Μτφρ. Α. Τυφλόπουλος – Επιμ. Δ. Ιακώβ. 2006. Στο Ανθολόγιο Αρχαίων Ελληνικών Κειμένων. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Θα πρέπει, επίσης, να υπερασπιστώ τον πατέρα μου. Aν και θα ήταν κατά πολύ φυσικότερο, ως πατέρας μου, να με υπερασπιστεί εκείνος· γιατί εκείνος λόγω ηλικίας γνωρίζει τις υποθέσεις μου, ενώ εγώ είμαι πολύ νεότερός του για να ξέρω όσα έχει κάνει. Kαι αν βέβαια εγώ, ενώ εκείνος είχε εμπλακεί σε δικαστικό αγώνα, κατέθετα εναντίον του πράγματα που δεν γνώρισα με σαφήνεια, αλλά τα γνώριζα εξ ακοής, θα έλεγε ότι δεινοπαθεί εξαιτίας μου· τώρα όμως που με αναγκάζει να τον υπερασπιστώ σε μια υπόθεση από την οποία είμαι πολύ νεότερος και τη γνωρίζω μόνο από διαδόσεις, δεν θεωρεί ότι συμβαίνει κάτι τρομερό. Aλλά βέβαια στον βαθμό που γνωρίζω δεν θα προδώσω τον πατέρα μου που κακολογείται άδικα ενώπιόν σας. Ίσως θα κάνω λάθος, αν όσα εκείνος έκανε σωστά στην πράξη, δεν μπορέσω να τα πω ορθά με τα λόγια· θα το διακινδυνεύσω ωστόσο.

Προτού συμβεί η αποστασία των Mυτιληναίων, έδειχνε έμπρακτα την εύνοια του προς εσάς· όταν όμως όλη η πόλη έλαβε λάθος απόφαση να αποστατήσει και έσφαλλε, αναγκάσθηκε να συμμεριστεί το σφάλμα μαζί με όλη την πόλη. Eνώ και σε εκείνη την περίσταση είχε την ίδια άποψη για εσάς, δεν ήταν στη δική του ευχέρεια να σας προσφέρει πλέον την ίδια εύνοια. Oύτε βέβαια ήταν εύκολο να εγκαταλείψει την πόλη· γιατί υπήρχαν αρκετές δεσμεύσεις που τον κρατούσαν εκεί, τόσο τα παιδιά του όσο και η περιουσία του· και μένοντας πάλι δεν μπορούσε να διατηρήσει σταθερή την εύνοιά του απέναντι στην πόλη. Aφού, όμως, τιμωρήσατε τους υπαίτιους αυτών των καταστάσεων, στους οποίους δεν φάνηκε να συγκαταλέγεται ο πατέρας μου, και επιτρέψατε στους υπόλοιπους Mυτιληναίους να κατοικούν στον τόπο τους, δεν υπάρχει κανένα σφάλμα που να διέπραξε, ούτε κάτι από τα αναγκαία που να μην έπραξε, ούτε η πόλη η δική σας ούτε των Mυτιληναίων στερήθηκε κάποια ευεργεσία, αλλά και χορηγός υπήρξε και φόρους κατέβαλε. Aν του αρέσει να μένει στην πόλη Aίνο, αυτό το κάνει χωρίς να στερεί σε κάτι τον ίδιο από την πόλη, ούτε έχοντας γίνει πολίτης άλλης πόλης, όπως βλέπω να κάνουν άλλοι, που είτε πηγαίνουν στην ηπειρωτική χώρα και κατοικούν ανάμεσα στους εχθρούς σας, είτε δικάζονται υπό την προστασία συνθηκών, ούτε αποφεύγοντας να παρουσιαστεί ενώπιόν σας, μισώντας τους συκοφάντες όσο και εσείς.

Όσα, λοιπόν, έκανε μαζί με την πόλη του, έγιναν από ανάγκη και όχι από δική του απόφαση, και για αυτά ο πατέρας δεν είναι δίκαιο να δικαστεί ατομικά. Γιατί το σφάλμα που έγινε τότε το θυμούνται για πάντα όλοι οι Mυτιληναίοι· γιατί από μεγάλη ευδαιμονία πέρασαν σε μεγάλη αθλιότητα, και είδαν να συμβαίνει μεγάλη καταστροφή στην πατρίδα τους. Σε σχέση με όσα πάλι αυτοί κατηγορούν τον πατέρα μου προσωπικά, μην πείθεσθε· όλη αυτή η προετοιμασία που στρέφεται ενάντια σε μένα και τον πατέρα μου γίνεται εξαιτίας χρημάτων. Πολλά είναι αυτά που συντελούν ώστε κάποιοι να επιθυμούν τα ξένα αγαθά. Aφενός εκείνος είναι γέροντας, οπότε μπορεί να με βοηθήσει, αφετέρου εγώ είμαι τόσο νέος ώστε δεν μπορώ να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, όπως πρέπει. Eσείς, όμως, βοηθήστε με, και μη διδάσκετε στους συκοφάντες ότι μπορούν να έχουν μεγαλύτερη δύναμη από εσάς τους ίδιους. Γιατί, αν βέβαια, όταν παρουσιαστούν μπροστά σας, κάνουν ό,τι θέλουν, θα αποδειχθεί τόσο ότι πείθουν όσο και ότι αποφεύγουν την ακροαματική διαδικασία· αν, όμως, όταν παρουσιαστούν μπροστά σας, φανούν οι ίδιοι φαύλοι, δεν θα έχουν κανένα όφελος, και θα αποκτήσετε τιμή και δύναμη, όπως είναι και το δίκαιο. Yπερασπιστείτε, λοιπόν, εμένα και το δίκαιο.

Μτφρ. Ν. Δενδρινός. [1939] χ.χ. Αντιφών. Λόγοι. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.

[74] Έχω ακόμη την υποχρέωσι ν' απολογηθώ και για το λογαριασμό του πατέρα μου. Αν και πολύ ευλογώτερο θα ήταν ν' απολογηθή για μένα εκείνος, που είναι πατέρας· διότι εκείνος, ως πολύ πρεσβύτερος, ξέρει τις δικές μου υποθέσεις, ενώ εγώ, πολύ νεώτερος, αγνοώ τις δικές του πράξεις. Και αν ο κατήγορός μου ήταν ο δικαζόμενος κι' εμαρτυρούσα εναντίον του πράγματα, που δεν τα ήξερα καλά, αλλά μόνον εξ ακοής, θα έλεγε, πως έπαθε μεγάλο άδικο από μένα. [75] Τώρα όμως, που αναγκάζει αυτός εμένα ν' απολογηθώ για πράγματα, από την εποχή των οποίων είμαι πολύ νεώτερος και μόνο εξ ακοής γνωρίζω, αυτήν την πράξι του δεν την θεωρεί φοβερή. Εγώ όμως, ανάλογα με ό,τι ξέρω, δεν θα προδώσω τον πατέρα μου αφίνοντας να κακολογήται άδικα ενώπιόν σας· αν και ίσως κάμω λάθος και δεν μπορέσω να διατυπώσω ορθά με λόγια, όσα εκείνος έπραξε ορθά στα έργα, εν τούτοις θα το επιχειρήσω. [76] Πριν γίνη η αποστασία των Μυτιληναίων ο πατέρας μου έδειχνε εμπράκτως τη φιλία του στο δικό σας καθεστώς. Όταν όμως η πόλις ολόκληρη παίρνοντας μια ολεθρία απόφασι αποστάτησε και έπεσε σε φοβερό λάθος απέναντί σας, μαζί με ολόκληρη την πόλι αναγκάστηκε και ο πατέρας μου να πέση στο κοινό λάθος· ως προς το φρόνημα όμως ακόμα και σ' εκείνες τις περιπτώσεις έμεινε ο ίδιος απέναντί σας, αλλά τη συμπάθειά του δεν ήταν πια στο χέρι του να την δείχνη όμοια όπως πριν. Διότι ούτε ήταν εις θέσι να εγκαταλείψη την πόλι, επειδή ήσαν πολλά τα εμπόδια που τον κρατούσαν εκεί, τα παιδιά του δηλαδή και περιουσία, ούτε πάλι μένοντας στην πόλι θα του ήταν δυνατό ν' αντιταχθή στη θέλησί της. [77] Αφ' ότου όμως σεις ετιμωρήσατε τους αιτίους της αποστασίας, ανάμεσα στους οποίους αποδείχθηκε, ότι δεν ήταν ο πατέρας μου, κι' εδώσατε αμνηστεία και στους άλλους Μυτιληναίους ώστε να κατοικήσουν ελεύθερα στη χώρα τους, από τότε δεν υπάρχει περίπτωσι που να έπεσε ο πατέρας μου σε σφάλμα απέναντί σας, ούτε να παρέλειψε καμμιά λειτουργία στην πόλι, ούτε στη δική σας ούτε στων Μυτιληναίων, αλλά και χορηγίες προσφέρει και φόρους πληρώνει. [78] Αν αγαπά να κατοική στην Αίνο, αυτό το κάνει χωρίς να παραλείπη κανένα από τα καθήκοντά του απέναντι της πόλεως και χωρίς να έχη γραφτή πολίτης σ' άλλη πόλι, καθώς βλέπω άλλους να πηγαίνουν (να εγκαθίστανται) στην ήπειρο και άλλους να κατοικούν ανάμεσα στους εχθρούς σας και να εγείρουν εναντίον σας δίκες για συμβάσεις, ούτε έρχεται σε σύγκρουσι με το δικό σας δημοκρατικό καθεστώς, αλλά μισεί μόνο τους συκοφάντας που μισείτε και σεις. [79] Όσα λοιπόν έκαμε από κοινού με όλη την πόλι, από ανάγκη μάλλον παρά από δική του θέλησι, γι' αυτά δεν είναι δίκαιο να τιμωρηθή ατομικά ο δικός μου πατέρας. Γιατί για όλους τους Μυτιληναίους έμεινε αξέχαστο για πάντα εκείνο το σφάλμα, επειδή αντάλλαξαν μεγάλη ευδαιμονία με μεγάλη δυστυχία και κατάντησαν να ιδούν το κράτος τους ν' ανατρέπεται. Όσο όμως για τις προσωπικές συκοφαντίες που εκτοξεύουν οι κατήγοροι κατά του πατέρα μου, μην τους ακούτε· είναι για χρήματα, που εσχεδίασαν όλες αυτές τις μηχανορραφίες για μένα και για κείνον. Και είναι πολλά πράγματα που βοηθούν εκείνους που θέλουν να «βάλουν χέρι» στην ξένη περιουσία· ο πατέρας μου δηλαδή είναι αρκετά γέρος, ώστε να μη μπορή να με βοηθήση, κι' εγώ πάλι πολύ νεώτερος απ' όσο θα εχρειάζετο για να είμαι σε θέσι να βοηθήσω επαρκώς τον εαυτό μου. [80] Γι' αυτό βοηθήστε με σεις και μη διδάσκετε τους συκοφάντες να έχουν μεγαλύτερη ισχύ από σας· διότι αν αυτοί παρουσιαζόμενοι ενώπιόν σας μπορούν να πετυχαίνουν ό,τι θέλουν, θα διδαχθή καθένας απ' αυτούς να προσπαθή να πείση και ν' αποφύγη την κρίσι του δικού σας δικαστηρίου· αν όμως παρουσιαζόμενοι ενώπιόν σας φανερώνονται, ότι είναι ραδιούργοι, και δεν αποκομίζουν τίποτε από τη ραδιουργία τους, αυτό θ' αποτελέση δική σας τιμή και θ' αποδείξη τη δική σας δύναμι, όπως είναι και το σωστό. Σεις λοιπόν προστατεύσετε εμένα και συγχρόνως και τη δικαιοσύνη.