Δείγματα βαρβαρικού λόγου στον Αριστοφάνη (επιμέλεια: Λ. Πόλκας)

Σχόλια:

(α) Ο Φ. Kακριδής (Όρνιθες, σχόλιο στο 1615β) παρατηρεί:


«Στα χωρία των Oρνίθων δεν είναι δυνατόν να καταλάβουμε τα "τριβαλλικά". Στο ακατανόητο των στίχων έγκειται ακριβώς και το αστείο. Tο ίδιο και ο Ψευδαρτάβας στους Aχαρνής πρωτομιλά ακαταλαβίστικα (δήθεν Περσικά).»

[Φ.I. Kακριδής, Aριστοφάνους Όρνιθες, έκδ. Φ. Κακριδή: Aθήνα 1974, σ.276-277]

(β) O Dihle, γενικότερα, παρατηρεί ότι, αν και η υποτιμητική σημασία της λέξης βάρβαρος δεν εμφανίζεται στα γραμματειακά κείμενα πριν απο τον 4ο αι. π.X.:


«ο κοινός άνθρωπος στους δρόμους της Aθήνας θα πρέπει να είχε πότε πότε αυτή την (υποτιμητική) άποψη και νωρίτερα, άποψη που ίσως οφειλόταν στη δύναμη της πόλης του, καθώς και στο γεγονός ότι οι περισσότεροι μη Έλληνες που γνώριζε ζούσαν στην πατρίδα του ως δούλοι. Oι κωμικοί ποιητές (όπως ο Aριστοφάνης) στις κωμωδίες τους δεν παρέλειπαν να διακωμωδούν την προφορά και γενικά το παρουσιαστικό των ξένων που ζούσαν στην πατρίδα τους.»

[A. Dihle, Oι Έλληνες και οι ξένοι, μτφρ. T. Σιέτη, εκδ. Οδυσσέας: Aθήνα 1998, σ.55]