«Κακός λύκος», ο παρεξηγημένος

Οι λύκοι κυνηγήθηκαν όσο κανένα άλλο είδος. Η λαογραφία και η παράδοση επιβεβαίωναν συνεχώς την αρνητική τους εικόνα. Όμως τώρα οι επιστήμονες λένε ότι οι λύκοι είναι απλά «παρεξηγημένοι»

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΩΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΣΙΟΣ

Ο άλλοτε «κακός» έγινε θήραμα: Οι ισχυρές χιονοπτώσεις στη Ρωσία προκάλεσαντέτοιαν αύξηση του πληθυσμού των λύκων, ώστε οι αρχές επέτρεψαν το κυνήγι τους για να μειωθούν και να μην αποτελούν απειλή για τις οικιακές προμήθειες

Στο πυκνό ελατόδασος της Αγραπιδιάς, στη Φλώρινα, επικρατεί ησυχία. Μόνον από μια μικρή σπηλιά, ακούγεται θόρυβος. Είναι ζώα που παίζουν. Πέντε μικρά λυκάκια. Η μητέρα τους δεν λείπει λεπτό από κοντά τους. Οι άλλοι λύκοι της αγέλης κινούνται ανάμεσα στις φυλλωσιές. Φέρνουν φαγητό για τη μητέρα - όχι όμως και για τα μικρά…

Βλέποντας κανείς αυτή την εικόνα, δεν κατανοεί πώς τα συγκεκριμένα ζώα θεωρούνται από τα πιο μισητά για τον άνθρωπο. «Πράγματι, οι αγέλες των λύκων χαρακτηρίζονται από τρυφερότητα και αλληλεγγύη σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με άλλα ζώα», εξηγεί ο κ. Αναστάσιος Λεγάκης, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Δεν είναι, όμως, το μόνο θετικό των λύκων, που έχουν πέσει - εδώ και εκατοντάδες χρόνια - θύματα… παρεξήγησης. Η αντίληψη ότι οι λύκοι είναι κακοί, μοχθηροί, ύπουλοι εχθροί του ανθρώπου και αιμοβόροι φονιάδες, επικράτησε στις παραδόσεις και ήταν, μάλιστα, και επίσημη πολιτική του ελληνικού κράτους: Μέχρι το 1980 ίσχυε η επικήρυξη των λύκων, που εξοντώνονταν ανεξέλεγκτα από κτηνοτρόφους. Επιδεικνύοντας δε κεφάλια λύκων στα κατά τόπους Δασαρχεία εισέπρατταν υψηλή αμοιβή. Εκατοντάδες δολώματα δε, ποτισμένα με στρυχνίνη, γίνονταν παγίδες θανάτου…

Το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πολιτικής είναι εντυπωσιακό. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας, ενώ το 1924 υπολογίζεται ότι ζούσαν στα ελληνικά δάση 3.500 λύκοι, ο πληθυσμός τους πλέον δεν ξεπερνά τους 500. Από την Πελοπόννησο έχουν εξαφανιστεί τελείως, ενώ σε Φωκίδα, Αιτωλοακαρνανία, Ευρυτανία μόλις τα τελευταία πέντε χρόνια κάνουν ξανά δειλά δειλά την εμφάνισή τους.

Υπάρχουν θετικά στοιχεία για τον λύκο που δεν τα γνωρίζουμε, λένε τώρα οι επιστήμονες: «Είναι εντυπωσιακά πιστοί στον σύντροφό τους, απόλυτα μονογαμικοί, δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στη φιλία, την κοινωνική ζωή και το ανεξάρτητο πνεύμα», εξηγεί ο κ. Λεγάκης. «Κυνηγάει συνήθως τη νύχτα και για να φτάσει το θήραμά του μπορεί να τρέξει με ταχύτητα που ξεπερνά τα 50 χιλιόμετρα την ώρα. Συνήθως τρέφεται με ελάφια, ζαρκάδια, λαγούς, αγριόγιδα, αγριογούρουνα, πουλιά, ψοφίμια. Επιτίθεται σε μικρά ή μεγάλα άγρια ζώα. Μόνο τον χειμώνα, και μόνο αν πεινάει πλησιάζει κατοικημένες περιοχές για να αναζητήσει τροφή».

Σύμφωνα με στοιχεία της Δασικής Υπηρεσίας έχει αποδειχθεί ότι μόνο οι μισές επιθέσεις σε κτηνοτροφικές μονάδες που σημειώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα οφείλονται σε λύκους. Στις υπόλοιπες ένοχοι είναι άγρια σκυλιά. «Μόνο όταν τα δάση καταστρέφονται, ο λύκος αναζητάει τροφή σε κατοικημένες περιοχές», εξηγεί ο καθηγητής.

Ελληνικός και 60κιλος!

Στην Ελλάδα ζει ο μεσογειακός λύκος (canis lupus). Έχει συνήθως καφέ ή γκρι τρίχωμα. Είναι πολύ μικρότερος σε μέγεθος από τους λύκους που ζουν στη Βόρεια Αμερική και θεωρείται πως πρόκειται για γενετική εξέλιξη του canis dirus, ενός μεγαλόσωμου ζώου που εξαφανίστηκε πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια. Το βάρος του μπορεί να φτάσει τα 60 κιλά και το ύψος του τα 80 εκατοστά. Το μήκος του σώματός του μαζί με το κεφάλι είναι συνήθως 110 - 140 εκατοστά, ενώ η ουρά του μπορεί να φτάσει και το μισό μέτρο. Στην Ελλάδα, το πρώτο επιστημονικό κέντρο περιθάλψεως λύκων και ενημέρωσης για το ζώο άρχισε να λειτουργεί αυτές τις μέρες στον Νομό Φλώρινας, με στόχο την προστασία τού υπό εξαφάνιση ζώου, αλλά και την άρση της αρνητικής εικόνας του. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το καταφύγιο λύκων, όπου φιλοξενούνται 16 πρώην αιχμάλωτα ζώα και αποτελεί τμήμα του Περιβαλλοντικού Κέντρου του «Αρκτούρου».

INFO

«Αρκτούρος», τηλ. 2310-555.920.

LINKS

http: //www.wolfsite.com

http: //www.wolf.org.