Quenya. Ολιγομελή τμήματα. Παιχνιδοχώρος "Ψυχής τα Λαμπυρίσματα", Νέος Κόσμος", γράφει η ανακοίνωση που καλεί όσους επιθυμούν να μάθουν να μιλούν και να γράφουν στη γλώσσα των… ξωτικών. Όσοι δεν έχουν διαβάσει βιβλία του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν ή δεν έχουν δει τις ταινίες του "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών" θα μπορούσαν να το περάσουν για… πλάκα. Δεν είναι. Έως εκεί έχει φτάσει η… "Τολκινομανία", η οποία έχει καταλάβει μικρούς και μεγάλους από τότε που βγήκε στους κινηματογράφους η πρώτη ταινία του "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών".

Φανατικοί αναγνώστες του Τόλκιν στην Ελλάδα υπήρχαν και προτού ο σκηνοθέτης Πίτερ Τζάκσον μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το επικό έργο του Βρετανού συγγραφέα. Όταν, όμως, πέρυσι βγήκε στους κινηματογράφους η πρώτη ταινία "Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Συντροφιά του Δαχτυλιδιού", οι φίλοι του Τόλκιν άρχισαν να πολλαπλασιάζονται. Η αγορά γέμισε με… Φρόντο, Άραγκορν, Άργουεν και τους υπόλοιπους ήρωες και το ενδιαφέρον του κοινού, εξαιτίας και της δεύτερης ταινία που "σπάει" ταμεία, πήρε διαστάσεις λατρείας…

Οι πωλήσεις των βιβλίων του Τόλκιν διπλασιάστηκαν και τριπλασιάστηκαν μέσα σε έναν χρόνο - και στην Ελλάδα. Δημιουργήθηκε στο Διαδίκτυο το πρώτο ελληνικό fanclub για τον "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών". Και το ακόμα πιο εντυπωσιακό: Πριν από λίγες ημέρες συστάθηκε ο πρώτος εν Ελλάδι Σύλλογος Φίλων του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν - και με καταστατικό.

Την ίδια στιγμή, στα καταστήματα που πωλούν παιχνίδια φαντασίας, επιτραπέζια, κούκλες, μινιατούρες, παιχνίδια με κάρτες, παιχνίδια ρόλων με τον "Άρχοντα" γνωρίζουν ολοένα και αυξανόμενη - ήδη, εντυπωσιακά μεγάλη - ζήτηση. Μόνο στην Αθήνα κάθε μήνα διοργανώνονται τουλάχιστον δέκα τουρνουά του καρτοπαίχνιδου με τον "Άρχοντα". Όσο για τους πολύ απαιτητικούς, μπορούν να αγοράσουν τα σπαθιά της ταινίας - αληθινά μάλιστα, όπως τα περιγράφει ο Τόλκιν στο βιβλίο του και τα βλέπουμε στο σινεμά -, ενώ σύντομα καταφθάνει στην Αθήνα και το δαχτυλίδι του "Άρχοντα"!

Φιγούρες, κάρτες, επιτραπέζια και αληθινά σπαθιά

Ο "Άρχοντας των Δαχτυλιδιών" συγκινεί και τους μικρότερους. Ο μικρός Γιάννης κράτα τον καλό μάγο Γκάνταλφ και φοράει το… "Δαχτυλίδι"

Η… "Αρχοντομανία" δεν περιορίζεται στην αγορά συλλεκτικών αφισών της ταινίας, όπως συμβαίνει με άλλα κινηματογραφικά φιλμ. "Ό,τι έχει κυκλοφορήσει στην αγορά σχετικό με τον "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών", από επιτραπέζια, κάρτες, παιχνίδια ρόλων έως και ποτήρια, παρουσιάζει τρομερή ζήτηση", λένε οι καταστηματάρχες.

Το πιο εντυπωσιακό είναι τα σπαθιά του έργου. Όχι ψεύτικα. Αληθινά, μεταλλικά. Καθημερινά, στο κατάστημα του κ. Γιώργου Σταματόπουλου, στην Ομόνοια, το πεζοδρόμιο κλείνει από τον κόσμο που τα χαζεύει στη βιτρίνα. "Έχουμε φέρει 5 και θα φέρουμε άλλα δύο. Καθένα αντιπροσωπεύει έναν συγκεκριμένο ρόλο της ταινίας. Μπορεί να βρει κανείς το σπαθί του Φρόντο ("Κεντρί"), του Γκάνταλφ, του Άραγκορν και των άλλων ηρώων", εξηγεί ο κ. Σταματόπουλος, ενώ την ίδια στιγμή ένας νεαρός πελάτης παραλαμβάνει το… τελευταίο σπαθί Νάρσιλ (εκείνο που έκοψε το χέρι του Σάουρον… ). Το "Κεντρί" του Φρόντο κοστίζει 350 ευρώ και τα υπόλοιπα 580 ευρώ.

Ο Γιώργος Σταματόπουλος με ένα από τα σπαθιά της ταινίας

Πολύ μεγάλο είναι το ενδιαφέρον για το καρτοπαίχνιδο με τον "Άρχοντα", όπως τονίζουν οι υπεύθυνοι του καταστήματος "Fantasy shop" στην Αθήνα. Όχι μόνο αγοράζεται αλλά γίνονται και διαγωνισμοί. "Μόνο στην Αθήνα διοργανώνονται 10-12 τουρνουά card game κάθε μήνα". Αυξημένες, σε σχέση με τα άλλα αντικείμενα, είναι και οι πωλήσεις επιτραπέζιων, όπως λέει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος από το κατάστημα "Κάισσα", προσθέτοντας ότι "μετά τις ταινίες ό,τι έχει κυκλοφορήσει πουλιέται".

Οι ταινίες εκτόξευσαν στα ύψη και τις πωλήσεις των βιβλίων του Τόλκιν. "Οι ταινίες διεύρυναν το αναγνωστικό κοινό. Οι πωλήσεις μας, από πέρυσι που βγήκε η πρώτη ταινία, παρουσιάζουν αύξηση από 50% έως 100%, ανάλογα με τον τίτλο", αναφέρει ο Γιάννης Κουτσαφτής, από τις Εκδόσεις "Αίολος", που διαθέτουν στην αγορά περίπου 20 τίτλους βιβλίων του Τόλκιν ή άλλων συγγραφέων για το έργο του. "Για παράδειγμα, οι πωλήσεις του βιβλίου του "Σιλμαρίλλιον" διπλασιάστηκαν και έφτασαν τις 15.000".

Ανάλογη είναι η αγοραστική κίνηση και στις Εκδόσεις "Κέδρος", που κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία την κλασική τριλογία του Τόλκιν και το "Χόμπιτ". "Όλη την προηγούμενη χρονιά οι πωλήσεις επηρεάστηκαν από την ταινία και έστειλαν τον Τόλκιν στην κορυφή. Κάποιοι από τους τίτλους αυξήθηκαν έως και 300%", λένε οι υπεύθυνοι.

Διδάσκουν τη γλώσσα των ξωτικών!

Την Quenya, τη γλώσσα των ξωτικών που επινόησε ο Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν, διδάσκει η Κατερίνα Στύλου

Namarie melon. Elda. Λέξεις από τη φανταστική γλώσσα των ξωτικών Quenya, η οποία, όσο και αν ακούγεται απίστευτο, διδάσκεται εδώ και λίγες βδομάδες και στην Ελλάδα. Είναι μία από τις γλώσσες που είχε επινοήσει ο συγγραφέας, γλωσσολόγος, καθηγητής στην Οξφόρδη Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν - προτού μάλιστα γράψει τον "Άρχοντα" και την οποία ακούμε στην ταινία να μιλούν τα ξωτικά, όπως η Γκαλάντριελ και η Άργουεν. Πρόκειται για την "υψηλή" γλώσσα των ξωτικών (επηρεασμένη από λατινικά, αρχαία ελληνικά και φινλανδικά), που έχει δέκα πτώσεις και περίπου 2.500 λέξεις. Η δεύτερη γλώσσα, η "καθομιλουμένη", είναι η Sindarin. "Η ιδέα μάς ήρθε πέρυσι, όταν βγήκε στο σινεμά η πρώτη ταινία", λέει η δασκάλα των… ξωτικών Κατερίνα Στύλου, η οποία παραδίδει τα μαθήματα από τον Νοέμβριο στον παιχνιδοχώρο που διατηρεί στον Νέο Κόσμο. "Επί οκτώ μήνες έψαχνα στο Ίντερνετ. Βρήκα πηγές, ένα παλιό περιοδικό που ασχολείτο αποκλειστικά με τη γλώσσα του και έφτιαξα τα μαθήματα". Αρκούν έξι μήνες, με κόστος 50 ευρώ τον μήνα, για να μάθουν οι μικροί "φαν" του "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών" και των ξωτικών του να γράφουν, να διαβάζουν και να μιλούν όπως τα ξωτικά. Θα έχουν διδαχθεί γραμματική, συντακτικό και το απαραίτητο λεξιλόγιο. Όπως τονίζει η κ. Στύλου, "όταν μάθεις τη γλώσσα, ξαναδιαβάζοντας το βιβλίο (ειδικά το "Σιλμαρίλλιον"), καταλαβαίνεις πολύ περισσότερα πράγματα, όπως ότι όλα τα ονόματα έχουν μία σημασία". Eldadilin i melir lambi Quendion, δηλαδή… "στους φίλους των ξωτικών, που αγαπούν τη γλώσσα τους" (ελληνιστί), δίνεται η δυνατότητα να εγγραφούν στα μαθήματα (τηλ. 210-9012.770).

Σύλλογος και ιστοσελίδα

Αριστερά: Ένα από τα μέλη του Συλλόγου Φίλων Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν, ντυμένος σαν ήρωας της ταινίας. Πάνω: Μαγνήτης και για τους μικρούς "φαν" της ταινίας είναι και τα επιτραπέζια παιχνίδια με τον "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών"

Πριν από δύο χρόνια οι φίλοι του Τόλκιν στην Ελλάδα δεν γνώριζαν ο ένας τον άλλον. Μετά τις ταινίες όχι απλά γνωρίζονται αλλά έφτιαξαν και σύλλογο. "Ήταν απαίτηση του κόσμου να δημιουργηθεί ο σύλλογος. Οι ταινίες ήταν η αφορμή για να μαζευτεί ο κόσμος που διάβαζε Τόλκιν στην Ελλάδα, να γνωριστούμε", λέει η 44χρονη Καίτη Καραγεώργη, αναγνώστρια του Τόλκιν από 19 ετών, μέλος του πολιτιστικού-φιλολογικού Συλλόγου Φίλων του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν "The Prancing Pony" ("Το Παιχνιδιάρικο Πόνυ" -πρόκειται για το όνομα ενός πανδοχείου που συναντάμε στο βιβλίο και την πρώτη ταινία), που συστάθηκε πριν από λίγες μέρες. "Αρχίσαμε με 30 ιδρυτικά μέλη και άλλα τόσα περιμένουν να εγγραφούν. Στόχος μας είναι η διάδοση του έργου του Τόλκιν. Για εμάς αυτό έχει σημασία πάνω απ' όλα. Η βάση μας είναι το βιβλίο", εξηγεί. Εκείνο, όμως, που πρώτα ένωσε τους φίλους του Τόλκιν ήταν η ηλεκτρονική διεύθυνση του fanclub τού "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών" http://www.lordoftherings.gr την οποία δημιούργησε τον Οκτώβριο του 2001 ο 29χρονος web developer και αναγνώστης του Τόλκιν, Στέφανος Σιόπουλος. Μέσω του site χιλιάδες φαν των ταινιών και των βιβλίων του Τόλκιν, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, επικοινωνούν μεταξύ τους. Η ιστοσελίδα, όπως λέει ο Στέφανος, παρέχει ενημέρωση για τις ταινίες, αλλά προσφέρει και μια πλήρη εγκυκλοπαίδεια για το έπος του Τόλκιν, τέτοια που να δίνει πληροφορίες ακόμη και σε έναν "αμύητο" στα μυστικά του "Άρχοντα" και του δημιουργού του.

Και ένα χαμένο χειρόγραφο

- Η μανία για τον Τόλκιν έχει καταλάβει και τους επιστήμονες. Ένα κιτρινισμένο χειρόγραφο από την τελευταία μεγάλη δουλειά του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν, που δεν έχει δημοσιευτεί, βρήκε τυχαία πριν από λίγες ημέρες στη βιβλιοθήκη της Οξφόρδης ο Αμερικανός ακαδημαϊκός Μάικλ Ντράουτ, μανιώδης μελετητής του Τόλκιν. Πρόκειται για 2.000 σελίδες (!) που περιλαμβάνουν τη μετάφραση και την αξιολόγηση από τον Τόλκιν του επικού αγγλοσαξονικού ποιήματος "Beowulf". Ο Ντράουτ περιγράφει πώς ανακοίνωσε στη γυναίκα του την ανακάλυψή του, "Θεέ μου, βρήκα ένα αδημοσίευτο χειρόγραφο του Τόλκιν". Με την άδεια των κληρονόμων του Τόλκιν, ο Ντράουτ εξέδωσε τη δουλειά του Τόλκιν στην Αμερική τον περασμένο Δεκέμβριο.

Σύμφωνα με μελετητές, από τα αρχαία αγγλικά του ποιήματος εμπνεύστηκε ο Τόλκιν για να επινοήσει τη γλώσσα των ξωτικών. Το 1936, έναν χρόνο προτού εκδώσει το πρώτο του φανταστικό μυθιστόρημα "Χόμπιτ", προπομπό τού "Άρχοντα", ο τότε καθηγητής στην Οξφόρδη Τόλκιν και μελετητής της αγγλοσαξονικής είχε δώσει μία διάλεξη για το "Beowulf". Είχε παροτρύνει τον κόσμο να το διαβάζει ως ένα σημαντικό ποίημα και λιγότερο ως ιστορικό ντοκουμέντο. Ο Ντράουτ που ανακάλυψε το χειρόγραφο λέει ότι από το "Beowulf" ο Τόλκιν εμπνεύστηκε και πολλούς από τους χαρακτήρες αλλά και τις ιστορίες των βιβλίων του.