Οδηγός 

ΑΕΙ και διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας 

Μεταπτυχιακές σπουδές στα ελληνικά πανεπιστήμια 

Προπτυχιακές Σπουδές

Το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών έχει τρεις θεμελιώδεις επιστημονικές κατευθύνσεις (εξειδίκευσης) κατά τα δύο τελευταία έτη σπουδών (εξάμηνα 5ο,6ο,7ο και 8ο):

  1. Αρχαιολογία
  2. Διεθνείς Σχέσεις & Οργανισμοί
  3. Γλωσσολογία νοτιοανατολικής Μεσογείου

Σε προπτυχιακό επίπεδο βρέθηκαν τα ακόλουθα μαθήματα σχετικά με τη διδασκαλία της νέας ελληνικής

ΤμήμαΤίτλος μαθήματοςΔιδάσκων
Τμήμα Μεσογειακών ΣπουδώνΣτρατηγικές κατανόησης και παραγωγής λόγου στη μητρική και τη δεύτερη/ξένη γλώσσα (υποχρεωτικό κατ επιλογήν μάθημα Γ εξαμήνου)Δ. Παπαδοπούλου
Τμήμα Μεσογειακών ΣπουδώνΔιδασκαλία Γλώσσας και Νέες Τεχνολογίες (μάθημα Ζ εξαμήνου, υποχρεωτικό κατ επιλογήν, για την κατεύθυνση Γλωσσολογίας ΝΑ Μεσογείου)Β. Κούρτη - Καζούλλη
Τμήμα Μεσογειακών ΣπουδώνΔιδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης Ξένης Γλώσσας (μάθημα Η εξαμήνου, υποχρεωτικό κατ επιλογήν, για την κατεύθυνση Γλωσσολογίας ΝΑ Μεσογείου)Δ. Παπαδοπούλου
Τμήμα Μεσογειακών ΣπουδώνΔιδασκαλία δεύτερης/ξένης γλώσσας (μάθημα Η εξαμήνου, υποχρεωτικό, για την κατεύθυνση Γλωσσολογίας ΝΑ Μεσογείου)Β. Κούρτη - Καζούλλη
Τμήμα Μεσογειακών ΣπουδώνΔιγλωσσίαΒ. Κούρτη - Καζούλλη

Στρατηγικές κατανόησης και παραγωγής λόγου στη μητρική και στη δεύτερη/ξένη γλώσσα

Στόχος του μαθήματος αυτού είναι να περιγράψει και να αναλύσει μελέτες οι οποίες έχουν ασχοληθεί με τις στρατηγικές που χρησιμοποιούν φυσικοί ομιλητές αλλά και διδασκόμενοι μια δεύτερη/ξένη γλώσσα προκειμένου να κατανοούν και να παράγουν προτάσεις. Το μάθημα θα παρουσιάσει τρεις κατηγορίες μοντέλων κατανόησης/παραγωγής λόγου - καθολικά, παραμετροποιημένα και εμπειριοκρατικά - αλλά και τις ερευνητικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται σε αυτόν τον ερευνητικό χώρο

Διδασκαλία Γλώσσας και Νέες Τεχνολογίες

Το μάθημα «Διδασκαλία γλώσσας και νέες τεχνολογίες» έχει ως αφετηρία την εφαρμοσμένη γλωσσολογία. Τα τελευταία χρόνια η εφαρμοσμένη γλωσσολογία και ειδικότερα η διδασκαλία των γλωσσών επηρεάζονται από νέες θεωρητικές προσεγγίσεις και νέες τεχνολογίες. Το μάθημα αφορά στη συσχέτιση θεωρητικών προσεγγίσεων στην διδασκαλία γλωσσών και εφαρμογών στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Εξετάζονται τα παρακάτω:

  • Χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών (CALL - Computer Assisted Language Learning).
  • Τεχνολογίες της πληροφορικής και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) και εφαρμογές στην εκπαίδευση
  • Ειδικές εφαρμογές στο διαδίκτυο,
  • Πολύγλωσση εκμάθηση (plurilingual learning) και ΤΠΕ,
  • Επικοινωνία μέσω υπολογιστών (Computer Mediated Communication -CMC)
  • Παγκόσμια δίκτυα μάθησης (Global learning networks)
  • Πολυγραμματισμοί και νέες τεχνολογίες

    Επίσης, γίνεται μια επισκόπηση της κατάστασης στην Ελλάδα και σύγκριση με εφαρμογές σε άλλες χώρες.

Τα μαθήματα θα έχουν θεωρητικό χαρακτήρα αλλά και πρακτικό. Οι διαλέξεις συνδυάζονται με εφαρμογές στο εργαστήριο πληροφορικής όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να:

  • Πειραματιστούν με νέα λογισμικά εκμάθησης γλωσσών (όπως e-Lective language learning) και να συσχετίσουν το θεωρητικό πλαίσιο του λογισμικού με την εφαρμογή.
  • Συνδεθούν μέσω διαδικτύου με μεταπτυχιακά τμήμα Γλωσσολογίας και Παιδαγωγικής σε πανεπιστήμια όπως το Πανεπιστήμιο του Τορόντο και το Πανεπιστήμιου του New England, (Armidale, Australia). Θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε ηλεκτρονικές συζητήσεις (Knowledge Forum) και σε συστήματα on-line learning.

Διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας

Στο μάθημα αυτό θα παρουσιαστούν θέματα που αφορούν τη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Συγκεκριμένα:

  1. θα παρουσιαστούν διδακτικά εγχειρίδια της Ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας και θα συζητηθούν οι μέθοδοι διδασκαλίας που ακολουθούνται σε αυτά,
  2. θα αναλυθούν οι σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όσοι μαθαίνουν τα Ελληνικά ως δεύτερη/ξένη γλώσσα και θα συζητηθούν τρόποι προσέγγισής τους από το διδάσκοντα.

Διδασκαλία δεύτερης - ξένης γλώσσας

Η εφαρμοσμένη γλωσσολογία είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ «θεωρίας» και «πράξης». Ο στόχος του μαθήματος είναι να χρησιμοποιηθεί το γνωστικό υπόβαθρο των φοιτητών στη θεωρητική γλωσσολογία ως αφετηρία για πρακτικές εφαρμογές. Με αφετηρία την εφαρμοσμένη γλωσσολογία, το μάθημα συνδέει θεωρίες εκμάθησης γλωσσών με εφαρμογές. Αρχικά γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην εφαρμοσμένη γλωσσολογία και συσχέτιση θεωρίας και πράξης στη διδασκαλία των γλωσσών. Συνδέεται το παρελθόν με νέες προοπτικές και νέους ορίζοντες έρευνας. Εξετάζονται θέματα ορολογίας όπως: ο ορισμός της πρώτης/ μητρικής γλώσσας, δεύτερης γλώσσας, και ξένης γλώσσας. Γίνεται μια ιστορική αναδρομή στις προσεγγίσεις και μεθόδους διδασκαλίας και παρουσιάζονται συγκεκριμένες γνωστικές θεωρίες. Γίνεται αναφορά σε θέματα όπως δεξιότητες και γλωσσική ικανότητα, γνωστικές θεωρίες, κατάκτηση και εκμάθηση δεύτερης γλώσσας. Επίσης, το μάθημα συνδέει τη δεύτερη/ ξένη γλώσσα με

  • το άτομο,
  • την εκπαίδευση και
  • την κοινωνία.

Όσον αφορά το άτομο, εξετάζονται θέματα όπως ηλικία, ταυτότητα, ευφυΐα, ατομικές διαφορές, κλπ. Όσον αφορά την εκπαίδευση, γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών όπως δίγλωσση εκπαίδευση. Όσον αφορά την κοινωνία εξετάζονται θέματα όπως απόψεις για τις γλώσσες (γλώσσα ως πρόβλημα, γλώσσα ως δικαίωμα και γλώσσα ως πηγή εμπλουτισμού). Τέλος, γίνεται αναφορά στην Ελληνική ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα και σε νέες εφαρμογές όπως τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για τη διδασκαλία και εκμάθηση γλωσσών (CALL - Computer Assisted Language Learning).

Διγλωσσία

Η διγλωσσία ορίζεται ως η εναλλακτική χρήση δύο ή περισσότερων γλωσσών από το ίδιο το άτομο. Το μάθημα εξετάζει τη διγλωσσία σε μικρο-επίπεδο (η διγλωσσία ως ατομικό φαινόμενο) και σε μακρο-επίπεδο (η διγλωσσία ως κοινωνικό φαινόμενο). Αρχικά περιγράφονται τα βασικά αρχικά της διγλωσσίας και εξετάζονται θέματα όπως: αίτια εμφάνισης, η ευρύτητα του φαινομένου στον κόσμο και στην Ελλάδα και προσανατολισμοί και απόψεις σχετικά με τη διγλωσσία και γλώσσες. Συζητούνται θέματα ορολογίας όπως πρώτη/ μητρική γλώσσα, δεύτερη γλώσσα και ξένη γλώσσα και γλωσσικές δεξιότητες / γλωσσική ικανότητα. Στη συνέχεια, η διγλωσσία εξετάζεται ως ατομικό φαινόμενο μέσα από συγκεκριμένα ερευνητικά πεδία όπως: ηλικία, γλωσσική επάρκεια (ικανότητα γλωσσικής έκφρασης), νοητική οργάνωση, γλωσσικό περιβάλλον, κοινωνιοπολιτισμικό περιβάλλον, στάση και αντιμετώπιση και πολιτισμικές ταυτότητες. Οι ενότητες αυτές εξετάζονται θεωρητικά και πρακτικά μέσα από προφίλ δίγλωσσων ατόμων. Η διγλωσσία εξετάζεται επίσης ως κοινωνικό φαινόμενο, όπου γίνονται αναφορές στη διγλωσσία ανά τον κόσμο και σε θέματα γλώσσας και εθνικής ταυτότητας. Γίνεται επισκόπηση στην ελληνική πραγματικότητα με αναφορές σε μειονοτικές γλώσσες, και εφαρμογές στην ελληνική εκπαίδευση (σε σύγκριση με εφαρμογές σε άλλες χώρες).

Τελευταία Ενημέρωση: 08 Σεπ 2010, 11:22