Μεταφράσεις από τα ελληνικά στα αραβικά (επιμέλεια: Λ. Πόλκας)


«Κατά κανόνα οι αραβικές μεταφράσεις γίνονταν με βάση μια ισχύουσα συριακή, και γι' αυτό πρέπει να έχουμε πάντοτε υπόψη μας ότι έχουν μεσολαβήσει τα δύο αυτά στάδια: και στα δύο, η μη ακριβής απόδοση από το μεταφραστή ήταν ενδεχόμενο να αλλοιώσει το νόημα του πρωτοτύπου. Όταν υπάρχει μια αραβική μετάφραση και παράλληλα υπάρχει παράδοση του πρωτοτύπου ελληνικού κειμένου, δεν μπορούμε να τρέφουμε μεγάλες ελπίδες ότι οπωσδήποτε η αραβική μετάφραση θα βοηθήσει ουσιαστικά στην αποκατά­σταση του εληνικού κειμένου. Υπάρχει ωστόσο ένα περίφημο παράδειγμα που δείχνει ότι και σε τέτοιες ακόμη περιπτώσεις δεν δικαιολογείται απόλυτη απαισιοδοξία. Στην Ποιητική του Αριστοτέλη το αραβικό κείμενο, αν και εξαιρετικά δύσκολο στην κατανόησή του, παραδίδει μερικές γραφές που ο εκδότης πρέπει να τις δεχθεί και αρκετές άλλες που πρέπει να τις λάβει σοβαρά υπόψη του, με άλλα λόγια μια συγκομιδή αξιόλογη, αν μάλιστα ληφθεί υπ΄όψη η μικρή έκταση του έργου. Το γεγονός ότι μεταφράστηκε ένα έργο όπως η Ποιητική του Αριστοτέλη προκαλεί κάποια εκ πρώτης όψεως έκπληξη. Η εξήγηση όμως γιατί έγιναν και οι δύο μεταφράσεις, συριακή και αραβική, ίσως να είναι απλούστατη: όλα τα έργα "του δασκάλου των σοφών" τα θεωρούσαν αρκετά σημαντικά ώστε να δικαιολογείται η μετάφρασή τους.»

[Ι.D. Reynolds & N.G. Wilson, Αντιγραφείς και Φιλόλογοι. Το ιστορικό της παράδοσης των κλασικών κειμένων, μτφρ. Ν.Μ. Παναγιωτάκης, εκδ. ΜΙΕΤ: Αθήνα 1989, σ.74]