^[182] Θα αγανακτήση λοιπόν τώρα αμέσως πάρα πολύ, ως πληροφορούμαι, διότι μόνος εκ των ομιλούντων ενώπιον του λαού, οφείλει να δώση λόγον δι' όσα είπε. Εγώ θα αφήσω κατά μέρος την γνώμην ταύτην, ότι κανονικά, όλοι έπρεπε να τιμωρηθούν διά τους λόγους των, εάν ομιλούν διά να λαμβάνουν χρήματα· αλλ' ιδού τι λέγω: εάν ως ιδιώτης ο Αισχίνης φλυαρών διέπραξε τα αμαρτήματα ταύτα, μη εξετάσετε λεπτομερώς τα ζητήματα, αφήσατέ τον, συγχωρήσατέ τον· αν όμως ως πρεσβευτής εκ προθέσεως, διά να λάβη χρήματα, σας εξηπάτησε, μη τον αθωώσητε, μη παραδεχθήτε ότι δεν πρέπει να τιμωρηθή δι' όσας υποσχέσεις έδωκε. ^[183] Διότι διά ποίον άλλο πρέπει οι πρέσβεις να είναι υπεύθυνοι παρά διά τους λόγους των; Διότι οι πρέσβεις δεν είναι κύριοι ούτε τριήρων, ούτε τόπων, ούτε οπλιτών, ούτε ακροπόλεων (διότι κανείς δεν τους εμπιστεύεται αυτά), αλλά λόγων και χρόνων. Εάν λοιπόν ο Αισχίνης δεν συνετέλεσεν ώστε να χαθή εκ των προτέρων ο χρόνος ο ευνοϊκός διά την πόλιν μας, δεν είναι ένοχος, εάν όμως έγινεν αίτιος να χαθή, έχει αδικήσει. Όσον αφορά τους λόγους του, εάν μεν ανέφερε κάτι αληθές και ωφέλιμον, ας αθωωθή, αν όμως ανέφερε ψευδή, παρασυρθείς υπό των χρημάτων, και ασύμφορα, ας καταδικασθή. ^[184] Πράγματι δεν δύναται τις να σας βλάψη περισσότερον παρά λέγων λόγους ψευδείς. Διότι εκείνοι, των οποίων το πολίτευμα στηρίζεται εις τον λόγον, πώς δύνανται να ζώσιν ως πολίται ασφαλείς, αν οι λόγοι τούτοι δεν είναι αληθείς; Εάν δε προσέτι κάποιος φθάνη εις το σημείον να δέχεται χρήματα και να εξυπηρετή διά των λόγων του τα συμφέροντα του εχθρού, τότε πώς δεν θα κινδυνεύσετε; Και όσον αφορά επίσης τον χρόνον δεν είναι το ίδιον αδίκημα να τον αφήση κανείς να χαθή εις ολιγαρχίαν ή εις τυραννίαν παρά εις δημοκρατικόν πολίτευμα· ^[185] η διαφορά είναι μεγάλη. Διότι εις τα καθεστώτα αυτά, κατά την γνώμην μου, όλα γίνονται κατόπιν διαταγών και ταχέως· αλλά εις το πολίτευμά σας πρέπει κατά πρώτον η βουλή να ακούση έκθεσιν πλήρη και να συντάξη την απόφασίν της (προβούλευμα), και τούτο όταν η ημερησία διάταξις περιέχη υποθέσεις κηρύκων ή πρέσβεων, όχι εις πάσαν περίπτωσιν· έπειτα πρέπει να συνέλθη η συνέλευσις του λαού και μάλιστα όταν είναι τούτο ωρισμένον υπό των νόμων· έπειτα πρέπει να υπερισχύσουν των αντιλεγόντων από άγνοιαν ή μοχθηρίαν όσοι κάμνουν προτάσεις ορθάς. ^[186] Επί πλέον, όταν το πράγμα έχη αποφασισθή και φαίνεται του λοιπού ωφέλιμον, πρέπει να δώση κανείς, τον χρόνον, όπως οι πτωχοί πολίται ευρεθούν εις θέσιν ώστε να εκπληρώσουν τα προσφάτως επιβληθέντα βάρη. Εκείνος λοιπόν ο οποίος στερεί του χρόνου τούτου πολίτευμα όπως το ιδικόν σας, αυτός δεν σας αφαιρεί μόνον τον χρόνον, αλλά σας αφαιρεί καθαρά και απλά τας πράξεις.

^[182] Θα αγανακτήση δε πάρα πολύ τώρα αμέσως, διότι από όλους όσοι ομιλούν προς τον λαόν, αυτός θα τιμωρηθή μόνον. Εγώ δε, ότι μεν όλοι ευλόγως ήθελον υπέχει ευθύνην διά τους λόγους των, τους οποίους λέγουν λαμβάνοντες χρήματα, θα παραλείψω, αλλά λέγω το εξής· εάν ο Αισχίνης ως απλούς ιδιώτης εφλυάρησε κάτι και διέπραξε κάποιο σφάλμα, μη δείξετε μεγάλην αυστηρότητα, μη εξετάσετε αυτό λεπτομερώς, αλλά αθωώσετέ τον· εάν δε πρεσβευτής ων σας εξηπάτησεν επίτηδες λαβών χρήματα, μη τον αθωώσετε και να μη ανεχθήτε το επιχείρημά του, ότι δεν πρέπει να τιμωρηθή δι' όσα είπεν. ^[183] Διότι διά ποίον άλλο πρέπει κανείς να ζητή λόγον από τους πρεσβευτάς παρά διά τους λόγους των; Διότι οι πρεσβευταί δεν είναι κύριοι ούτε πλοίων, ούτε τόπων, ούτε οπλιτών, ούτε ακροπόλεων (διότι κανείς δεν παραδίδει αυτά εις τους πρέσβεις), αλλά είναι κύριοι του χρόνου και του λόγου. Τους μεν λοιπόν χρόνους εάν δεν αφήκε να χαθούν διά την πόλιν, δεν διαπράττει αδίκημα, εάν δε αφήκε να περάσουν ανεκμετάλλευτοι, έχει διαπράξει αδίκημα· εάν δε οι λόγοι, τους οποίους απήγγειλεν εδώ εις σας, είναι αληθείς ή συμφέροντες, να αθωωθή, εάν δε και ψευδείς και ασύμφοροι και ελέχθησαν, αντί χρημάτων, να καταδικασθή. ^[184] Διότι δεν υπάρχει μεγαλύτερον αδίκημα από το να σας αδικήση κανείς λέγων ψέματα· διότι εκείνοι, εις τους οποίους η πολιτεία εξαρτάται από τους λόγους, εάν οι λόγοι ούτοι είναι ψευδείς, πώς δύνανται να ζουν ασφαλώς ως πολίται; Αν δε προς τούτοις και όσα συμφέρουν εις τους εχθρούς υποστηρίζη κανείς λαμβάνων δώρα, πώς τότε δεν θα κινδυνεύσετε; Ουδέ είναι βεβαίως το ίδιον αδίκημα διά την ολιγαρχίαν ή την τυραννίαν και σας το να σας αφαιρέσουν τας καταλλήλους περιστάσεις· ^[185] είναι πολύ μεγάλη η διαφορά. Διότι εις εκείνας μεν τας πολιτείας νομίζω, ότι όλα γίνονται αμέσως κατόπιν μιας διαταγής· εις σας δε δι' όλας τας υποθέσεις πρώτον μεν πρέπει να διαφωτισθή η βουλή και να καταρτίση το νομοσχέδιον, και τούτο το σώμα δεν συνέρχεται εκτάκτως παρά μόνον όταν έχη να απαντήση εις αγγελιαφόρους ή πρεσβείας· πρέπει κατόπιν να συναθροισθή ο λαός και μόνον την ωρισμένην υπό του νόμου ημέραν. Έπειτα πρέπει να υπερισχύσουν και επικρατήσουν οι ρήτορες, οι συμβουλεύοντες τα άριστα, εκείνων οι οποίοι από άγνοιαν ή από μοχθηρίαν έχουν αντίθετον γνώμην. ^[186] Έπειτα δε από όλα αυτά, όταν ληφθή κάποια απόφασις, η οποία φαίνεται ότι είναι συμφέρουσα να εκτελεσθή, πρέπει να δοθή χρόνος εις την αδυναμίαν των πολιτών, κατά τον οποίον θα προμηθευθούν αυτά, διά των οποίων θα δυνηθούν να εκπληρώσουν τας ληφθείσας αποφάσεις. Εκείνος λοιπόν, ο οποίος καταστρέφει τας προθεσμίας ταύτας τοιαύτης πολιτείας, οποία είναι η ιδική μας, δεν καταστρέφει απλώς αυτάς, όχι, της αφαιρεί πάσαν ευκολίαν ενεργείας.