Τα πάνω κάτω στις εργασιακές σχέσεις του τραπεζικού κλάδου φέρνει χθεσινή πρωτοβουλία των τραπεζών, που ζητά να συνάπτονται πλέον επιχειρησιακές και όχι κλαδική σύμβαση εργασίας. Έξι μεγάλες τράπεζες (Εθνική, Εμπορική, Αγροτική, Αlpha, Eurobank και Πειραιώς) ανακοίνωσαν χθες στην ΟΤΟΕ -σε ξεχωριστές, αλλά ουσιαστικά του ίδιου μήκους κύματος επιστολές- ότι δεν πρόκειται να προσέλθουν στη διαπραγμάτευση για την κλαδική σύμβαση με την Ομοσπονδία των Τραπεζοϋπαλλήλων. Κατά τους τραπεζίτες τα σημερινά οικονομικά δεδομένα και οι συνθήκες του ανταγωνισμού επιβάλλουν πλέον οι ρυθμίσεις αυτές να γίνονται σε επιχειρησιακό επίπεδο, κάτι που, κατά τους συνδικαλιστές, οδηγεί στην πλήρη ελαστικοποίηση των μισθών και των εργασιακών σχέσεων και κατά συνέπεια στην πλήρη ασυδοσία των εργοδοτών.

Το σκεπτικό που εκφράζουν οι διοικήσεις συνδέεται με το γεγονός ότι παλαιότερα, όταν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, σχεδόν στο σύνολό του, ελεγχόταν ιδιοκτησιακά από το δημόσιο, η σύναψη Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΣΣΕ) για την επίλυση των θεμάτων του τραπεζικού κλάδου είχε νόημα. Παράλληλα ήταν εύκολο (λόγω του ενός κύριου μετόχου) να εκπροσωπηθεί τουλάχιστον το 70% του τραπεζικού συστήματος στις σχετικές διαπραγματεύσεις. Οι τραπεζίτες επισημαίνουν όμως ότι οι συνθήκες έχουν πλέον αλλάξει, καθώς το δημόσιο έχει πολύ μικρή άμεση συμμετοχή στη μετοχική σύνθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας των ελληνικών τραπεζών, με τους ξένους θεσμικούς επενδυτές να κατέχουν πάνω από το 30%, κατά μέσον όρο, του μετοχικού κεφαλαίου στις μεγαλύτερες από αυτές. Ταυτόχρονα το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τα επιχειρησιακά σχέδια και οι χώρες εγκατάστασης κάθε τράπεζας διαφέρουν σημαντικά, με αποτέλεσμα ο ορισμός κοινού εκπροσώπου με ενιαία θέση να μην ευνοείται πια. Τα εργασιακά και κοινωνικά θέματα του κλάδου, περιλαμβανομένων των μισθολογικών, δύσκολα αποτελούν πλέον αντικείμενο κλαδικών ΣΣΕ, όπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες και τονίζουν ότι τα θέματα αυτά πρέπει πια να αντιμετωπίζονται με επιχειρησιακές συμφωνίες κάθε τράπεζας χωριστά.

Οι επιστολές

Ειδικότερα, όπως επισημαίνει μεταξύ άλλων στην επιστολή του προς την ΟΤΟΕ ο πρόεδρος της Εθνικής, Τάκης Αράπογλου, "οι επιχειρησιακές συμβάσεις μπορεί να δώσουν καλύτερες λύσεις με τις απευθείας διαπραγματεύσεις εργοδότη και εργαζόμενους και με την άμεση γνώση των συγκεκριμένων συνθηκών των προβλημάτων της κάθε τράπεζας". Και υπογραμμίζει: "Την προτίμησή μας στην επιχειρησιακή σύμβαση συλλογικής εργασίας εκφράζουμε ρητά με την παρούσα επιστολή και αυτήν θα επιδιώξουμε με τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων στην τράπεζά μας μέσα στο πλαίσιο των διατάξεων που ισχύουν".

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Νικόλαος Νανόπουλος επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι τα θέματα, τα οποία θέτει η ΟΤΟΕ προς διαπραγμάτευση απέχουν πολύ από τα μείζονος σημασίας θέματα, τα οποία απασχολούν την τράπεζα, ενώ ορισμένα από τα αιτήματα της ομοσπονδίας κρίνονται ανεδαφικά. "Ενδεικτικά και μόνο επισημαίνω την υπερβολική αύξηση των αποδοχών άνω του 10%, που θα οδηγήσει σε υπέρμετρη επιβάρυνση του κόστους λειτουργίας και τη μείωση των ορίων εργασίας σε 35 ώρες εβδομαδιαίως από 37 που ισχύει σήμερα", αναφέρει.

Σε ανακοίνωσή της η ΟΤΟΕ επισημαίνει ότι ο θεσμός των κλαδικών συμβάσεων εργασίας κατοχυρώνεται από το σύνταγμα και τους νόμους και κανείς, όσο οικονομικά ισχυρός και αν είναι, δεν μπορεί να θέσει σε αμφισβήτηση αυτές τις κατακτήσεις. Συγκαλεί δε σήμερα την Εκτελεστική Γραμματεία της Ομοσπονδίας για το ζήτημα, ενώ έχει ήδη ενημερώσει τη ΓΣΕΕ, προκειμένου οι αντιδράσεις των συνδικάτων να συντονιστούν απέναντι στην ενέργεια των τραπεζών.