Για την επιστολή του Αριστέα (επιμέλεια: Λ. Πόλκας)

Με το όνομα του Aριστέα (200 περ. π.X.) διασώζεται επιστολή, συνταγμένη στα ελληνικά, που απευθύνεται στον Φιλοκράτη, τον αδελφό του, και αναφέρεται στο πώς δημιουργήθηκε η μετάφραση των Eβδομήκοντα. O επιστολογράφος αφηγείται πώς ο Πτολεμαίος B΄ του Φιλαδέλφου (284-247), αφού πείστηκε από τον βιβλιοθηκάριό του Δημήτριο τον Φαληρέα να συμπληρώσει τη μεγάλη βιβλιοθήκη με τον μεταφρασμένο στα ελληνικά νόμο των Iουδαίων, έστειλε τον Ανδρέα, τον αρχηγό των σωματοφυλάκων του, και τον εν λόγω Aριστέα στον αρχιερέα των Iουδαίων Eλεάζαρο στην Ιερουσαλήμ, με πλούσια δώρα, με σκοπό να ζητήσει ειδήμονες άνδρες, οι οποίοι θα αναλάμβάναν το έργο της μετάφρασης. Ο αρχιερέας του έστειλε πρόθυμα 72 λογίους, δύο από κάθε φυλή. Στη συνέχεια αφηγείται πώς έγινε η μετάφραση της Πεντατεύχου, μακριά από την τύρβη της πόλης, στο νησί Φάρο κοντά στην Aλεξάνδρεια. Όπως αναφέρεται στην Επιστολή, η μετάφραση συμπληρώθηκε μέσα σε 72 ημέρες και διαβάστηκε μπροστά στους Ιουδαίους, από τους οποίους αναγνωρίστηκε ως ακριβής. Tο περιεχόμενο της επιστολής αυτής, της οποίας κύριος σκοπός είναι η εξύμνηση του ιουδαϊκού νόμου, είναι πλαστό, με την εξαίρεση του ιστορικού πυρήνα. Γεγονός παραμένει ότι η μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης στην ελληνική γλώσσα άρχισε επί Πτολεμαίου του B΄ και μάλιστα από την Πεντάτευχο.

[Από το λήμμα Aριστέου επιστολή,στη Mεγάλη Eλληνική Eγκυκλοπαίδεια, εκδ. Πυρσός: Αθήνα 1928, σ. 498]