2. Ποιοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν το επίπεδο ύφους που θα χρησιμοποιήσουμε κάθε φορά;

Ας δούμε τα ακόλουθα παραδείγματα:
  1. Επίδειξη δύναμης από το

    Μακροχώρι!
Επίδειξη δύναμης έκανε για μία ακόμη φορά η ομάδα του Μακροχωρίου, η οποία συνέτριψε με 5-0 τη Χαρίεσσα στο ντέρμπι της 8ης αγωνιστικής της Α1 κατηγορίας της ΕΠΣ Ημαθίας!
Οι Μακροχωρίτες παρέμειναν μόνοι στην κορυφή της βαθμολογίας, έχοντας πάντα από κοντά τη Μελίκη που πέρασε εύκολα με 4-0 από τον Κοπανό.
Από εκεί και πέρα, η Μέση πήρε σπουδαίο διπλό στη Νάουσα από τον τοπικό Ολυμπιακό, ενώ ισόπαλο 2-2 τελείωσε το τοπικό ντέρμπι μεταξύ του Αχιλλέα Νάουσας και της Επισκοπής. 
http://www.kerkidasport.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=4076:2011-10-29-16-50-01&catid=28:2009-04-22-21-49-33&Itemid=30, πρόσβαση 7/11/2011)
 
  1. Ιστορία της μουσικής

[…] Τα αρχαιότερα δείγματα μουσικού πολιτισμού τα βρίσκουμε στους Αιγυπτίους της προϊστορικής εποχής, 5000-4000 π.Χ., από την αγγειογραφία τους που παριστάνει κρουόμενα όργανα. Αυτά είναι τα πρώτα και μόνα που βρέθηκαν για εκείνη την εποχή. Προγενέστερα μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί. Ο άνθρωπος από τα πρώτα του βήματα άρχιζε να κατασκευάζει εργαλεία και μουσικά όργανα. Τα εργαλεία και τα όπλα δεν ξεχώριζαν πολύ, γιατί και αυτά πρώτα-πρώτα χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή, στις κυνηγετικές παγάνες, σαν τηλεβόες για επικοινωνία κλπ. και στο χορό.
Τα κρουστά των Αιγυπτίων ήταν: κρόταλα, κύμβαλα, σείστρα, τύμπανα κλπ. Αυτά συναντώνται σε όλους τους αρχαίους λαούς. Και σήμερα, ακόμη είναι τα πρότυπα της κατηγορίας των κρουστών μουσικών οργάνων. Η δεύτερη κατηγορία ήταν οι αυλοί, απλοί, διπλοί, τριγωνικοί. Πολυάριθμες παραλλαγές της άρπας, της κιθάρας κλπ. Είναι η τρίτη κατηγορία. Οι αυλοί ήταν ξύλινοι, καλαμένιοι, μπρούτζινοι ή κοκάλινοι, απλοί ή διπλοί, που φτάνουν ως τις 11 τρύπες. Μεταγενέστερα βρίσκουμε τρομπέτες κυνηγετικά κέρατα, ασιατικές κιθάρες, τρίγωνα, άρπες (μέχρι 20 χορδές) και μεγάλη ποικιλία από άλλα έγχορδα. Συμπεραίνεται ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν τις διατονικές και τις χρωματικές κλίμακες.
Ο μουσικός πολιτισμός της Αιγύπτου πιστεύεται ότι δάνεισε στοιχεία του στο μινωικό, το μυκηναϊκό στην αρχαϊκή και κυκλαδική Ελλάδα όπως και στους Ετρούσκους. […] 
(http://gym-falan.lar.sch.gr/activities/paper/paper01/pap01-moysiki.html, πρόσβαση 7/11/2011)
 
  1. Mary

    : Ρε μπουμπού, πότε ανοίγει με το καλό το μπαρ; Είστε όλοι καλά;
Christina: se kana mina xodra xodra
gt pirame k to dipla gia na finei pio megalo
woogooooooooo
Mary: Άντε ντε! Κι έχω κόψει τις εξόδους περιμένοντας...
Christina: xaxaxaxaxa
Mary: WOW
Christina: thea
Mary: Άντε με το καλό. Όλα καλά γενικότερα;
Christina: nai ame :D:D:D:d 
oooooooola kala teacheeer
esu?
Mary: μια χαρά...
Φιλιά πολλά!
Christina: filoubeeeeeees
(συνομιλία μεταξύ φίλων στο Facebook, 1/7/2011, πρόσβαση 7/11/2011) 
 
Τα παραπάνω παραδείγματα, αν και προέρχονται όλα από το διαδίκτυο, διαφοροποιούνται ως προς τα εξής:

·         το θέμα και τον στόχο της επικοινωνίας, δηλαδή σε τί αναφέρονται και με ποιον σκοπό

 . Το (1) είναι άρθρο αθλητικής εφημερίδας, που αναφέρεται στη νίκη μιας ποδοσφαιρικής ομάδας και στόχο έχει να ενημερώσει το ευρύτερο κοινό για τη νίκη αυτή και παρόμοια γεγονότα. Το (2) προέρχεται από σχολική εφημερίδα και αποτελεί εργασία μαθητών/τριών που συνέλεξαν πληροφορίες ιστορικού περιεχομένου για ένα θέμα που τους ενδιαφέρει (τη μουσική) και μοιράζονται τις πληροφορίες αυτές με τους/τις υπόλοιπους/ες. Το (3) είναι μια ηλεκτρονική συνομιλία μεταξύ φίλων με στόχο την ανταλλαγή νέων και τη διατήρηση της μεταξύ τους επαφής.
·         τ

η σχέση μεταξύ των συνομιλητών/τριών (π.χ. οικειότητα, απόσταση).

  Στο (1) ο/η δημοσιογράφος δεν γνωρίζει ως επί το πλείστον το κοινό στο οποίο απευθύνεται, ενώ στο (2) οι συγγραφείς γνωρίζουν σε γενικές γραμμές το κοινό στο οποίο απευθύνονται. Στο (3) οι συνομιλήτριες γνωρίζονται πολύ καλά μεταξύ τους και διατηρούν φιλική σχέση.

·         τον ρόλο που έχει η γλώσσα στην εκάστοτε περίσταση

 (π.χ. η παραγωγή και πρόσληψη του λόγου μπορεί να αποτελεί την κεντρική δραστηριότητα σε ένα περικείμενο όπου εκφωνείται μια πολιτική ομιλία ή να έχει βοηθητικό ρόλο όταν συνομιλούμε ενώ παίζουμε τένις),

καθώς και το μέσο (προφορικός, γραπτός   ή ηλεκτρονικός λόγος)

 . Και στα τρία παραπάνω παραδείγματα, η παραγωγή και πρόσληψη του λόγου αποτελεί την κεντρική δραστηριότητα των συνομιλητών/τριών (η γλώσσα δηλαδή έχει συγκροτητικό ρόλο) και το μέσο είναι ηλεκτρονικό.  
Συνοψίζοντας για τα παραδείγματα:

Κάθε περίσταση συνδέεται με διαφορετικές επιλογές όσον αφορά τη

γραμματική, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο, το αλφάβητο κλπ. που θα χρησιμοποιήσουμε . Έτσι,
  • τα δύο πρώτα κείμενα χρησιμοποιούν όρους και εκφράσεις που σχετίζονται άμεσα με το θέμα στο οποίο αναφέρονται, ενώ οι προτάσεις είναι συντακτικά «πλήρεις» και γραμματικά «ορθές»,
  • στο τελευταίο κείμενο το λεξιλόγιο είναι καθημερινό και η μία μάλιστα συνομιλήτρια χρησιμοποιεί λατινικό αλφάβητο και emoticons, κάτι που συνηθίζεται σε τέτοιου είδους επικοινωνία. Επίσης, ορισμένες προτάσεις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν συντακτικά «ελλιπείς».
Γενικά:

Το σύνολο των γλωσσικών επιλογών που κάνουμε για κάθε τύπο περίστασης λέγεται επίπεδο ύφους.

Κάθε επίπεδο ύφους συνδέεται όχι μόνο με συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις, αλλά και με συγκεκριμένες ομάδες ομιλητών/τριών . Ένα συγκεκριμένο επίπεδο ύφους χρησιμοποιούν ομιλητές/τριες που έχουν κοινά ενδιαφέροντα (π.χ. μουσική, κινηματογράφος, αθλητισμός) ή κοινή εργασιακή απασχόληση (π.χ. φιλόλογοι, γιατροί, μηχανικοί αυτοκινήτων).