Πολύ συχνά στον κοινό νου και στον χώρο της εκπαίδευσης λογοτεχνικά θεωρούνται όσα κείμενα έχουν συγκεκριμένα γλωσσικά χαρακτηριστικά, τα οποία τα διακρίνουν από τα μη λογοτεχνικά κείμενα. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι μεταξύ άλλων το μέτρο, η επανάληψη, ο παραλληλισμός, η παρήχηση, η ομοιοκαταληξία, τα λογοπαίγνια, η υπερβολή, η μεταφορά, οι νεολογισμοί κλπ. Με βάση το κριτήριο αυτό, εύκολα θα συμφωνούσαμε ότι το παρακάτω κείμενο είναι λογοτεχνικό:
(1)
Αυτά τα γλωσσικά στοιχεία ανήκουν σε αυτό που ονομάζεται ποιητική λειτουργία της γλώσσας ή γλωσσική δημιουργικότητα, και παλαιότερα θεωρούνταν απαραίτητα για να χαρακτηρίσουμε ένα κείμενο λογοτεχνικό. Με βάση αυτά γινόταν αυστηρή διάκριση ανάμεσα στη λογοτεχνική γλώσσα και την καθημερινή γλώσσα η οποία εξυπηρετεί πρακτικούς σκοπούς, έχει δηλαδή αναφορική λειτουργία.