ΛΗΜΜΑ

• λιπαρός
• επίθετο
• -ά, -όν
• λιπαρῶς

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• ΕΠΙΘΕΤΟ Α. |κυριολ. 1. λιπαρός, αυτός που περιέχει λίπος |φυσική και βιολογία |για οσμή |αλειμμένος με λάδι, γυαλιστερός |για άνθρωπο |στιλπνός, ζωηρός, με όψη υγιή |για μέρη του σώματος 2. ευτραφής Β. |μτφ. 1. πλούσιος, λαμπρός, έξοχος, ωραίος |για πράγματα |πλούσιος, ευχάριστος |για συνθήκες ζωής, καταστάσεις |ως επίθετο πόλεων 2. γόνιμος, εύφορος |για τόπο |ΕΠΙΡΡΗΜΑ σε αφθονία, σε πλούτο

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• ΕΠΙΘΕΤΟ Α.
• κυριολ.
• 1. λιπαρός, αυτός που περιέχει λίπος
• φυσική και βιολογία
• ΑΡΙΣΤ Προβλ 928b τὰ μὲν γὰρ λιπαρὰ καὶ γλυκέα καὶ πίονα ἥδιστα δοκεῖ εἶναι γευομένοις ἡμῖν
• ΑΡΙΣΤΟΦ Ορν 533 ἀλλ΄ ἐπικνῶσιν τυρόν͵ ἔλαιον͵ σίλφιον͵ ὄξος͵ καὶ τρίψαντες κατάχυσμ΄ ἕτερον γλυκὺ καὶ λιπαρόν
• ΑΡΙΣΤ ΖΙστ 520a { στα παχιά ζώα ο εγκέφαλος είναι λιπαρός }
• για οσμή
• ΑΡΙΣΤ Ψυχ 421a ὁμοίως δὲ καὶ δριμεῖα καὶ αὐστηρὰ καὶ ὀξεῖα καὶ λιπαρά ἐστιν ὀσμή
• αλειμμένος με λάδι, γυαλιστερός
• για άνθρωπο
• ΑΡΙΣΤΟΦ Πλουτ 615 λουσάμενος λιπαρὸς χωρῶν ἐκ βαλανείου
• ΠΛ Τιμ 60a τὸ δὲ λεῖον καὶ διακριτικὸν ὄψεως διὰ ταῦτά τε ἰδεῖν λαμπρὸν καὶ στίλβον λιπαρόν τε φανταζόμενον ἐλαιηρὸν εἶδος
• στιλπνός, ζωηρός, με όψη υγιή
• για μέρη του σώματος
• ΟΜ Ιλ 2.44 ποσσὶ δ΄ ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα
• ΕΥΡ Κυκλ 499 ξανθὸν χλιδανᾶς ἔχων ἑταίρας μυρόχριστος λιπαρὸν βόστρυχον
• ΞΕΝ Ελλ 6.4.16 λιπαροὺς καὶ φαιδροὺς ἐν τῷ φανερῷ ἀναστρεφομένους
• 2. ευτραφής
• ΞΕΝ Απομν 2.1.31 ἀπόνως μὲν λιπαροὶ διὰ νεότητος τρεφόμενοι
• Β.
• μτφ.
• 1. πλούσιος, λαμπρός, έξοχος, ωραίος
• για πράγματα
• ΟΜ Οδ 1.334 ἄντα παρειάων σχομένη (η Πηνελόπη) λιπαρὰ κρήδεμνα
• ΟΜ Ιλ 9.298 λιπαρὰς τελέουσι θέμιστας
• ΑΡΙΣΤΟΦ Ορν 826 λιπαρὸν τὸ χρῆμα τῆς πόλεως
• πλούσιος, ευχάριστος
• για συνθήκες ζωής, καταστάσεις
• ΠΙΝΔ Νεμ 7.99 ἥβᾳ λιπαρῷ τε γήραϊ διαπλέκοις
• ΟΜ Οδ 11.136 γήρᾳ ὕπο λιπαρῷ ἀρημένον
• ως επίθετο πόλεων
• ΑΡΙΣΤΟΦ Ιππ 1329 λιπαραὶ καὶ ἰοστέφανοι καὶ ἀριζήλωτοι Ἀθῆναι
• ΠΙΝΔ Πυθ 2.3 ὔμμιν τόδε τᾶν λιπαρᾶν ἀπὸ Θηβᾶν φέρων
• 2. γόνιμος, εύφορος
• για τόπο
• ΕΥΡ ΙΤαυ 1130 λιπαρὰν εὖ σ΄ Ἀθηναίων ἐπὶ γᾶν
• ΠΙΝΔ Ολ 13.110 ἅ τ΄ Ἐλευσὶς καὶ λιπαρὰ Μαραθών
• ΕΠΙΡΡΗΜΑ σε αφθονία, σε πλούτο
• ΟΜ Οδ 4.210 αὐτὸν μὲν λιπαρῶς γηρασκέμεν ἐν μεγάροισιν

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• < ΛΙΠΑ >
• Από: λιπ- + -αρός.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ε1α
• επίθετο συγκρ. λιπαρώτερος, υπερθ. λιπαρώτατος

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: λιπαρότης, λίπασμα 'ουσία που παχαίνει, αλοιφή', λίπος
  • ρήματα: λιπόω-ῶ 'λάμπω', λιπαίνω
  • επίθετα: λιπαροπλόκαμος, λιπαρόζωνος 'με φανταχτερή ζώνη', λιπαρόθρονος 'με λαμπρό θρόνο', λιπαροκρήδεμνος 'με λαμπρό κεφαλομάντηλο', λιπαρόμματος 'με φωτεινά μάτια', λιπαρότροφος 'καλοσχηματισμένος'
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: λιπασμός, λίπανσις, λίπας, λιπαρία 'πάχος'
  • ρήματα: λιπάζω
  • επίθετα: λιπαντικός, λιπώδης, λιπαρόγειος 'γόνιμος', λιπαρόχροος 'με γυαλιστερό δέρμα'
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %λιπ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • λιπαντήρια, λιπασταί, λιπασματολογία
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %λιπ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %λιπ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Κύθν. Πάρ. Τήνος ανελίπαση 'το λίπος που επιπλέει στην κρεατόσουπα', Aπουλ. λιπαριάτζω 'παχαίνω', Κρ. λιπαρώνω 'γίνομαι νόστιμος', Θήρα λιπαρίζης 'παχύς', Ικαρ. ᾽σω-λίπαρος 'αυτός που έχει εσωτερικό λίπος', Καππ. Κύπ. Πόντ. λιπαρός 'παχύς, γεροδεμένος, κρεατωμένος'