Τοιούτοι λοιπόν δειχθέντες εις την ναυμαχίαν και λαβόντες μεγαλύτερον μέρος από όλους τους άλλους εις τον κίνδυνον διά της ιδικής των γενναιότητος απέκτησαν την ελευθερίαν (και κατέστησαν ταύτην) κοινήν και εις τους άλλους. Ύστερον δε, ότε οι Πελοποννήσιοι ανήγειραν τείχος εις τον ισθμόν της Κορίνθου και ήσαν ευχαριστημένοι μεν εις μόνην την σωτηρίαν των, ενόμιζον δε ότι απηλλάγησαν του από της θαλάσσης κινδύνου, και εσκέπτοντο να εγκαταλείψουν τους άλλους Έλληνας να υποδουλωθούν εις τους βαρβάρους, οργισθέντες οι Αθηναίοι συνεβούλευον αυτούς, εάν θα λάβουν αυτήν την απόφασιν, να κατασκευάσουν τείχος γύρω εις όλην την Πελοπόννησον· διότι εάν αυτοί (οι Αθηναίοι) προδιδόμενοι υπό Ελλήνων θα ταχθούν με το μέρος των βαρβάρων, (είπον οι Αθηναίοι) ότι ούτε εκείνοι (οι Πέρσαι) θα χρειασθούν χίλια πλοία, ούτε τούτους (τους Πελοποννησίους) θα ωφελήση το εις τον ισθμόν ανεγειρόμενον τείχος· διότι άνευ κινδύνου και αγώνος θα κυριαρχήση της θαλάσσης ο βασιλεύς (ο Ξέρξης). Διδασκόμενοι δε (οι Πελοποννήσιοι υπό των Αθηναίων) και αντιλαμβανόμενοι ότι αυτοί μεν πράττουν άδικα και ότι σκέπτονται κακώς, ότι δε οι Αθηναίοι λέγουν δίκαια και τους συμβουλεύουν το συμφέρον τους, έστειλαν τον στρατόν των εις τας Πλαταιάς. Αν και πλείστοι σύμμαχοι εγκατέλειψαν νύκτα τας θέσεις εις τας οποίας είχαν ταχθή ένεκα του πλήθους των εχθρών, οι Λακεδαιμόνιοι μεν και οι Τεγεάται έτρεψαν εις φυγήν τους βαρβάρους, οι Αθηναίοι δε και οι Πλαταιείς ενίκων εις την μάχην όλους τους (μετά των Περσών) Έλληνας, οι οποίοι απηλπίσθησαν διά την ελευθερίαν των και υπέμειναν την δουλείαν.

Κατ' εκείνην δε την ημέραν θέσαντες ωραιότατον επιστέγασμα εις τους προτέρους κινδύνους, ακλόνητον μεν την ελευθερίαν της Ευρώπης εστερέωσαν, δώσαντες δε απόδειξιν της ανδρείας των εις όλους τους κινδύνους, και μόνοι και μαζί με τους άλλους, και εις τας μάχας εις την ξηράν και εις την ναυμαχίαν, και εναντίον των βαρβάρων και εναντίον των Ελλήνων, υπό πάντων εθεωρήθησαν άξιοι να γίνουν ηγεμόνες των Ελλήνων, και υπό εκείνων μετά των οποίων συνηγωνίζοντο, και υπό εκείνων εναντίον των οποίων επολέμουν.

Αφού, λοιπόν, έτσι συμπεριφέρθηκαν στην ναυμαχία, με τη συμμετοχή τους στο σύνολο των αγώνων και την προσωπική τους αρετή πρόσφεραν την ελευθερία κοινή και στους άλλους· λίγο αργότερα, όταν οι Πελοποννήσιοι επιχειρούσαν να υψώσουν τείχη στον Ισθμό και έδειχναν ότι τους ήταν αρκετή η προσωπική τους σωτηρία, επειδή νόμιζαν ότι είχαν απαλλαχθεί οριστικά από τον κίνδυνο από τη θάλασσα και έδιναν την εντύπωση ότι δεν τους ενδιαφέρει αν οι άλλοι Έλληνες υποταχθούν στους βαρβάρους, οργισμένοι οι Αθηναίοι τους διαμήνυσαν ότι, αν θα αναλάβουν τέτοια πρωτοβουλία, τότε να κτίσουν τείχη ολόγυρα από την Πελοπόννησο. Γιατί, αν οι Αθηναίοι, προδομένοι από κάποιους Έλληνες, συμμαχήσουν με τους βαρβάρους, τότε ούτε χίλιες τριήρεις θα χρειαστούν εκείνοι (οι Πέρσες) ούτε αυτούς (τους Πελοποννησίους) θα τους ωφελήσει το τείχος στον Ισθμό· γιατί, η κυριαρχία του βασιλιά στη θάλασσα δε θα διατρέχει κανένα κίνδυνο. Αποδεχόμενοι τις συμβουλές των Αθηναίων και πιστεύοντας τώρα ότι οι ίδιοι τους σχεδίαζαν να ενεργήσουν άδικα και να επιβουλευτούν μερικούς, ενώ οι Αθηναίοι μιλούν σωστά και τους συμβουλεύουν τα ωφελιμότερα, συμπαρατάχθηκαν στις Πλαταιές (εναντίον των Περσών)· και ενώ οι περισσότεροι από τους συμμάχους δραπέτευσαν τη νύχτα, εγκαταλείποντας τη θέση τους από το φόβο των εχθρών, οι Λακεδαιμόνιοι και οι Τεγεάτες έτρεψαν τους βαρβάρους σε φυγή, ενώ οι Αθηναίοι και οι Πλαταιείς νίκησαν με μάχη όλους τους Έλληνες που είχαν απελπιστεί για την ελευθερία τους και είχαν πέσει στην αγκαλιά (των Περσών). Εκείνη την ημέρα, γράφοντας τον ωραιότερο επίλογο για τις προηγούμενες νίκες, στερέωσαν για τα καλά την ελευθερία στην Ευρώπη, και δίνοντας ισχυρά δείγματα γενναιότητας σε όλους τους αγώνες, μόνοι και μαζί με άλλους, στη στεριά και στη θάλασσα, και εναντίον των βαρβάρων και εναντίον των Ελλήνων, θεωρήθηκαν άξιοι από όλους, φίλους και εχθρούς, να γίνουν οι ηγεμόνες της Ελλάδας.