Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ορίζοντες :: Πορτρέτο

( ζορζ μουστακι - "τον "μέτοικο" δεν τον ήθελε κανείς" :: 02-01-2003) 

ΖΟΡΖ ΜΟΥΣΤΑΚΙ "Τον "Μέτοικο" δεν τον ήθελε κανείς"

Δέκα CD, 222 τραγούδια σε μία κασετίνα που διηγείται με νότες την ιστορία του Ζορζ Μουστακί. Του ελληνικής καταγωγής Αλεξανδρινού που έγινε ένας από τους σημαντικότερους γαλλόφωνους τραγουδοποιούς του 20ού αιώνα

ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΙΜΠΛΗΣ

Η κασετίνα μοιάζει με ημερολόγιο εξωτικών ταξιδιών. Από τον Τσίκο Μπουάρκε και τον Άστορ Πιατσόλα, μέχρι τον Θεοδωράκη και τον Χατζιδάκι, γράφει η "Φιγκαρό". "Είναι οι συναντήσεις του ταξιδευτή - συνάντησα τους συναδέλφους μου στα μέρη τους και έτσι τα τραγούδια στα οποία συνεργάστηκα μαζί τους έχουν το σωστό κλίμα", σχολιάζει ο Ζορζ Μουστακί

Όταν κάποτε ο Ζορζ Μουστακί ζήτησε την άδεια του Ρετζιανί, που είχε πρωτοερμηνεύσει τη "Σάρα", να επαναηχογραφήσει το τραγούδι με τη δική του φωνή, ο Γαλλοϊταλός του είπε ότι ήθελε να ακούσει πρώτα το αποτέλεσμα. Όταν άκουσε τη νέα ηχογράφηση έδωσε την ευχή του λέγοντας: "Είναι πολύ εντάξει. Και είναι πολύ εντάξει γιατί είναι λιγότερο καλή η ερμηνεία σου από τη δική μου".

Ο Μουστακί είχε γίνει γνωστός ως συνθέτης και στιχουργός, πολύ πριν γίνει γνωστός και ως ερμηνευτής των τραγουδιών του. "Κάποια στιγμή αισθανόμουν εκμηδενισμένος από τους ερμηνευτές μου", λέει σε μια συνέντευξή του στη "Φιγκαρό" (στον δημοσιογράφο Μπερτράν Ντικάλ) με αφορμή την έκδοση σε κασετίνα των απάντων του. Μιλάμε για την Πιαφ, τον Ρετζιανί, τον Σαλβαντόρ, την Κολέτ Ρενάρ, την Κατρίν Σοβάζ, τη Ζιλιέτ Γκρεκό. "Αναρωτιόμουν αν είχα γράψει τα τραγούδια όπως τα τραγουδούσαν. Δεν επρόκειτο για εκδίκηση, αλλά ήθελα, τα τραγούδια αυτά, να υπάρχουν όπως τα είχα σκεφτεί".

Μέχρι να φθάσει όμως στο σημείο αυτό, πέρασε από σαράντα κύματα: "Την πρώτη περίοδο αισθανόμουν σαν ένας δημιουργός τραγουδιών που, δευτερευόντως, μπορεί να τα τραγουδούσε κιόλας. Είχα περάσει έξι χρόνια αξιοθρήνητης δισκογραφικής δραστηριότητας στην εταιρεία Ντικρετέ. Στο τέλος μου δείξανε την πόρτα - δεν έπαιρνα τους δίσκους μου πολύ στα σοβαρά και, κατά συνέπεια, ούτε αυτοί.

Επειδή είχα καλή συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη, που ήταν φίλος, του πρότεινα να κάνουμε μια τελευταία προσπάθεια, στην οποία θα ήμασταν πραγματικά σοβαροί.

Μου είπε ότι προτιμούσε να μείνουμε καλοί φίλοι. Και να σκεφτεί κανείς ότι εκείνο που του πρότεινα ήταν το προσχέδιο του "Μέτοικου". Το πήγα σε διάφορες εταιρείες, πουθενά δεν το ήθελαν. Στην Polydor ήταν που μου είπανε, με κάποιου είδους πατρική προτροπή: "Γιατί δεν τραγουδάς; Θα μπορούσες να κάνεις έναν μικρό δίσκο". Δεν πολυπίστευα σε όλα αυτά, άλλωστε τον "Μέτοικο" τον είπε κάποια στιγμή η Πία Κολόμπο χωρίς καμία επιτυχία".

Σήμερα είναι η εποχή του απολογισμού. Ο Μουστακί έβγαλε ένα βιβλίο με αναμνήσεις από την καριέρα του, έβγαλε και ένα άλλο με τις σημαντικότερες συνεντεύξεις που έχει δώσει. Μόλις πριν από λίγες μέρες, κυκλοφόρησαν στη Γαλλία τα άπαντά του. Ή περίπου άπαντα, όπως αναγράφεται στο πληροφοριακό υλικό της κασετίνας. Πρόκειται για δέκα CD και 222 τραγούδια από την ίδια εκείνη εταιρεία (σήμερα λέγεται Polydor-Universal) που τότε του είχε φερθεί με κατανόηση.

Ο ίδιος ο Μουστακί μιλάει για ένα σύνολο 500 τραγουδιών που έχει γράψει. Κάτι που το θεωρεί ένα μικρό θαύμα, γι' αυτό και ένας όχι μικρός αριθμός από αυτά έχει ως θέμα το ίδιο το τραγούδι γενικά: την τέχνη τού να το γράφεις, τη χαρά που φέρνει, τη χρησιμότητά του… "Ακόμη και σήμερα δεν ξέρω τη συνταγή", λέει ο Ζορζ Μουστακί. "Αν αύριο μου πουν να γράψω ένα τραγούδι δεν θα ξέρω από πού ν' αρχίσω. Από αυτή την άποψη θεωρώ τον Πιερ Ντελανοέ ένα είδος μέντορα. Αν του ζητήσω ένα τραγούδι για τα χελιδόνια που περνούν πάνω από την Παναγία των Παρισίων, την άλλη μέρα θα το φέρει. Εγώ συνεχίζω να θεωρώ κάθε τραγούδι που έχω γράψει, ένα είδος θαύματος. Βέβαια, αφού έχω γράψει πολλά ξέρω ότι δεν είναι θαύμα. Αλλά και τώρα ακόμη δεν γνωρίζω από πριν πώς θα γράψω ένα τραγούδι - και αυτό μου αρέσει. Ίσως λοιπόν τα τραγούδια μου για τα τραγούδια να είναι μια απορία που μου έχει γίνει έμμονη ιδέα".

Ένα κλείσιμο ματιού στις εικοσάρες

"Μια φορά, στο τέλος μιας συναυλίας", αφηγείται ο Ζορζ Μουστακί, "με πλησίασε ένα κορίτσι και μου είπε: "Θα ήθελα να γράψετε ένα τραγούδι που να αρχίζει με τα λόγια: Je declare l` etat de bonheur permanent (Κηρύσσω το καθεστώς της διαρκούς ευτυχίας)". Τη ρώτησα: "Και τι θα λέω μετά;". - "Δεν ξέρω, είναι δικό σας θέμα", απάντησε. Έγραψα το τραγούδι, της το αφιέρωσα στον δίσκο (το τραγούδι λέγεται Declaration και κυκλοφόρησε το 1973), εκείνη όμως δεν την ξαναείδα ποτέ", λέει με ένα σχετικό παράπονο. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ζορζ Μουστακί κλείνει πονηρά το μάτι σε μια γυναίκα - κατά προτίμηση, εικοσάχρονη - μέσα από τα τραγούδια του. Μήπως και ο έρωτας δεν είναι ένα θαύμα;

INFO

Η κασετίνα στo www.amazon.fr κοστίζει 171,96 ευρώ. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν και τα βιβλία του: "Τα κορίτσια της μνήμης" (Εκδ. Χατζηνικολή, μτφ Χ. Παπαδόπουλος, 11,73 ευρώ), "Γιος της ομίχλης" (μαζί με τον Ζίγκφριντ Μέιρ, Εκδ. Αλεξάνδρεια, μτφ Λία Βουτσοπούλου, 5,71 ευρώ), "Οδός ντε Μπουσέ" (Εκδ. Αλεξάνδρεια, μτφ Λία Βουτσοπούλου, 9,88 ευρώ).