Στροφή των Πορτογάλων προς τα Δεξιά σηματοδοτεί ο θρίαμβος του Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα στις προεδρικές εκλογές της Κυριακής, τον οποίο ωστόσο επισκιάζει η πολιτική αποστράτευση ενός εκ των αρχιτεκτόνων της πορτογαλικής δημοκρατίας: Ο ιστορικός ηγέτης των Σοσιαλιστών, Μάριο Σοάρες, στα 81 του δεν κατόρθωσε να πιάσει ούτε το 15% των ψήφων…

Ο κεντροδεξιός Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα είναι ο νέος πρόεδρος της Πορτογαλίας, καθώς με ποσοστό 50,69% ο πρώην πρωθυπουργός εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία από τον πρώτο γύρο. Ο Καβάκο Σίλβα εκμεταλλεύτηκε την πολυδιάσπαση της Αριστεράς, η οποία κατέβηκε στις εκλογές με πέντε διαφορετικούς υποψηφίους. Δεύτερος κατετάγη ο σοσιαλιστής βουλευτής και ποιητής Μανουέλ Αλέγκρε με 20,72% και τρίτος ο 81χρονος Μάριος Σοάρες που έχαιρε της υποστήριξης της κυβέρνησης με 14,34%.

"Θέλω να είμαι -και θα είμαι- πρόεδρος όλων των Πορτογάλων", ήταν οι πρώτες δηλώσεις του νέου προέδρου. "Η νίκη μου δεν είναι κανενός ήττα", συμπλήρωσε, περιγράφοντας τον εαυτό του ως "άνθρωπο του διαλόγου και της συναίνεσης". Απαντώντας δε στις προβλέψεις των αντιπάλων του της Αριστεράς κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας περί κρίσης των θεσμών, που θα πυροδοτούσε ενδεχόμενη εκλογή του, καθώς θεωρούσαν ότι θα επιχειρούσε να γίνει "δεύτερος πρωθυπουργός", αντί να περιοριστεί στα προεδρικά καθήκοντά του και θα αντιπολιτευόταν την κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες, δήλωσε: "Θα συνεργαστώ με την κυβέρνηση, με πνεύμα σεβασμού των νόμων και της αλληλοβοήθειας".

Σε κάθε περίπτωση εκτιμάται ότι η εκλογή ενός κεντροδεξιού και μάλιστα με το πολιτικό βάρος του Καβάκο Σίλβα -υπήρξε πρωθυπουργός για μια δεκαετία- θα λειτουργήσει εξισορροπιστικά στο πολιτικό σκηνικό της Πορτογαλίας και θα επιτρέψει στον Σόκρατες να προωθήσει οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν δύσκολο να περάσουν.

Οι εκλογές της περασμένης Κυριακής ήταν και το κύκνειο άσμα του Μάριο Σοάρες, ο οποίος την τελευταία στιγμή είχε επιλεγεί από τον Σόκρατες ως άλλος Ελ Σιντ σε μια απέλπιδα προσπάθεια συσπείρωσης των Αριστερών ψηφοφόρων. Ο Σοάρες είναι εμβληματική φιγούρα της πορτογαλικής δημοκρατίας, είναι ο ήρωας της Επανάστασης των Γαριφάλων, που έριξε τη δικτατορία του Σαλαζάρ το 1974, αλλά και ο πρωτεργάτης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας. Επί των ημερών του, άλλωστε, το 1986 η Πορτογαλία εντάχθηκε στην τότε ΕΟΚ και μπήκε πραγματικά στο δρόμο της δημοκρατίας και του εκσυγχρονισμού. Η ήττα του σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός ιστορικού κύκλου αλλά και το τέλος της πολιτικής σταδιοδρομίας ενός ανθρώπου που σημάδεψε όσο κανείς τη σύγχρονη Πορτογαλία.

ΕΞΟΔΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

Δεξιά και στον Καναδά

Προς τα κεντροδεξιά φαίνεται να κλίνει και ο Καναδάς, οι πολίτες του οποίου προσήλθαν χθες στις κάλπες για την ανάδειξη νέας κυβέρνησης. Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Συντηρητικοί, με ποσοστό γύρω στο 38%, θα βάλουν τέλος στη 12ετή πολιτική κυριαρχία των Φιλελευθέρων του Πολ Μάρτιν, που δεν ξεπερνούν το 27%. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας οι Συντηρητικοί επικεντρώθηκαν κυρίως στην ανάγκη καταπολέμησης της διαφθοράς, μείωσης του ΦΠΑ και αντιμετώπισης του εγκλήματος, ενώ ο Μάρτιν προέβαλε το κυβερνητικό έργο του με άξονα την εντυπωσιακή πορεία της καναδικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια. Άνοδο αναμένεται να σημειώσουν και οι γαλλόφωνοι αυτονομιστές του Κεμπέκ, οι οποίοι έχουν ήδη δηλώσει πως σκοπεύουν να διοργανώσουν και νέο δημοψήφισμα με ερώτημα την ανεξαρτησία της πολιτείας τους.