Η συνειδητοποίηση πως, στις κοινωνίες μας, η επικοινωνία δεν εμπλέκει μόνο τους λεκτικούς αλλά και άλλους σημειωτικούς τρόπους, όπως τον οπτικό, δεν είναι κάτι καινούριο· το γόνιμο έργο που έχει γίνει πάνω στην οπτική σημειωτική από σύγχρονους στοχαστές, ειδικά το έργο του Roland Barthes (1977), έχει συμβάλει στην κατανόηση αυτού του γεγονότος. Ωστόσο, αυτοί που έχουν διερευνήσει συστηματικά αυτό που οι ίδιοι ονομάζουν "γραμματική του οπτικού σχεδίου" είναι οι γλωσσολόγοι της συστημικής λειτουργικής σχολής, συγκεκριμένα ο Kress και ο van Leeuwen (1996). Επιπλέον, λέγοντας ότι η δημιουργία νοήματος στα κείμενα απαιτεί τη χρήση όχι μόνο του λεκτικού αλλά και του οπτικού τρόπου με συστηματικές μεθόδους, εννοούν ότι για την κατανόηση ενός ολόκληρου κειμένου χρειάζεται η κατανόηση μηνυμάτων που μεταφέρονται λεκτικά αλλά και οπτικά, μια που οι φωτογραφίες, τα διαγράμματα, τα γραφήματα, οι χάρτες, τα σκίτσα, η διαμόρφωση ενός κειμένου και άλλα παρεμφερή παίζουν καθοριστικό ρόλο. Το έργο αυτών των επιστημόνων και το ενδιαφέρον τους για την εκπαίδευση και τον κοινωνικό γραμματισμό έχουν ωθήσει τους εκπαιδευτικούς να εφαρμόσουν τις ιδέες αυτές στη διδασκαλία τους, καθώς και να ερευνήσουν τα διάφορα παιδαγωγικά υλικά μέσα από αυτή την οπτική. Μάλιστα, ο Kress και ο van Leeuwen έχουν επισημάνει ότι η οπτική επικοινωνία καθίσταται τόσο κρίσιμη στον χώρο της δημόσιας επικοινωνίας, ώστε αναπόφευκτα ο οπτικός γραμματισμός δεν προσελκύει απλώς την κοινωνική έγκριση, αλλά γίνεται πια θέμα επιβίωσης. Το να μάθουμε να κατανοούμε κείμενα σημαίνει στην ουσία να μάθουμε να "διαβάζουμε" λεκτικά και οπτικά μηνύματα. Αυτός πρέπει να είναι ένας βασικός στόχος του σχολικού προγράμματος στο πλαίσιο της καλλιέργειας του γραμματισμού των μαθητών.