Μτφρ. Β. Καλαμπαλίκης. 1975. Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία. Αρχαίο κείμενο, μετάφραση, σημειώσεις. Εισαγωγή Ν. Μπουγάς. Αθήνα: Πάπυρος.

Τότε ο Κύρος, αφού κάλεσε τους αιχμαλώτους, τους είπε τα ακόλουθα: Ασσύριοι, και τώρα σώσατε τη ζωή σας γιατί υπακούσατε και στο μέλλον, αν φερθείτε έτσι, δε θα πάθετε κανένα απολύτως κακό, εκτός από το ότι δε θα έχετε τον ίδιο βασιλιά που είχατε πρώτα· θα κατοικήσετε στα ίδια σπίτια και θα δουλεύετε την ίδια γη και θα ζείτε με τις ίδιες γυναίκες και θα είστε κύριοι των παιδιών σας όπως μέχρι τώρα· εναντίον μας όμως δε θα πολεμήσετε, ούτε εναντίον κανενός άλλου· και στην περίπτωση που κάποιος σας αδικεί, εμείς θα πολεμήσουμε για σας. Για να μη σας διατάζει όμως κανείς να εκστρατεύετε, παραδώστε σε μας τα όπλα· όσοι θα τα παραδώσουν, θα ζουν ειρηνικά και οι προτάσεις μας είναι χωρίς απάτη· όσοι όμως δεν παραδώσουν τα πολεμικά όπλα, θα εκστρατεύσουμε εναντίον τους. Αν εξάλλου κάποιος από σας φαίνεται ότι έρχεται σε μας ως φίλος, αποδείχνοντας τούτο με λόγια και με έργα, θα τον περιποιηθούμε ως ευεργέτη και ως φίλο, και όχι σαν δούλο. Αυτά λοιπόν έχετέ τα και σεις υπόψη σας, και στους άλλους να τα ανακοινώσετε. Αν όμως, ενώ σεις συμφωνείτε, μερικοί αντιτίθενται σ' αυτά, να οδηγήσετε εμάς εναντίον τους, για να εξουσιάζετε εσείς εκείνους κι όχι εκείνοι εσάς. Ο Κύρος λοιπόν αυτά είπε, ενώ εκείνοι τον προσκυνούσαν με την υπόσχεση να ενεργήσουν ανάλογα.

Μτφρ. Σ. Τζουμελέας. χ.χ. Ξενοφών. Κύρου Παιδεία. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Ι–IV. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.

Έτσι λοιπόν ο Κύρος εκάλεσε τους αιχμαλώτους και τους είπε τα εξής: Άντρες, είπε, τώρα σώσατε τη ζωή σας γιατί υποταγήκατε, και στο εξής, εάν κάνετε το ίδιο, δε θα πάθετε κανένα άλλο κακό, εκτός ότι δε θα σας εξουσιάζη ο ίδιος βασιλιάς, που σας εξουσίαζε πρωτύτερα. Θα κατοικήτε στα ίδια σπίτια και θα καλλιεργήτε τα ίδια χωράφια, θα έχετε τις ίδιες γυναίκες και θα εξουσιάζετε τα παιδιά σας όπως και τώρα. Δεν θα πολεμήσετε όμως εναντίον μας, ούτε εναντίον κανενός άλλου. Και όταν κανείς σας αδική, εμείς προς χάρη σας θα πολεμήσωμε. Για να μη σας διατάξη δε κανείς να πολεμήσετε εναντίον μας, φέρετε όλα τα όπλα σας σε μας. Και για κείνους που θα τα φέρουν, θα είναι ειρήνη, και ειλικρινή και απαραβίαστα όσα λέμε∙ θα εκστρατεύσωμε όμως εναντίον εκείνων που δε θα μας φέρουν τα όπλα τους. Αν κανείς από σας φανή πως έρχεται σε μας ως φίλος, ότι μας υπηρετεί, και ότι και τους άλλους διδάσκει να κάνουν το ίδιο, προς αυτούς εμείς θα φερθούμε, όπως φέρονται προς ευεργέτας και φίλους, και δεν θα φερόμαστε προς αυτόν όπως φέρονται προς δούλους. Αυτά λοιπόν, είπε, και μάθετε, και στους άλλους αναγγείλετέ τα. Αν τυχόν όμως μερικοί δεν πείθωνται σ' αυτά που λέω, ενώ σεις τα παραδέχεσθε, οδηγήσετέ μας εναντίον τους, για να έχετε σεις αυτούς στην εξουσία σας και όχι εκείνοι εσάς. Ο Κύρος λοιπόν αυτά είπε, και εκείνοι τον προσκυνούσαν και υπέσχοντο πως θα τα εκτελέσουν.