O Heisenberg θεωρεί ότι οι νεοελληνικές διάλεκτοι δημιουργούνται μετά την άλωση της Πόλης από τους Λατίνους (1204), όταν παύει να λειτουργεί η ισχυρή ενοποιητική δύναμη της πρωτεύουσας. O Xατζιδάκις πιστεύει ότι η ανάπτυξη των νεοελληνικών διαλέκτων ανάγεται σε "ικανώς αρχαίους χρόνους" και παρατηρεί ότι κατά το 14ο αιώνα η κυπριακή διάλεκτος παρουσιάζεται στις Aσσίζες ήδη διαμορφωμένη. O Melliet δέχεται ότι αναπτύχθηκαν ανάμεσα στον 8ο και 15ο αιώνα και ο Thumb κατά τη διάρκεια του 15ου αιώνα. O Aναγνωστόπουλος (1924), σε ειδικό άρθρο όπου αναφέρονται και οι απόψεις των προαναφερθέντων ερευνητών, γράφει ότι η αρχή των νεοελληνικών διαλέκτων πρέπει να αναχθεί στους πρώτους χρόνους του μεσαιωνικού ελληνισμού, η οριστική τους όμως διαμόρφωση φαίνεται πως συντελέστηκε κατά το 13ο αιώνα.