[4.15.1] Όταν η είδησις περί των γεγονότων της Πύλου έφθασεν εις την Σπάρτην, απεφάσισαν, επειδή επρόκειτο περί μεγάλης συμφοράς, να κατέλθουν οι άρχοντες εις το στρατόπεδον δια να ίδουν τα πράγματα αυτοπροσώπως, και λάβουν επί τόπου οίας δήποτε αποφάσεις εγκρίνουν. [4.15.2] Όταν είδαν ότι ήτον αδύνατον να βοηθήσουν τους επί της νήσου στρατιώτας των, και δεν ήθελαν εξ άλλου να τους αφίσουν ή ν' αποθάνουν από την πείναν ή να υποκύψουν εις την αριθμητικήν υπεροχήν του εχθρού, και συλληφθούν αιχμάλωτοι, απεφάσισαν να προτείνουν προς τους στρατηγούς των Αθηναίων την συνομολόγησιν ανακωχής περί της Πύλου, εάν συνήνουν εις τούτο, και ν' αποστείλουν πρέσβεις εις Αθήνας δια την ειρήνην και επιδιώξουν την ταχίστην απόδοσιν των στρατιωτών των.

[4.16.1] Οι Αθηναίοι στρατηγοί εδέχθησαν την πρότασιν και συνωμολογήθη ανακωχή υπό τους εξής όρους. Οι Λακεδαιμόνιοι θα παραδώσουν τα πλοία, με τα οποία εναυμάχησαν, και θα φέρουν εις Πύλον και παραδώσουν επίσης όσα άλλα πολεμικά πλοία ευρίσκοντο εις την Λακωνικήν, και δεν θα επιτίθενται εναντίον του οχυρώματος, ούτε δια ξηράς ούτε δια θαλάσσης. Οι Αθηναίοι, εξ άλλου, θα επιτρέπουν εις τους Λακεδαιμονίους να στέλλουν από την ξηράν εις τους στρατιώτας της Σφακτηρίας ωρισμένην ποσότητα σίτων, από δύο Αττικάς χοίνικας αλεσμένης κριθής δια κάθε στρατιώτην, δύο κοτύλας κρασιού και μίαν μερίδα κρέατος, και δια κάθε υπηρέτην το ήμισυ των μερίδων τούτων. Η αποστολή των τροφίμων θα γίνεται υπό την επίβλεψιν των Αθηναίων και κανέν πλοίον δεν θα εισέρχεται εις τον λιμένα λαθραίως. Οι Αθηναίοι, εν τούτοις, θα εξακολουθούν να επιτηρούν την νήσον, όπως μέχρι τούδε, μόνον ότι δεν θα επιτρέπεται ν' αποβιβάζωνται εκεί, και δεν θα επιτίθενται εναντίον του Πελοποννησιακού στρατού, ούτε δια ξηράς, ούτε δια θαλάσσης. [4.16.2] Εάν κανείς από τους συμβαλλομένους παραβιάση κανένα από τους όρους αυτούς, και τον πλέον επουσιώδη ακόμη, η ανακωχή, εις τοιαύτην περίπτωσιν, τερματίζεται αυτοδικαίως. Άλλως ισχύει, έως ότου επανέλθουν από τας Αθήνας οι πρέσβεις των Λακεδαιμονίων, τους οποίους Αθηναϊκή τριήρης θα μεταφέρη εκεί και θα επαναφέρη πάλιν. Μετά την επιστροφήν των πρέσβεων, η ανακωχή τερματίζεται αυτοδικαίως και οι Αθηναίοι θα επιστρέψουν τα πλοία, εις την κατάστασιν που θα τα παραλάβουν. [4.16.3] Αυτοί ήσαν οι όροι της ανακωχής. Τα πλοία, εξήντα περίπου τον αριθμόν, παρεδόθησαν, και οι πρέσβεις απεστάλησαν.

[4.15.1] Όταν έφτασαν τα νέα στη Σπάρτη για ό,τι είχε συμβεί γύρω στην Πύλο αποφάσισαν, γιατί το θεώρησαν σα μεγάλη συμφορά, να κατεβούν οι αρχές αμέσως στο στρατόπεδο και να συσκεφτούνε βλέποντας την κατάσταση κι αποφασίζοντας ό,τι τους φανεί καλύτερο. [4.15.2] Κι όταν είδαν πως ήταν αδύνατο να βοηθήσουν τους άντρες τους στο νησί και δεν ήθελαν να το ρισκάρουν, είτε να πάθουν αυτοί από την πείνα είτε να αναγκαστούν από τον αριθμό των εχτρών να υποταχτούν, αποφάσισαν, αφού πρώτα κάνουνε σπονδές με τους στρατηγούς των Αθηναίων, αν το δεχτούν αυτοί, ως για τις επιχειρήσεις κοντά στην Πύλο, να στείλουν ύστερα αντιπροσώπους στην Αθήνα για συνομολόγηση ειρήνης, και να πασκίσουν όσο γινόταν πιο γρήγορα να φέρουν πίσω τους στρατιώτες τους.

[4.16.1] Κι όταν δέχτηκαν οι στρατηγοί τις προτάσεις τους έγινε ανακωχή με τους ακόλουθους όρους: οι Λακεδαιμόνιοι από τη μια μεριά να παραδόσουν στους Αθηναίους όλα τα καράβια που μ' αυτά είχαν ναυμαχήσει κι' όσα άλλα βρίσκονταν στη Λακωνική, αν ήταν πολεμικά, φέρνοντάς τα στην Πύλο, και να μη χτυπήσουν το οχύρωμα μ' ένοπλες δυνάμεις ούτε από τη στεριά ούτε από τη θάλασσα, οι Αθηναίοι πάλι να επιτρέπουν στους Λακεδαιμονίους από την ξηρά να στέλνουν στους άντρες στο νησί τρόφιμα ορισμένου βάρους, δυο Αττικούς χοίνικες ζυμωμένο αλεύρι για κάθε άντρα και δυο κοτύλες κρασί, και κρέας, για κάθε όμως υπηρέτη τα μισά απ' αυτά· και να τα στέλνουν μπροστά στα μάτια των Αθηναίων, αλλά κανένα πλοίο να μην πηγαίνει εκεί κρυφά· κ' οι Αθηναίοι να μην περιπολούν γι' αυτό λιγότερο γύρω απ' το νησί, φτάνει να μην κάνουν απόβαση εκεί και να μην επιτεθούν ένοπλα στο Πελοποννησιακό στρατόπεδο ούτε από τη στεριά ούτε από τη θάλασσα. [4.16.2] Ο,τιδήποτε απ' αυτά κι αν παραβούν, είτε οι Λακεδαιμόνιοι, είτε οι Αθηναίοι, ας είναι και το παραμικρό, να θεωρούνται οι σπονδές ακυρωμένες. Και να λογίζονται πως έχουνε συμφωνηθεί όσο να γυρίσουν οι πρέσβεις των Λακεδαιμονίων από την Αθήνα· και να τους πάει και να τους ξαναφέρει από κει Αθηναϊκό πολεμικό. Όταν όμως γυρίσουν να έχει λήξει η συμφωνία αυτή και οι Αθηναίοι να επιστρέψουν τα καράβια στην ίδια κατάσταση που τα παρέλαβαν. [4.16.3] Κλείστηκε λοιπόν η συμφωνία μ' αυτούς τους όρους, και παραδόθηκαν τα καράβια, κάπου εξήντα, και στάλθηκαν οι πρέσβεις.