Μτφρ. Ε.Κ. Βενιζέλος. [1940] 1960. Θουκυδίδου Ιστορίαι. Ι–ΙΙ. 2η έκδ. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. (1η έκδ. Οξφόρδη: Οxford University Press).

[5.27.1] Μετά την συνομολόγησιν της πεντηκονταετούς ειρήνης και της επακολουθησάσης συμμαχίας, οι πρέσβεις, οι οποίοι είχαν προσκληθεί χάριν αυτών εκ των άλλων πόλεων της Πελοποννήσου, ανεχώρησαν από την Λακεδαίμονα. [5.27.2] Και οι μεν άλλοι επέστρεψαν εις τα ίδια, οι Κορίνθιοι όμως διηυθύνθησαν κατ' αρχάς εις το Άργος, συνεννοήθησαν με μερικούς εκ των εν τέλει Αργείων, υποστηρίξαντες, ότι, αφού οι Λακεδαιμόνιοι συνωμολόγησαν ειρήνην και συμμαχίαν προς τους Αθηναίους, τους μέχρι τούδε χειροτέρους εχθρούς, όχι με καλούς σκοπούς, αλλά προς υποδούλωσιν της Πελοποννήσου, χρέος των Αργείων είναι να εξετάσουν δια ποίων μέσων ημπορεί να σωθή η Πελοπόννησος. Ότι έπρεπε να ψηφίσουν, ότι κάθε ανεξάρτητος Ελληνική πόλις, η οποία δέχεται την διάλυσιν των διαφορών δια διαιτησίας, ημπορεί να συνάψη αμυντικήν μετά των Αργείων συμμαχίαν. Και ότι έπρεπε να εκλέξουν ολιγομελή επιτροπήν, έχουσαν πλήρη εξουσίαν προς διεξαγωγήν των σχετικών διαπραγματεύσεων, ίνα μη διεξάγωνται αύται προς την συνέλευσιν του λαού, ώστε εάν αι προτάσεις τινών απορριφθούν υπό του λαού, η αποτυχία των μη γίνη παγκοίνως γνωστή. Εβεβαίωσαν δε ότι πολλοί θα προσεχώρουν εις την συμμαχίαν ταύτην, εκ μίσους προς τους Λακεδαιμονίους. [5.27.3] Εκθέσαντες τα επιχειρήματα ταύτα οι Κορίνθιοι, επέστρεψαν εις τα ίδια.

[5.28.1] Οι Αργείοι άρχοντες, αφού ήκουσαν τας προτάσεις ταύτας, τας ανεκοίνωσαν προς τους συναδέλφους των και προς την συνέλευσιν του λαού, η οποία εξέλεξε δωδεκαμελή επιτροπήν, και εξουσιοδότησε αυτήν δια ψηφίσματος, να συνομολογή συμμαχίαν προς πάσαν Ελληνικήν πόλιν, η οποία θα το εζήτει, εκτός των Αθηνών και της Λακεδαίμονος, εκ των οποίων ουδετέρα, ηδύνατο να γίνη δεκτή ως σύμμαχος άνευ ρητής εγκρίσεως της εκκλησίας του λαού. [5.28.2] Οι Αργείοι εδείχθησαν τόσον μάλλον ευδιάθετοι ν' ακολουθήσουν την πολιτικήν ταύτην, καθόσον έβλεπαν, ότι, επικειμένης της λήξεως της μετά των Λακεδαιμονίων συνθήκης των, ο μετ' αυτών πόλεμος ήτον αναπόφευκτος, και συγχρόνως διότι συνέλαβαν την ελπίδα, ότι θα γίνουν αρχηγοί της Πελοποννήσου. Διότι κατά την εποχήν ταύτην κατεφέροντο υπερβολικά κατά της Λακεδαίμονος, και το γόητρόν της είχε καταπέσει ένεκα των ατυχιών της, ενώ οι Αργείοι ευρίσκοντο εις εξαίρετον υπό πάσαν έποψιν θέσιν, καθόσον δεν συνεμερίσθησαν τα βάρη του πολέμου προς τας Αθήνας, και διατελούντες εις ειρήνην προς τα δύο μέρη, εκαρπώθησαν τουναντίον ωφελείας ως εκ τούτου. [5.28.3] Ούτω, λοιπόν, οι Αργείοι ήσαν έτοιμοι να δεχθούν εις την συμμαχίαν των πάσαν Ελληνικήν πόλιν, η οποία θα το εζήτει.

[5.29.1] Πρώτοι οι Μαντινείς και οι σύμμαχοί των προσεχώρησαν εις την συμμαχίαν ταύτην, εκ φόβου των Λακεδαιμονίων. Διότι, διαρκούντος ακόμη του προς τους Αθηναίους πολέμου, οι Μαντινείς είχαν υποτάξει μέρος της Αρκαδίας, και ενόμιζαν, ότι οι Λακεδαιμόνιοι δεν θα τους επέτρεπαν να διατηρήσουν την επ' αυτού κυριαρχίαν, ήδη οπότε αι χείρες των ήσαν ελεύθεραι. Ώστε προθύμως εστράφησαν προς το Άργος θεωρούντες αυτό πόλιν ισχυράν, και ανέκαθεν αντίπαλον των Λακεδαιμονίων, και επί πλέον δημοκρατουμένην, όπως και αυτοί. [5.29.2] Μετά την απόσπασιν ταύτην των Μαντινέων, ήρχισαν και εις τας άλλας πόλεις της Πελοποννήσου να ψιθυρίζουν, ότι πρέπει και αυτοί να τους μιμηθούν, και διότι ενόμιζαν, ότι ούτοι είχαν καλλιτέραν γνώσιν της καταστάσεως, δια να μεταστούν προς τους Αργείους, και συγχρόνως διότι ηγανάκτουν κατά των Λακεδαιμονίων και δι' άλλους λόγους και ένεκα της ρήτρας τής προς τους Αθηναίους ειρήνης, εις την οποίαν είχεν αναγραφή, ότι επιτρέπεται, χωρίς τούτο να θεωρηθή ασυμβίβαστον προς τον δοθέντα όρκον, να γίνη εις τας διατάξεις της συνθήκης πάσα προσθαφαίρεσις, περί της οποίας αι δύο πόλεις, Αθήναι και Λακεδαίμων, θα έμεναν σύμφωνοι. [5.29.3] Διότι η διάταξις αύτη προ πάντων ενέβαλλε τους Πελοποννησίους εις μεγάλην ταραχήν και εις υποψίαν, μήπως οι Λακεδαιμόνιοι, εκ συμφώνου μετά των Αθηναίων, επιδιώκουν να τους υποδουλώσουν. Διότι ήτο δίκαιον, ισχυρίζοντο, το δικαίωμα της προσθαφαιρέσεως να δοθή από κοινού εις όλους τους συμμάχους. [5.29.4] Ώστε ένεκα του φόβου τούτου, οι πολλοί έκλιναν να συνάψουν και αυτοί συμμαχίαν προς τους Αργείους.

Μτφρ. Ε. Λαμπρίδη. 1962. Θουκυδίδου Ιστορία. Πρόλογος, μετάφραση, σχόλια. Εισαγωγή: Ι.Θ. Κακριδής. Ι–IV. Αθήνα: Γκοβόστης.

[5.27.1] Αφού δηλαδή έκλεισαν η συνθήκη ειρήνης για πενήντα χρόνια και ύστερα η συμμαχία, έφυγαν από τη Σπάρτη η μια ύστερ' από την άλλη και οι πρεσβείες από τις Πελοποννησιακές πολιτείες που είχαν καλεστεί να παρασταθούν και στις δυο. [5.27.2] Οι άλλοι γύρισαν στους τόπους τους, αλλά οι Κορίνθιοι στράφηκαν προς το Άργος κι άρχισαν συνεννοήσεις με μερικούς από τους Αργείους στην κυβέρνηση, λέγοντας πως είναι ανάγκη, μια και οι Λακεδαιμόνιοι είχαν κλείσει ειρήνη και συμμαχία με τους Αθηναίους που ήταν προτήτερα οι χειρότεροί τους εχτροί, όχι για καλό, αλλά για να υποδουλώσουν εντελώς την Πελοπόννησο, να κοιτάξουν οι Αργείοι με ποιον τρόπο θα σωθεί η Πελοπόννησος και να βγάλουν ένα νόμο που να λέει πως όποια Ελληνική πολιτεία θέλει, φτάνει να είναι αυτόνομη και πρόθυμη να δικάζει και να δικάζεται με βάση την ισοτιμία, να κλείσει συμμαχία με τους Αργείους, τέτοια ώστε να υπερασπίζονται αμοιβαία, να υποδείξουν δε λίγους άντρες με απόλυτη πληρεξουσιότητα, και να μη γίνονται οι διαπραγματεύσεις με τη σύναξη του λάου, για να μη γίνεται φανερό ποιοι εξέφρασαν γνώμες που δεν εγκρίθηκαν από το δήμο. Και πρόσθεσαν πως θα προσχωρήσουν πολλοί από την έχθρητά τους προς τους Λακεδαιμονίους. [5.27.3] Κι αφού ανέπτυξαν τις απόψεις αυτές, έφυγαν οι Κορίνθιοι γυρίζοντας στον τόπο τους.

[5.28.1] Οι αντιπρόσωποι των Αργείων, αφού τ' άκουσαν αυτά, ανέφεραν τις προτάσεις και προς την κυβέρνηση και προς τη σύναξη του λαού στο Άργος· και οι Αργείοι εψήφισαν καταφατικά και διάλεξαν δώδεκα άντρες, που σ' αυτούς μπορούσε οποιαδήποτε Ελληνική πολιτεία, εξόν από τους Λακεδαιμονίους και τους Αθηναίους, να κάνει προτάσεις συμμαχίας· να μην επιτρέπεται όμως να συνάψουν συνθήκη συμμαχίας με καμιάν από τις δυο εκείνες πολιτείες χωρίς την έγκριση της σύναξης του λαού. [5.28.2] Τα δέχτηκαν αυτά οι Αργείοι με μεγαλύτερη προθυμία, από τη μια μεριά γιατί έβλεπαν πως θα τους γίνει πόλεμος από τους Λακεδαιμονίους (γιατί τελείωνε η συνθήκη που είχανε μ' αυτούς) κι από την άλλη έλπιζαν πως θα γίνουν αρχηγοί της Πελοπόννησος. Γιατί την εποχή εκείνη η Σπάρτη είχε πολύ κακοφημιστεί και την καταφρονούσαν για τις συμφορές που είχε πάθει, ενώ οι Αργείοι είχαν τη γενική εκτίμηση γιατί δεν είχαν αναλάβει μαζί με τους άλλους τον πόλεμο ενάντια στην Αττική, αλλά έχοντας συμφωνίες ειρήνης και με τους δύο, είχαν εκμεταλλευτεί την κατάσταση για την δική τους ευημερία. [5.28.3] Έτσι λοιπόν άρχισαν οι Αργείοι να δέχονται στη συμμαχία τους όποιαν Ελληνική πόλη το ήθελε.

[5.29.1] Και πρώτοι προσχώρησαν σ' αυτούς οι κάτοικοι της Μαντινείας και οι σύμμαχοί τους, γιατί φοβούνταν τους Λακεδαιμονίους· γιατί είχαν πάρει με τη βία και κρατούσαν ως εξαρτημένο απ' αυτούς ένα μέρος της Αρκαδίας ενώ διαρκούσε ακόμα ο πόλεμος με τους Αθηναίους και θεωρούσαν πως δε θα το αψηφήσουν αυτό οι Λακεδαιμόνιοι, να κυβερνούν το μέρος αυτοί, τώρα που δεν ήταν απασχολημένοι αλλού· γι' αυτό στράφηκαν πολύ πρόθυμα προς τους Αργείους, μεγάλη πολιτεία που πίστευαν πως ανέκαθεν είχε διαφορές με τους Λακεδαιμονίους, και που επί πλέον είχε δημοκρατικό καθεστώς, όπως κι αυτοί οι ίδιοι. [5.29.2] Μια και αποστάτησαν οι Μαντινείς, άρχισε ολόκληρη η Πελοπόννησος να το συζητεί, λέγοντας πως έπρεπε κι αυτοί να κάνουν το ίδιο, με την προϋπόθεση πως κάτι περισσότερο θα ήξεραν αυτοί που άλλαξαν σύμμαχο κι όντας επίσης πολύ αγαναχτισμένοι με τους Λακεδαιμονίους και γι άλλους λόγους και γιατί ήτανε γραμμένο στη συνθήκη με τους Αθηναίους πως θα είναι σύμφωνο με τους όρκους αν προσθέσουν ή αφαιρέσουν ο,τιδήποτε που θα συμφωνήσουν οι δυο πολιτείες, οι Αθηναίοι και οι Λακεδαιμόνιοι. [5.29.3] Γιατί αυτός ο όρος της συνθήκης είχε συνταράξει την Πελοπόννησο περισσότερο από κάθε άλλον και τους είχε βάλει σε υποψία μήπως σκοπεύουν οι Λακεδαιμόνιοι να τους υποδουλώσουν με τη βοήθεια των Αθηναίων· το σωστό δηλαδή θα ήταν να μπει ο όρος αυτός «με τη συγκατάθεση όλων των συμμάχων». [5.29.4] Από το φόβο λοιπόν αυτό οι περισσότεροι είχαν τη διάθεση να κλείσουν κι αυτοί, μια–μια πολιτεία, συμμαχία με τους Αργείους.