Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Σεμινάρια Λεξικογραφίας, Ορολογίας και Μετάφρασης

Η Άσπρη Λέξη (www.asprilexi.com) συνεχίζει τα σεμινάρια λεξικογραφίας σε συνεργασία με την αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Άννα Ιορδανίδου.

Οι θεματικές ενότητες και το πρόγραμμα των σεμιναρίων:

Ηλεκτρονική λεξικογραφία
εργαστήριο (15 ωρών)
Έναρξη: 23/01/09 – Λήξη: 20/02/09
Εισηγήτρια: Άννα Ιορδανίδου

Ο τομέας της ηλεκτρονικής λεξικογραφίας περιλαμβάνει σειρά δραστηριοτήτων που αφορούν το σχεδιασμό, την κατάρτιση και τη διαχείριση, με τη χρήση υπολογιστικών εργαλείων, ποικίλων ηλεκτρονικών γλωσσικών πόρων, όπως λεξικών για ανθρώπους-χρήστες, λεξικών για συστήματα επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, σωμάτων κειμένων κτλ. Στόχος του σεμιναρίου είναι να αναλυθούν γενικά και ειδικά ζητήματα μεθοδολογίας όσον αφορά το σχεδιασμό και την κατάρτιση τέτοιων λεξικογραφικών προϊόντων, μέσω της παρουσίασης συγκεκριμένων παραδειγμάτων υλοποίησης ηλεκτρονικών λεξικών, από τη θεωρία στην πράξη. Το σεμινάριο θα ολοκληρωθεί με ειδικό εργαστήριο που θα εισαγάγει τους συμμετέχοντες σε βασικές έννοιες των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων, γνώση που θεωρείται πολύτιμο εφόδιο για το σύγχρονο λεξικογράφο ή άλλον ειδικό της γλώσσας που συμμετέχει στην ανάπτυξη ηλεκτρονικών γλωσσικών πόρων.

Ορολογία και μετάφραση
εργαστήριο (30 ωρών)
Έναρξη: 28/01/09 – Λήξη 10/06/09
Εισηγητές: Κώστας Βαλεοντής, Φυσικός-Ηλεκτρονικός, Υπεύθυνος Οργάνων Ορολογίας, Πρόεδρος του Γενικού Επιστημονικού Συμβουλίου (ΓΕΣΥ) της ΕΛΕΤΟ, Διονύσης Γιαννίμπας, Μεταφραστής, Μέλος του ΓΕΣΥ, Έλενα Μάντζαρη, Γλωσσολόγος, Γραμματέας του ΓΕΣΥ, Σπύρος Δόικας, Μεταφραστής, Μέλος της ΕΛΕΤΟ, Βαλεντίνη Καλφαδοπούλου, Μεταφράστρια, Μέλος της ΕΛΕΤΟ

Τι είναι οι έννοιες ως μονάδες γνώσης, ως καθαρά νοητικά δημιουργήματα που αντιπροσωπεύουν τα αντικείμενα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια έννοια; Τι είναι το βάθος και τι το πλάτος της έννοιας; Πώς εξωτερικεύονται και αναφέρονται και πώς χρησιμοποιούνται οι έννοιες στην επικοινωνία και στη μετάδοση της γνώσης; Ποιος είναι ο ρόλος ενός ορισμού, ενός όρου, ενός συμβόλου; Ποιες σχέσεις υπάρχουν ανάμεσα στις έννοιες ενός θεματικού πεδίου (επιστήμης, τέχνης, κλάδου, τομέα εφαρμογής κ.ά.); Σύμφωνα με ποιες διαγλωσσικές αρχές σχηματίζονται οι όροι σε μια γλώσσα και ποιες απαιτήσεις πρέπει να πληρούν για να είναι αποδεκτοί; Με ποιους μηχανισμούς σχηματίζονται οι ελληνικοί όροι; Σ’ αυτό το πλαίσιο, μπορούμε να μιλούμε για μετάφραση όρων; Γιατί χρειάζεται να τα ξέρει όλα αυτά κάποιος ή κάποια που ασχολείται με την επιστήμη, με τη μετάφραση, με τη σύνταξη ειδικών κειμένων, ή με τη γνώση γενικότερα;
Για τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα και σε αρκετά άλλα ακόμη, θα αναλυθούν συστηματικά οι καθιερωμένες από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) θεμελιώδεις έννοιες της επιστήμης της Ορολογίας και οι αρχές και κανόνες οροδοσίας/ονοματοδοσίας, ενώ με πλήθος παραδειγμάτων – θα καταδειχτεί η εφαρμογή αυτών των αρχών και κανόνων στην ελληνική γλώσσα για την παραγωγή ελληνικών όρων.

Λεξικογραφία και Ορολογία
εργαστήριο (15 ωρών)
Έναρξη: 13/03/09 – Λήξη: 10/04/09
Εισηγητές: Άννα Ιορδανίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών, Μαριάννα Κατσογιάννου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κύπρου, Γιώργος Ξυδόπουλος, επίκουρος καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών

Στο Σεμινάριο θα παρουσιαστούν οι βασικές μεθοδολογικές αρχές της δημιουργίας λεξικών ορολογίας, που αναφέρονται α) στο είδος της πληροφορίας που πρέπει να περιλαμβάνει ένα λεξικό ορολογίας και β) στους τρόπους που αυτή η πληροφορία γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας από το λεξικογράφο.

Θα σχολιαστούν οι διαφορές μεταξύ λεξικών γενικής γλώσσας και λεξικών ορολογίας.
Θα αναλυθεί το παράδειγμα σύνταξης λεξικού όρων γλωσσολογίας, και ειδικότερα τα κριτήρια μεταφοράς, επιλογής ή/και δημιουργίας ισοδύναμης ορολογίας, με παράλληλη εφαρμογή/εξάσκηση σε επιλεγμένο corpus όρων της γλωσσολογίας.
Θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά στη δημιουργία ηλεκτρονικού/διαδικτυακού λεξικού/γλωσσαρίου ορολογίας, με εστίαση στο σχεδιασμό της μικροδομής και της μακροδομής και στην πολιτική επιλογής λημμάτων.

Για περισσότερες πληροφορίες:
http://www.asprilexi.com/seminars/