1. Τι είναι η δήλωση; Τι είναι η συνδήλωση;

Τι δηλώνει η λέξη βελόνα; Τα πρώτα βασικά στοιχεία της σημασίας που μας έρχονται στο νου είναι ότι δηλώνει ένα πολύ λεπτό και μυτερό όργανο φτιαγμένο από ατσάλι που χρησιμοποιείται κυρίως για το ράψιμο.

Αυτά αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα της σημασίας της λέξης.

Ένας ομιλητής άλλης γλώσσας που δεν ξέρει ελληνικά, με έναν τέτοιο ορισμό θα πρέπει λογικά να μπορεί να καταλάβει σε ποιο αντικείμενο αναφέρεται η λέξη. Αυτή άρα είναι η δήλωση της λέξης. Η δήλωση συμπίπτει τις περισσότερες φορές με αυτό που ονομάζουμε κυριολεκτική σημασία ή κυριολεκτική χρήση μιας λέξης.

Κυριολεκτική θεωρείται η σημασία που ορίζεται και περιγράφεται ανεξάρτητα από το γλωσσικό ή

εξωγλωσσικό περιβάλλον στο οποίο απαντά η λέξη.

Αλλά η λέξη βελόνα μπορεί να ανακαλέσει και διαφορετικούς συνειρμούς στο μυαλό διαφόρων ομιλητών, όχι αναγκαστικά ίδιους για όλους. Για παράδειγμα, αν εγώ τρύπησα κάποτε το χέρι μου με μια βελόνα, η λέξη μπορεί να μου φέρνει στο νου έννοιες όπως «πόνος» ή «αίμα». Για άλλους ομιλητές μπορεί να συσχετίζεται με ενέσεις, αρρώστιες, ναρκωτικά κλπ.

Αυτά δεν εμπίπτουν στον πυρήνα της σημασίας ούτε αφορούν εξίσου όλους τους ομιλητές, είναι η συνδήλωση ή οι συνδηλώσεις

. Ανάλογα, η έκφραση με χαμηλά λιπαρά, που χαρακτηρίζει πολλές τροφές, συνδέεται συνήθως με την έννοια της υγιεινής διατροφής, που όμως δεν είναι μέρος του τι πραγματικά σημαίνει η έκφραση, είναι απλά μια ισχυρή συνδήλωση.