• I. Ενεργ.
  • Α´ Μτβ.
    • 1)
      • α) Ρίχνω κάπ. από ψηλό σημείο κάτω:
        • κρούει κλοτσιά, γκρεμνίζει την κάτω στον καταρράκτη (Περί γέρ. 106)·
        • (σε μεταφ.):
          • (Ερωτόκρ. Δ´ 610)·
      • β) (μεταφ.) ρίχνω, βυθίζω κάπ. (στη δυστυχία):
        • σε πόσην δυστυχιάν τους έχεις γκρεμνισμένους τούτους τους δυο αγαπητικούς (Σουμμ., Παστ. φίδ. Δ´ [1113])·
      • γ) φρ. γκρεμίζω κάπ. από το θρόνο = εκθρονίζω, απομακρύνω κάπ. από την εξουσία:
        • (Ζήν. Δ´ 34).
    • 2) Παρασύρω κάπ.:
      • εγκρεμνίσάν μας τα νερά (Γαδ. διήγ. 164).
    • 3) (Προκ. για βράχο) κυλώ, μετακινώ:
      • θέλω το βαρύ χαράκι να γκρεμνίσω και μετά κείνο της σπηλιάς το στόμα να σφαλίσω (Σουμμ., Παστ. φίδ. Γ´ [1367]).
    • 4) Οδηγώ κάπ. σε ηθική κατάπτωση:
      • δεν βλέπεις (ενν. άνθρωπε) πού και πώς σε εγκρέμνισεν ο διάβολος; (Ευγ. Γιαννούλη, Επιστ. 206¹⁰).
    • 5) Ταπεινώνω κάπ.:
      • Αν ήθελες το γένος μας πολλά να το τιμήσεις, δεν έπρεπεν … τόσον να το κρεμνίσεις (Αιτωλ., Βοηβ. 25).
    • 6)
      • α) (Προκ. για πράγματα) ερειπώνω, κατεδαφίζω:
        • Τα τείχη τα ψηλόκτιστα με τέχνες τα γρεμίσα (Τζάνε, Κρ. πόλ. 285⁷)·
      • β) (προκ. για πρόσωπο) καταστρέφω κάπ.:
        • μέθη πολλούς εγκρέμισεν (Ιστ. Βλαχ. 2085)·
      • γ) καταστρέφω κάπ. οικονομικά:
        • του χρόνου τα ατυχήματα εγκρέμισαν πολλούς και τους ήφεραν εις τον λάκκον της κακής πτωχείας (Ευγ. Γιαννούλη, Επιστ. 149²⁸).
    • 7) Θανατώνω, εξολοθρεύω κάπ.:
      • (Λίμπον. 360).
  • Β´ Αμτβ.
    • 1) Πέφτω, γκρεμίζομαι:
      • εγκρέμνισα στο πέλαγος, μόνε για να γλυτώσω (Γαδ. διήγ. 475).
    • 2) (Προκ. για τη ζωή) κυλώ προς το τέλος, τελειώνω:
      • (Πένθ. θαν. 556).
    • 3) Αναχωρώ, φεύγω:
      • εκρεμμίσαν από την Αρμενίαν και επήγαν εις τον Άγιον Γεώργιον (Βουστρ. 68⁷).
• II. Μέσ.
  • 1)
    • α) Πέφτω από ψηλά, γκρεμίζομαι:
      • από κρεμνόν να πέσω, να κρεμνιστώ (Ευγέν. 971)·
    • β) (προκ. για βράχο) κυλώ:
      • (Ιερόθ. Αββ. 331).
  • 2) Καταλύομαι, καθαιρούμαι:
    • τελειώνου κι οι βασιλιοί τως και περνού εις τον Άδη· γκρεμίζουνται οι ψηλότες τως (Ροδολ. Πρόλ. Μελλ. 84).
  • 3) Ξεγλιστρώ, ξεφεύγω:
    • οι άλλοι γκρεμνισθήκαν από ’να πλάγι και ευθύς μέσα στην χώραν μπήκαν (Κορων., Μπούας 80¹⁵).
  • 4) Η προστ. γκρεμ(ν)ίσου = χάσου, τσακίσου, ξεκουμπίσου:
    • (Κατζ. Ε´ 48).

[<μτγν. κρημνίζω. Ο τ. κρεμν‑ στο Βλάχ. και (ε)γκρεμν‑ στο Somav. Ο τ. γκρεμί‑ και σήμ.]

• α) Πέσιμο από ψηλά, γκρέμισμα:
  • εδά ξαμώνει κίντυνα και γκρεμνισμούς στα βύθη (Ερωτόκρ. Α´ 1594)·
• β) (μεταφ.) καταστροφή, αφανισμός:
  • θέλω να κάμω … με τον δικόν μου γκρεμνισμόν … τον εδικόν σου χαλασμόν (Σουμμ., Παστ. φίδ. Γ´ [1278]).

[<μτγν. ουσ. κρημνισμός. Τ. κρεμν‑ στο Βλάχ. Η λ. και σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ, λ. γκρεμι‑)]

• Απόκρημνος, απότομος:
  • γκρεμνιστό στενό (Σουμμ., Παστ. φίδ. Ε´ [939]).

[<γκρεμνίζω. Τ. γκρεμι‑ σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ)]

• Ρίχνω στο γκρεμό· καταστρέφω, αφανίζω:
  • εχάσα την ελπίδα μου κι εγκρεμνοβόλισά την (Χρον. Μορ. H 1821).

[<αόρ. του γκρεμνοβολώ. Η λ. και σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ, λ. γκρεμοβολώ)]

• Γκρεμίζομαι, πέφτω κάτω:
  • κείνη εγκρεμνοβόλησε εκεί πέρα τον άμμον (Σαχλ. B´ PM 703).

[<ουσ. γκρεμνός + ‑βολώ. Η λ. και τ. γκρεμο‑, κ.ά. και σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ, λ. γκρεμο‑)]

• Τόπος απόκρημνος, κακοτοπιά, γκρεμός:
  • (Ερωτόκρ. Α´ 716)·
  • (μεταφ.):
    • εις τι εκρεμνόν ενέπεσεν κακώσεως η ψυχή μου (Λίβ. N 1751).

[<αρχ. ουσ. κρημνός. Ο τ. κρεμνός στο Βλάχ. Η λ. και διάφ. τ. και σήμ.]

• 1) Ρίχνω κάπ. από ψηλό σημείο κάτω:
  • ερίκταν, εγκρεμούσαν, τόσον λαόν εσκότωναν (Αχέλ. 410).
• 2) Γκρεμίζομαι, πέφτω από μεγάλο ύψος, σκοτώνομαι:
  • από τον φόβον ενέβησαν εις τα δώματα και εκρεμμούσαν κάτω (Μαχ. 314²⁰).

[<αόρ. του γκρεμίζω. Ο τ. κρεμνώ στο Βλάχ.· κρημνώ στο Du Cange (‑άν) και (ε)γκρεμνώ στο Somav. Η λ. και σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ, λ. γκρεμίζω)]