Γι' αυτά λοιπόν σας παρακαλούμε όλους σας να μας ξαναδώσετε τη γη μας και την πόλη μας· θυμίζομε στους γεροντοτέρους <από σας> πόσο θλιβερό είναι να βλέπη κανείς στην ηλικία αυτή ανθρώπους να δυστυχούν και να μην έχουν το καθημερινό τους, και παρακαλούμε απ' τα βάθη της καρδιάς μας τους νεωτέρους να βοηθήσουν τους συνομηλίκους των και να μη τους αφήσουν να πάθουν ακόμα μεγαλύτερα κακά απ' όσα αναφέραμε. Εξ άλλου, μόνοι εσείς από τους Έλληνες οφείλετε σε μας αυτή τη συνδρομή, να μας υποστηρίξετε δηλαδή την ωρ' αυτή που πεταχτήκαμε από την πατρίδα μας. Διότι ―λένε― πως όταν οι πατέρες σας στον Περσικό πόλεμο εγκατέλειψαν τη χώρα αυτή, από όλους τους Έλληνες που είναι έξω απ' την Πελοπόννησο, μονάχα οι δικοί μας πρόγονοι ήρθαν να μοιρασθούν τον κίνδυνο με τους δικούς σας, κι' έτσι έσωσαν μαζί την πόλη σας. Ώστε δικαίως θα μπορούσαμε να πετύχουμε τώρα από σας την ίδια ευεργεσία που κι' εμείς έτυχε πρώτοι να σας κάνουμε.

Μα και αν ακόμη νομίζετε πως δεν έχετε καμμιά ανάγκη να φροντίσετε για μας, πάντως τη χώρα τουλάχιστον δεν ταιριάζει σε σας να την ανεχθήτε υποδουλωμένη, τη χώρα εκείνη όπου υπάρχουν τρανά σημεία της ανδρείας σας και της ανδρείας εκείνων που αγωνίσθηκαν μαζί σας. Διότι τα μεν άλλα τρόπαια έχουν γίνει από μία πόλη εναντίον άλλης πόλεως, ενώ εκείνα εστήθηκαν από όλη την Ελλάδα για μια νίκη που έγινε εις βάρος όλης της Ασιατικής δυνάμεως. Αυτά, οι μεν Θηβαίοι με το δίκιο τους τα καταστρέφουν, αφού τα μνημεία των κατορθωμάτων εκείνων τους ντροπιάζουν, εσείς όμως έχετε καθήκον να τα διασώζετε. Γιατί χάρις σ' αυτά τα έργα εγίνατε αρχηγοί των Ελλήνων. Αξίζει επίσης να θυμηθήτε και τους θεούς και τους ήρωες που κατέχουν εκείνο τον τόπο και να μην αδιαφορήσετε βλέποντας να καταργούνται οι τιμές (που τους γίνονταν), διότι απ' εκείνους έχοντας πάρει ευνοϊκούς οιωνούς αντιμετωπίσατε τέτοιο κίνδυνο που η εξουδετέρωσή του έφερε τη λευτεριά και σ' αυτούς και σ' όλους τους άλλους Έλληνες. Πρέπει δε και τους προγόνους σας κάπως να λογαριάσετε και να μην παραμελήτε τον σεβασμό που τους οφείλετε, <γιατί σκεφθήτε> τι θα αισθανθούν ―εφ' όσον φυσικά υπάρχει και σ' εκείνους κάποια αντίληψη <και κάποιο ενδιαφέρον> για όσα γίνονται εδώ―, όταν, ενώ σεις κυριαρχείτε, βλέπουν εκείνους μεν που καταδέχθηκαν να είναι δούλοι των βαρβάρων, να γίνωνται <τώρα> κυρίαρχοι των άλλων, εμάς δε που μόνοι από τους Έλληνες αγωνισθήκαμε μαζί σας για τη λευτεριά, να 'χουμε διωχθή απ' την πατρίδα μας,<κι' ακόμα όταν βλέπουν> τους μεν τάφους των ανθρώπων που κινδύνευσαν μαζί τους, να μην έχουν τις καθιερωμένες προσφορές, επειδή λείπουν εκείνοι που θα τις προσφέρουν, τους δε Θηβαίους που είχαν ταχθή αντιμέτωποί τους, να κυριαρχούν σ' εκείνη τη χώρα.

Σκεφθήτε δε ότι τους Λακεδαιμονίους τους κατηγορήσατε σφοδρότατα, επειδή, χαριζόμενοι στους Θηβαίους, τους προδότες των Ελλήνων, κατέστρεψαν εμάς τους ευεργέτες. Μην αφίσετε λοιπόν να γίνουν και στην πόλη σας αυτές οι προσβολές και μη προτιμήσετε την κακία <και την ανυποληψία> τούτων [των Θηβαίων] από την τωρινή σας δόξα.

Υπάρχουν βέβαια πολλά ακόμη, με τα οποία θα μπορούσε κανείς να σας πείση περισσότερο να φροντίσετε για τη σωτηρία μας, αλλά δεν μπορώ να τα περιλάβω όλα στο λόγο μου. Γι' αυτό πρέπει μόνοι σας, αντιλαμβανόμενοι όσα παρέλειψα και σκεπτόμενοι, πρωτ' απ' όλα βέβαια, τους όρκους και τις συνθήκες, έπειτα δε και τη δική μας φιλία και τούτων εδώ την έχθρα, να λάβετε μια δίκαιην απόφαση για μας.

Δι' όλους αυτούς τους λόγους σας ικετεύομεν όλους να μας αποδώσετε την χώραν και την πόλιν μας, υπενθυμίζοντες εις μεν τους πρεσβυτέρους, ότι είναι οικτρόν οι ευρισκόμενοι εις τοιαύτην ηλικίαν να φαίνωνται δυστυχούντες, τους δε νεωτέρους ικετεύοντες και παρακαλούντες να βοηθήσουν τους συνομηλίκους των και να μη μας αφήσουν να υποφέρωμεν ακόμη περισσότερα κακά από όσα είπομεν. Οφείλετε δε μόνοι σεις από όλους τους Έλληνας να συνεισφέρετε προς σωτηρίαν ημών, οι οποίοι καταστρεφόμεθα. Διότι οι πρόγονοί μας, καθώς λέγουν, ότε οι πατέρες σας κατά τον Περσικόν πόλεμον εγκατέλειψαν ταύτην την χώραν, μόνοι αυτοί από τους έξω της Πελοποννήσου Έλληνας μετασχόντες των κινδύνων των έσωσαν μαζί με αυτούς την πόλιν των· ώστε δικαίως ηθέλομεν λάβει οπίσω την ιδίαν ευεργεσίαν, της οποίας την αρχήν εκάμαμεν ημείς προς σας.

Εάν όμως έχετε αποφασίσει να μη φροντίσετε διόλου διά τα σώματά μας, την χώραν μας τουλάχιστον δεν είναι προς το συμφέρον σας να την αφήσετε να καταστρέφεται, εις την οποίαν υπάρχουν τα μεγαλύτερα τεκμήρια της ανδρείας σας και των άλλων οι οποίοι ηγωνίσθησαν μαζί σας. Διότι τα μεν άλλα τρόπαια είναι τρόπαια μιας πόλεως αγωνισθείσης προς άλλην πόλιν,εκείνα όμως εστήθησαν εν ονόματι ολοκλήρου της Ελλάδος αγωνιζομένης προς όλας τας δυνάμεις της Ασίας. Ταύτα τα μνημεία οι Θηβαίοι μεν ευλόγως προσπαθούν να εξαφανίσουν, διότι τα μνημεία των τότε γεγονότων είναι αισχύνη δι' αυτούς, εις σας δε αρμόζει να τα διασώζετε, διότι με τα κατορθώματα εκείνα εγίνατε ηγεμόνες των Ελλήνων. Άξιον δε είναι να ενθυμηθήτε και τους ήρωας και τους θεούς, των οποίων τα ιερά υπάρχουν εις τούτον τον τόπον και να μη ανέχεσθε να καταργείται η προς αυτούς προσφερομένη λατρεία· εις τούτους σεις, αφού εθυσιάσατε και ελάβατε καλούς οιωνούς, υπέστητε τοιούτον κίνδυνον, ο οποίος ηλευθέρωσε και τούτους και όλους τους άλλους Έλληνας. Πρέπει επίσης να φροντίσετε κάπως και διά τους προγόνους σας και να μη λησμονήσετε την προς εκείνους οφειλομένην ευσέβειαν. Ούτοι πώς ήθελον διατεθή, εάν βέβαια οι εκεί άνθρωποι έχουν κάποιαν αίσθησιν των γινομένων εδώ, όταν, αφού τούτο εξαρτάται από σας, ιδούν ότι εκείνοι, οι οποίοι έκριναν καλόν να γίνουν δούλοι των βαρβάρων, γίνονται κύριοι των άλλων, ημείς δε, οι οποίοι ηγωνίσθημεν μαζί σας διά την ελευθερίαν, μόνοι εκ των Ελλήνων καταστρεφόμεθα, και οι μεν τάφοι εκείνων οι οποίοι εκινδύνευσαν μαζί σας δεν λαμβάνουν τας νενομισμένας προσφοράς, ένεκα ελλείψεως εκείνων, οι οποίοι θα προσφέρουν ταύτας, οι Θηβαίοι δε, οι οποίοι παρετάχθησαν εις την μάχην μαζί με τους εχθρούς των Ελλήνων, ότι είναι κύριοι της χώρας εκείνης; Σκεφθήτε, ότι κατηγορήσατε πάρα πολύ τους Λακεδαιμονίους, διότι προς χάριν των Θηβαίων, των προδοτών των Ελλήνων, κατέστρεψαν τους ευεργέτας. Μη αφήσετε λοιπόν να εκτοξευθούν τοιαύται βλασφημίαι κατά της πόλεώς σας, ούτε να προτιμήσετε την υβριστικήν συμπεριφοράν τούτων αντί της παρούσης δόξης. Ενώ δε θα ήτο δυνατόν να είπη κανείς πολλά, τα οποία θα σας παρεκίνουν να φροντίσετε μάλλον διά την σωτηρίαν μας, δεν δύναμαι να περιλάβω όλα εις τον λόγον μου, αλλά πρέπει σεις, εξετάζοντες όσα έχουν παραλειφθή και ενθυμούμενοι προ πάντων τους όρους και τας συνθήκας, έπειτα δε την αφοσίωσίν μας προς σας και την έχθραν τούτων, να αποφασίσετε περί ημών συμφώνως προς το δίκαιον.